Phát huy truyền thống vẻ vang 80 năm, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng Tạp chí Cộng sản

Trong suốt quá trình phát triển và trưởng thành 80 năm qua, Tạp chí Cộng sản luôn gắn bó máu thịt với sự nghiệp cách mạng, trở thành một bộ phận không thể tách rời của lịch sử Đảng, phản ánh sinh động sự phát triển lý luận, trình độ tổng kết thực tiễn của Đảng ta.

Từ năm 1930 đến năm 1954, trong điều kiện hoạt động bí mật, Tạp chí Cộng sản không ra được liên tục và đều kỳ. Trong giai đoạn này, Trung ương Đảng ta đã cho xuất bản tạp chí dưới nhiều tên gọi khác nhau.

Tại Hội nghị thành lập Đảng 3-2-1930 dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Ái Quốc đã quyết định xuất bản một tạp chí lý luận chung cho toàn Đảng và ba tờ báo tuyên truyền ở ba xứ. Thực hiện quyết định đó, Tạp chí Đỏ được xuất bản ở nước ngoài, do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trực tiếp chỉ đạo viết bài, biên tập và in ấn. Tuy nội dung và hình thức còn đơn giản, nhưng Tạp chí Đỏ đã mang tính chất của một tạp chí lý luận của Đảng; đã góp phần hướng dẫn nhận thức cho cán bộ, đảng viên trong giai đoạn đầu khi Đảng ta mới thành lập.

Tạp chí Cộng sản do đồng chí Tổng Bí thư Trần Phú trực tiếp phụ trách, ra số 1 ngày 1-2-1931, ngay sau Hội nghị lần thứ nhất của Trung ương Đảng. Và kể từ đó, với những tên gọi khác nhau, tùy theo đòi hỏi của tình hình và nhiệm vụ cách mạng trong các thời kỳ, Tạp chí Cộng sản luôn là cơ quan nghiên cứu lý luận tuyên truyền quan điểm, đường lối của Đảng thường do đồng chí Tổng Bí thư và các đồng chí lãnh đạo cao cấp, chủ chốt của Trung ương Đảng phụ trách, lãnh đạo, chỉ đạo để tạp chí hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ do Trung ương Đảng giao.

Thực hiện đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo từ Đại hội VI của Đảng (tháng 12-1986), Tạp chí Cộng sản đã đổi mới cả nội dung và hình thức, kết hợp chặt chẽ lý luận với thực tiễn, coi trọng yêu cầu của đông đảo bạn đọc. Một mặt, tạp chí luôn bám chắc đường lối và các chính sách của Đảng và Nhà nước, kiên quyết bảo vệ các quan điểm của Đảng, đấu tranh chống những quan điểm sai trái, nâng cao vai trò lý luận của tạp chí, bám sát thực tế của đất nước và tình hình thế giới. Mặt khác, tạp chí đã mạnh dạn đổi mới cả về nội dung và hình thức, tạo nên một không khí cởi mở, tự do tư tưởng, dân chủ thảo luận trên tạp chí, dám nhìn thẳng vào sự thật, mạnh dạn phân tích, góp phần tích cực vào việc làm sáng tỏ đường lối và các quan điểm của Đảng.

Đặc biệt, giai đoạn từ năm 2000 đến nay, Tạp chí Cộng sản đã có những bước phát triển mới. Tháng 9-2001, Tạp chí Cộng sản điện tử ra đời, trở thành “cánh tay nối dài” của tạp chí in; là một kênh thông tin, kho dữ liệu về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; phản ánh hoạt động nghiên cứu lý luận, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn trên mạng in-tơ-nét. Từ quý IV-2006, bên cạnh Tạp chí Cộng sản truyền thống xuất hiện Tạp chí Cộng sản chuyên đề cơ sở và Chuyên san Hồ sơ sự kiện.

Tạp chí Cộng sản chuyên đề cơ sở ra vào ngày 16 hằng tháng. Mục đích của Chuyên đề cơ sở là phát hiện kịp thời những vấn đề mới nảy sinh, phản ánh và tổng kết các mô hình, điển hình tiên tiến, góp phần hướng dẫn việc thực hiện đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, nâng cao nhận thức chính trị cho đội ngũ cán bộ cơ sở.

Từ tháng 1-2007, Hồ sơ sự kiện bắt đầu ra đều kỳ mỗi tháng hai số, đến đầu quý II-2009 chuyển thành tuần san, phát hành vào thứ sáu hằng tuần trên toàn quốc. Nội dung chính của Hồ sơ sự kiện đề cập những vấn đề, sự kiện nổi bật, chủ yếu là những vấn đề, sự kiện quốc tế, chú trọng khai thác, sử dụng những thông tin khách quan để đấu tranh trực diện trên mặt trận tư tưởng, lý luận, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; nâng cao nhận thức chính trị và tinh thần cảnh giác cho cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Tạp chí đã có nhiều hình thức, biện pháp khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo của các nhà khoa học, của những cán bộ quản lý có kinh nghiệm, mở ra những mục tranh luận dân chủ về những vấn đề lớn mang tính lý luận và thực tiễn cao. Tạp chí còn dành một tỷ lệ trang nhất định để đăng những ý kiến của bạn đọc góp phần xây dựng Đảng và hoàn chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng. Ngoài ra, tạp chí còn có những mục giới thiệu kinh nghiệm của các nước anh em, đọc sách báo nước ngoài, thông tin kịp thời và có chọn lọc những vấn đề mới về lý luận cũng như về thực tiễn trên thế giới cũng như trong phong trào cộng sản và tiến bộ quốc tế… Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản đã cải tiến công tác bạn đọc và phát hành, cải tiến tổ chức và lề lối làm việc của mình, làm cho tạp chí gắn bó hơn với cuộc sống, với bạn đọc, quan hệ mật thiết với các bộ, ban, ngành trung ương, các cấp ủy đảng địa phương.

