Phát triển hợp tác xã: Bước chuyển 10 năm

– Sau 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012, với sự nỗ lực, linh hoạt của các HTX cộng với những chính sách hỗ trợ của Nhà nước, kinh tế HTX trên địa bàn tỉnh đã có những bước phát triển nhanh cả về số lượng cũng như chất lượng hoạt động.

Luật HTX năm 2012 được ban hành ngày 20/11/2012 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2013. Ngay khi Luật HTX năm 2012 có hiệu lực, tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện (Tỉnh ủy ban hành 12 văn bản chỉ đạo triển khai; HĐND tỉnh ban hành 6 văn bản về cơ chế, chính sách hỗ trợ kinh tế tập thể, HTX phát triển; UBND tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể tỉnh, ban hành 54 văn bản là các chương trình, kế hoạch cụ thể để tổ chức thực hiện…)

Sản xuất cao khô tại HTX Cao khô Chợ Bãi, huyện Văn Quan

Để Luật HTX năm 2012 nhanh chóng đi vào thực tiễn, công tác tuyên truyền, phổ biến được các cấp, ngành liên quan quan tâm triển khai thực hiện. Ông Vy Kim Truyền, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Công tác tuyên truyền, phổ biến Luật HTX và các văn bản hướng dẫn thi hành được tổ chức triển khai đa dạng, phong phú cho nhiều đối tượng. Cụ thể, bình quân hằng năm, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức 10 đến 15 lớp tập huấn về Luật HTX năm 2012 tại các huyện, thành phố; phối hợp tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng 4 đến 5 tin, bài/tháng; tuyên truyền lồng ghép qua các hội nghị, sinh hoạt; tuyên truyền bằng hình thức sân khấu hóa…

Thông qua việc đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, đặc biệt là những ưu điểm, điểm mới của Luật HTX năm 2012 đã góp phần giúp nâng cao nhận thức của cán bộ, người dân về mô hình HTX kiểu mới. Qua đó, người dân hiểu và chủ động tham gia xây dựng và phát triển kinh tế HTX. Ông Dương Ngọc Đại, Giám đốc HTX Phượng Hoàng, huyện Chi Lăng cho biết: Sau khi được tuyên truyền, phổ biến các nội dung của Luật HTX năm 2012, tôi cùng một số hộ dân ở xã Chi Lăng đã hiểu rõ hơn vai trò của mô hình HTX kiểu mới, năm 2016, 16 hộ dân đã liên kết thành lập HTX trồng cây ăn quả với diện tích 15 ha gồm 10,5 ha bưởi và 4,5 ha na. Trước đây, các hộ sản xuất riêng lẻ, không có sự hỗ trợ, chia sẻ về kỹ thuật, vốn, thị trường… dẫn tới tình trạng được mùa mất giá và ngược lại. Sau khi HTX đi vào hoạt động, những hạn chế đó dần được khắc phục, HTX đã sản xuất đồng loạt theo quy trình VietGAP, chủ động tìm đầu mối liên kết với các doanh nghiệp, HTX ở trong và ngoài tỉnh để tiêu thụ sản phẩm. Nếu như trước năm 2016, sản lượng cây ăn quả của HTX chỉ đạt 100 đến 150 tấn thì giai đoạn 2016-2019, sản lượng quả tăng khoảng 50 tấn, doanh thu năm cao nhất đạt khoảng 3,5 tỷ đồng, giá trị tăng 10 đến 20% so với việc sản xuất nhỏ lẻ của thành viên như trước đây (từ năm 2020 đến nay, ảnh hưởng chung của dịch COVID-19 khiến cho giá trị cây ăn quả giảm hơn so với giai đoạn 2016-2019). Hiện nay, HTX có 18 thành viên và đang tiếp tục triển khai mở rộng thêm diện tích trồng cây ăn quả như bưởi, mít…

Cùng với HTX Phượng Hoàng, từ khi Luật HTX năm 2012 ra đời, các HTX trên địa bàn tỉnh đã có những bước phát triển nhanh chóng về số lượng. Cụ thể đến nay, trên địa bàn tỉnh có 408 HTX, tăng 299 HTX so với thời điểm 1/7/2013; tổng số thành viên trong HTX gần 5.000 người; tổng số người lao động thường xuyên trong HTX trên 5.000 người.

Không chỉ phát triển nhanh về số lượng mà chất lượng hoạt động của các HTX cũng được nâng lên rõ rệt. Để nâng cao chất lượng hoạt động, sau khi Luật HTX năm 2012 có hiệu lực, tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ các HTX. Cụ thể, giai đoạn 2013 – 2021, UBND tỉnh đã bố trí khoảng 85,5 tỷ đồng để triển khai các chính sách khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, HTX. Từ nguồn lực hỗ trợ đó, giai đoạn 2013 – 2021, trên địa bàn tỉnh đã bồi dưỡng nâng cao chất lượng cho gần 6.000 lượt cán bộ quản lý, thành viên HTX, sáng lập viên tham gia; hỗ trợ 240 lượt HTX tham gia các hội chợ triển lãm trong nước; hỗ trợ 63 HTX ứng dụng máy móc thiết bị vào sản xuất; xây dựng 10 mô hình điểm HTX sản xuất nông nghiệp gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ 26 HTX vay vốn ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX; xây dựng 15 hạng mục kết cấu hạ tầng cho 10 HTX; đưa 23 trí thức trẻ về làm việc tại các HTX nông nghiệp…

Từ nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước và sự chủ động, nỗ lực vượt khó của các HTX, chất lượng các HTX trên địa bàn tỉnh đã được nâng lên rõ rệt. Đến nay, doanh thu bình quân của 1 HTX trên địa bàn tỉnh được 880 triệu đồng/năm, tăng 35% so với năm 2013; thu nhập bình quân trong HTX đạt 50 triệu đồng/người/năm, tăng 30 triệu đồng/người/năm so với năm 2013