Phát huy vai trò của đội ngũ cộng tác viên dân số

– Cộng tác viên (CTV) dân số là người “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” để vận động người dân thực hiện các chính sách dân số – kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ). Những năm qua, đội ngũ này đã tích cực phát huy vai trò của mình, góp phần đưa các chính sách dân số đến với người dân.

Đầu tháng 6/2023, chúng tôi có mặt tại thôn Làng Lỷ, xã Yên Bình cùng với chị Hà Thị Liên, CTV dân số của thôn đi tuyên truyền tại các hộ dân. Thôn hiện có 176 hộ, 786 nhân khẩu trong đó có 112 chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (từ 20 tới 35 tuổi). Với kinh nghiệm 28 năm làm CTV dân số, chị Liên không chỉ nắm chắc số lượng, thuộc tên từng người trong từng gia đình mà còn nắm bắt được hoàn cảnh của từng nhà. Từ đó, chị đã kiên trì tuyên truyền, vận động các gia đình sinh con theo chính sách dân số và hướng dẫn, cung cấp các phương tiện tránh thai phù hợp.

Cộng tác viên dân số thôn Làng Lỷ, xã Yên Bình, huyện Hữu Lũng (ngoài cùng bên trái) tuyên truyền tại hộ dân

Chị Liên chia sẻ: Lúc đầu, khi đến các gia đình tuyên truyền, vận động tôi gặp không ít khó khăn. Nhiều trường hợp thuyết phục được người vợ nhưng chồng lại không đồng ý. Tôi biết đây là việc tế nhị không thể thay đổi một sớm một chiều nên đã kiên trì, thuyết phục, dần dần nhận thức của người dân trong thôn được nâng cao. Họ không chỉ thực hiện tốt KHHGĐ mà còn tin tưởng, tìm đến tôi khi cần tư vấn kiến thức về sinh sản, chăm sóc trẻ nhỏ.

Cùng với chị Liên, toàn tỉnh hiện có 1.705 CTV dân số thường xuyên “đi từng ngõ, gõ từng nhà” tuyên truyền, vận động và cung cấp các phương tiện, dịch vụ KHHGĐ cho người dân. CTV dân số hầu hết đều là người sinh sống ở ngay trong cộng đồng dân cư, hiểu rõ phong tục tập quán từng khu dân cư cũng như nhu cầu, đặc điểm của từng đối tượng để lựa chọn cách thức trao đổi và truyền đạt các nội dung về DS-KHHGĐ phù hợp. Hơn nữa, các CTV dân số thường có mối quan hệ hàng xóm gần gũi nên người dân trao đổi cởi mở, mạnh dạn nêu lên những thắc mắc, khó khăn để được giải đáp, giúp đỡ.

Ông Dương Văn Thọ, Bí thư Chi bộ thôn Bản Luông, xã Vũ Lăng, huyện Bắc Sơn cho biết: Thôn Bản Luông có 97 hộ, hơn 470 nhân khẩu, trong đó gần 70% là người dân tộc Dao sinh sống rải rác ở các ngọn đồi, khe suối. Để thực hiện tốt công tác DS-KHHGĐ, CTV dân số của thôn đã đến từng nhà tuyên truyền, vận động, hướng dẫn bằng tiếng dân tộc Dao để người dân hiểu và sử dụng các phương tiện KHHGĐ phù hợp. Nhờ đó, những năm gần đây, thôn không có trường hợp sinh con thứ ba.

Thực tế trên cho thấy, với sự tích cực của đội ngũ CTV dân số, những năm qua, công tác DS-KHHGĐ trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Bình quân mỗi năm, các CTV dân số tổ chức thăm hơn 5.000 gia đình, tuyên truyền, tư vấn cho hơn 8.000 người; vận động hơn 50.000 người mới thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại. Từ đầu năm 2023 đến nay, đội ngũ CTV dân số đã thăm được 2.282 gia đình với 3.942 lượt người; toàn tỉnh có 52.465 người mới thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại, đạt 102,9% kế hoạch đề ra.

Bà Vũ Vân Anh, Phó Chi Cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Để phát huy vai trò của đội ngũ CTV dân số trong việc nâng cao hiệu quả công tác DS-KHHGĐ, hằng năm, chi cục tổ chức tập huấn, nâng cao kỹ năng và cung cấp thông tin cho CTV, đặc biệt là các CTV người dân tộc thiểu số. Đồng thời, quan tâm đảm bảo thực hiện các chế độ chính sách thỏa đáng để khuyến khích họ gắn bó lâu dài với công việc.

Theo đó, Chi cục DS-KHHGĐ đã cung cấp đến CTV các kiến thức về công tác DS- KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản; phương pháp truyền thông, vận động người dân thực hiện chính sách dân số ở cơ sở, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh… Bình quân mỗi năm, chi cục tổ chức tập huấn cho hơn 1.000 CTV dân số. Từ đầu năm 2023 đến nay, chi cục đã tổ chức được 8 lớp tập huấn cho gần 700 cộng tác viên tham gia. Cùng đó, 100% huyện, thành phố đã thực hiện chi trả bồi dưỡng cho CTV dân số (theo Nghị quyết số 25 ngày 9/12/2021 của HĐND tỉnh) với tổng số tiền hơn 12 tỷ đồng.

Với sự quan tâm của các cấp, ngành, những năm qua, đội ngũ cộng tác viên dân số đã làm tốt công tác thông tin tuyên truyền, cung cấp cho người dân những kiến thức cơ bản, cần thiết về KHHGĐ, cách lựa chọn và áp dụng biện pháp tránh thai phù hợp, chăm sóc sức khỏe sinh sản… Khi người dân bận rộn hoặc có tâm lý e ngại khi đến các cơ sở y tế hỏi về các biện pháp tránh thai thì CTV dân số là người gần gũi, nắm bắt và đến tận nhà tư vấn, hướng dẫn, góp phần làm tăng tỷ lệ người dân được tiếp cận với các dịch vụ KHHGĐ.