Tạp chí Cộng sản với tư cách là Cơ quan lý luận của Đảng đã trải qua 80 năm xây dựng và phát triển, luôn luôn hoàn thành các nhiệm vụ mà Đảng giao. Các thế hệ cán bộ, biên tập viên, nhân viên của tạp chí đã có nhiều cố gắng nhằm đóng góp vào việc vận dụng, tổng kết và phát triển chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; góp phần to lớn vào công tác giáo dục lý luận chính trị và tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; qua đó để góp phần tích cực vào sự nghiệp cách mạng, đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong suốt chặng đường lịch sử đã qua, tiếp tục đóng góp xứng đáng trong sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế hiện nay.

Liên tục trong nhiều năm qua, Tạp chí Cộng sản đã giữ vững và tăng cường đoàn kết trong Đảng bộ, trong cơ quan; xây dựng Đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh, các tổ chức chính trị xã hội hoạt động có hiệu quả, cán bộ đảng viên, nhân viên phấn khởi hăng say công tác, đưa các hoạt động của Đảng bộ, cơ quan vào thế ổn định và phát triển.

Đánh giá về hoạt động của Tạp chí Cộng sản, Chỉ thị số 60 CT/T.Ư, ngày 12-12-2000 của Bộ Chính trị về công tác của Tạp chí Cộng sản trong thời kỳ mới đã khẳng định: “Trong công cuộc đổi mới, Tạp chí Cộng sản đã có nhiều cố gắng trong công tác lý luận, đưa đường lối, quan điểm của Đảng vào cuộc sống, tham gia tổng kết thực tiễn, góp phần thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong bối cảnh chủ nghĩa xã hội trên thế giới tạm thời lâm vào thoái trào, tình hình thế giới đã có nhiều biến động phức tạp, tạp chí đã kiên định đấu tranh chống các quan điểm sai trái và các luận điểm thù địch, bảo vệ chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng”.

Những thành tích của Tạp chí Cộng sản trong 80 năm qua gắn liền với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng qua các thời kỳ; là sự cộng tác, giúp đỡ, ủng hộ của các ban, ngành ở trung ương và các địa phương; sự quan tâm, cộng tác, ủng hộ nhiệt thành của các cộng tác viên, bạn đọc đông đảo trong và ngoài nước, cũng như sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của tập thể nhiều thế hệ từ các đồng chí lãnh đạo đến phóng viên, biên tập viên, cán bộ, công nhân của Bộ Biên tập tạp chí.

Ghi nhận những thành tựu và đóng góp của Tạp chí Cộng sản, Đảng và Nhà nước đã tặng Tạp chí Cộng sản nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Hồ Chí Minh và Huân chương Sao Vàng.

Hiện nay, công cuộc xây dựng và phát triển đất nước đang chuyển sang giai đoạn mới. Trước những đòi hỏi, yêu cầu của công tác lý luận trong điều kiện tình hình mới của đất nước cũng như quốc tế, những người làm Tạp chí Cộng sản hiểu rằng cần phải tiếp tục có những cố gắng to lớn về nhiều mặt mới thực hiện được tốt các nhiệm vụ chính trị được giao, xứng đáng luôn là một ngọn cờ lý luận và tư tưởng của Đảng, đóng góp tích cực và hiệu quả cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Tạp chí Cộng sản phải tiên phong trong việc truyền bá đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; bám sát thực tế, thông tin kịp thời và phân tích sâu sắc những sự kiện mới, phát hiện và phản ánh trung thực những điển hình tiên tiến, nhiệt tình ủng hộ, cổ vũ nhân tố mới, đấu tranh chống những hiện tượng lạc hậu, trì trệ và mọi biểu hiện tiêu cực khác; đề cập và chỉ ra phương hướng giải quyết những vấn đề thiết thực mà xã hội quan tâm, tham gia xây dựng và làm chủ dư luận xã hội, xây dựng sự đoàn kết đồng thuận trong xã hội, động viên quần chúng, cán bộ, đảng viên tích cực hoàn thành nhiệm vụ cách mạng.

Để hoàn thành trọng trách đó, Tạp chí Cộng sản sẽ phải tập trung đổi mới nâng cao chất lượng các ấn phẩm… Coi trọng và đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ lý luận, phẩm chất cách mạng, đạo đức nghề nghiệp, năng lực chuyên môn cho cán bộ, phóng viên, biên tập viên. Phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành ở trung ương và các cấp ủy địa phương, phát triển đội ngũ cộng tác viên, bạn đọc, các đối tác trong và ngoài nước; không ngừng tăng cường cơ sở vật chất, kỹ thuật, cải thiện đời sống của cán bộ, phóng viên, biên tập viên.