Phát triển du lịch trên huyện đảo Cồn Cỏ

Đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị) có diện tích chưa đầy 3km2, nằm cách đất liền gần 30 hải lý với hệ thống động thực vật phong phú và đa dạng. Là đảo được kiến tạo bởi núi lửa giữa biển khơi, Cồn Cỏ có giá trị về địa chất, sinh thái cảnh quan như một bảo tàng tự nhiên với các thềm đá bazan kỳ vĩ, bãi tắm nhỏ được tạo bởi các vụn san hô, sò điệp; nước biển trong và nhiệt độ ổn định cùng với hệ sinh thái rừng nhiệt đới 3 tầng của đảo núi lửa, rừng trên thềm san hô cổ quý hiếm… Đây là một hòn đảo cực kỳ xinh đẹp ở biển miền Trung và với các nước trong khu vực.

Mặt khác, Cồn Cỏ gắn với lịch sử đấu tranh ngoan cường của người dân Quảng Trị nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Cồn Cỏ hai lần vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND, được Bác Hồ tặng 2 câu thơ: “Cồn Cỏ nở đầy hoa thắng trận/ Đánh cho tan xác giặc Huê kỳ”. Đó là phần thưởng vô cùng xứng đáng và rất đỗi tự hào của những người con kiên trung, bất khuất trên mảnh đất Quảng Trị anh hùng.

Kể từ khi huyện đảo được thành lập, vấn đề đặc biệt quan tâm nhất chính là khai thác tiềm năng du lịch. Theo ông Abelardo Pérez Ayllón, chuyên viên cao cấp của Viện quy hoạch CuBa sang giúp Quảng Trị lập quy hoạch tổng thể đảo Cồn Cỏ khẳng định rằng: ''Đến với Cồn Cỏ trước hết là đến với rừng đảo và biển, do đó, trong quá trình quy hoạch và xây dựng phải hạn chế sự tác động của con người vào thiên nhiên…''. Vì vậy, quá trình phát triển du lịch trên đảo Cồn Cỏ phải gắn liền với việc bảo tồn và tôn vinh những giá trị thiên nhiên, văn hóa và lịch sử của hòn đảo.

Tuy nhiên làm thế nào để ''dung hòa'' được mối tương quan giữa khai thác và bảo vệ là một bài toán vô cùng nan giải. Thực tế hiện nay vấn đề quy hoạch tổng quan về phát triển KT-XH của huyện đảo Cồn Cỏ đã cơ bản hoàn thành. Ngoài sự rốt ráo trong quá trình đầu tư kết cấu hạ tầng huyện đảo nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển thì định hướng phát triển kinh tế của huyện đã được xác định. Đó là Du lịch- dịch vụ, Thủy sản và Nông- Lâm nghiệp.

Rõ ràng với cơ cấu này thì du lịch chính là lĩnh vực kinh tế mũi nhọn mà huyện đảo Cồn Cỏ phải chú trọng đầu tư phát triển. Mới đây, một hội thảo xây dựng đề án phát triển du lịch huyện đảo Cồn Cỏ được tổ chức. Đề án đã tập trung đánh giá thực trạng kinh tế- xã hội và tiềm năng phát triển du lịch của huyện đảo; quan điểm, mục tiêu, quy hoạch và kế hoạch phát triển đến năm 2015 định hướng đến năm 2020.

Nhưng có rất nhiều vấn đề được nêu ra xung quanh định hướng phát triển du lịch đó là việc hoàn thiện kết cấu hạ tầng mà các hạng mục bức thiết nhất hiện nay chính là điện chiếu sáng và nước ngọt sinh hoạt. Hiện nay vấn đề đưa điện từ đất liền ra đảo theo đường cáp ngầm dưới biển đã vượt quá khả năng của Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Vì vậy, đảo Cồn Cỏ chỉ có thể xem xét đầu tư hệ thống điện theo nguồn năng lượng gió hoặc mặt trời. Vấn đề nước ngọt phục vụ sinh hoạt cũng nan giải không kém bởi đã khoan thử nghiệm mạch nước ngầm trên đảo đều nhiễm mặn. Giải pháp đưa ra chính là xây dựng hệ thống bể chứa ngầm dưới lòng đất để tích trữ nguồn nước mưa và phân phối theo hệ thống đường ống…Nhưng kẹt nỗi các giải pháp đưa ra đều đòi hỏi chi phí cao, trong lúc nguồn đầu tư từ ngân sách hàng năm cho huyện đảo có hạn.

Một vấn đề không kém phần quan trọng chính là phát triển du lịch đi đôi với củng cố quốc phòng- an ninh. Do vậy ngay từ việc quy hoạch đất đai để phát triển KT-XH cần phải dành một quỹ đất đảm bảo công tác quốc phòng- an ninh trên biển, đảo. Ngoài ra, việc xây dựng các khu du lịch, các địa điểm khai thác du lịch phải thật sự quan tâm đến vị trí đảm bảo AN-QP.

Trở lại vấn đề mấu chốt, quan trọng nhất chính là phát triển du lịch trên huyện đảo. Rõ ràng với lợi thế biển đảo và hệ thống rừng, thảm thực vật đa dạng sẽ cho phép xây dựng Cồn Cỏ thành điểm du lịch sinh thái hấp dẫn.

Rất nhiều loại hình du lịch được đưa ra để khai thác tiềm năng du lịch nhưng điều quan trọng là biết chọn lựa những loại hình nào có tính đặc thù để thu hút du khách. Đảo Cồn Cỏ có thể xây dựng những biệt thự nghỉ dưỡng xinh xắn nhưng cần phải quan tâm đến hệ thống dịch vụ. Có thể xây dựng những khu du lịch sinh thái nhưng phải tránh sự tác động thái quá của con người vào thiên nhiên.

Cồn Cỏ với lợi thế biển đảo có nhiều rạn san hô, đá quý có thể xây dựng loại hình du lịch lặn biển ngắm cảnh nhưng nguồn đầu tư là rất lớn và quan trọng phải đảm bảo an toàn. Lướt ván trên biển được xem là dễ thực hiện nhất nhưng liệu loại hình du lịch này có đủ sức hấp dẫn du khách…

Tóm lại, phát triển du lịch trên huyện đảo Cồn Cỏ cần một nguồn kinh phí lớn. Trước hết là để đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng phục vụ cho các nhu cầu của đời sống xã hội. Sau đó là đầu tư xây dựng các loại hình du lịch mới lạ, hấp dẫn có khả năng thu hút du khách.

Chính vì vậy cần phải xã hội hóa công tác đầu tư phát triển du lịch trên huyện đảo Cồn Cỏ từ nhiều nguồn khác nhau. Trong đó chú trọng kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp đến đầu tư, khai thác các loại hình du lịch. Có như vậy mới hy vọng khai thác tiềm năng du lịch trên huyện đảo Cồn Cỏ một cách hiệu quả và bền vững.