Pa-ki-xtan đối mặt làn sóng bạo lực mới

Ngày 6-12, ít nhất 50 người chết và hơn 50 người bị thương trong vụ đánh bom kép nhằm vào một tòa nhà của chính quyền địa phương tại TP Ga-la-nai ở khu vực bộ lạc Mô-man, tây bắc Pa-ki-xtan. Ngày 7-12, một vụ đánh bom liều chết nhằm vào đoàn xe chở Tỉnh trưởng tỉnh Ba-lu-chi-xtan, tây nam Pa-ki-xtan, phá hủy đoàn xe nhưng quan chức này may mắn thoát chết. Ngày 8-12, xảy ra một vụ đánh bom tại một khu chợ đông đúc ở TP Co-hát, tây bắc Pa-ki-xtan, làm ít nhất 18 người chết và hơn 35 người bị thương. Trưa ngày 10-12, TP Han-gu, tây bắc Pa-ki-xtan, lại xảy ra vụ đánh bom xe đẫm máu làm ít nhất 15 nghìn người chết và hơn 30 người bị thương.

Phiến quân Ta-li-ban tại Pa-ki-xtan đã nhận trách nhiệm về những vụ tiến công trên. Lực lượng này liên tục tiến hành các vụ đánh bom liều chết nhằm chống lại các chiến dịch quân sự lớn của Chính phủ Pa-ki-xtan phát động từ năm ngoái nhằm vào các căn cứ của phiến quân ở khu vực tây bắc nước này.

Ngày 7-12, trong chuyến thị sát tỉnh Nam Oa-di-ri-xtan giáp Áp-ga-ni-xtan, Tổng Tư lệnh quân đội Pa-ki-xtan A.P.Ca-y-a-ni cùng Tư lệnh không quân R.Xu-lê-man tuyên bố với các nhà báo đi cùng rằng, khu vực này đã nằm dưới sự kiểm soát của quân đội, 'sạch bóng' phiến quân, và người dân chạy nạn từ năm 2009, khi quân đội chính phủ mở chiến dịch truy quét Ta-li-ban, có thể về nhà. Ngay sau đó, Ta-li-ban 'lên tiếng' bằng việc bắn rốc-két vào một căn cứ quân sự ở tỉnh này ngay sau khi đoàn tướng lĩnh quân đội rời khỏi đó.

Theo hãng truyền hình PTV của Pa-ki-xtan, vụ đánh bom tại Ga-la-nai nhằm vào một hội nghị hòa bình giữa những người cao tuổi của bộ lạc Mô-man với các quan chức chính quyền về việc xây dựng lực lượng dân quân của bộ lạc nhằm giúp chính phủ chống phiến quân. Tờ Thời báo, một trong những nhật báo hàng đầu ở Pa-ki-xtan, đăng xã luận cho rằng, việc các cơ quan thực thi pháp luật của Pa-ki-xtan không bảo vệ được các trụ sở cơ quan chính quyền và các hội nghị hòa bình, mặc dù biết đó là những mục tiêu rõ ràng của bọn khủng bố, cho thấy rất có khả năng trong hàng ngũ của lực lượng an ninh Pa-ki-xtan có những kẻ đồng lõa với Ta-li-ban. Chính phủ khuyến khích các địa phương lập các hội đồng hòa bình và các đội dân quân bộ lạc, tuy nhiên không có biện pháp hỗ trợ cũng như bảo đảm an ninh cho thành viên của các nhóm này. Vụ tiến công tại Ga-la-nai làm người dân ngày càng giảm tin tưởng ở khả năng bảo đảm an ninh của chính phủ.

Trong khi đó, quan hệ Pa-ki-xtan – Mỹ tiếp tục căng thẳng. I-xla-ma-bát đang phải chịu sức ép ngày càng lớn từ Oa-sinh-tơn trong việc truy quét các nhóm phiến quân. Trong chuyến thăm Áp-ga-ni-xtan của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ R.Ghết ngày 8-12 vừa qua, các chỉ huy quân đội Mỹ ở khu vực giáp với Pa-ki-xtan tiếp tục khẳng định, 'chìa khóa' cho thắng lợi ở Áp-ga-ni-xtan là triệt phá các 'thánh địa' của Ta-li-ban trên đất Pa-ki-xtan. Trước đó một ngày, trả lời phỏng vấn của truyền hình ABC (Mỹ), Tư lệnh quân đội Mỹ tại Áp-ga-ni-xtan, tướng Đ.Pê-tra-ớt yêu cầu Pa-ki-xtan nỗ lực hơn ở các khu vực bộ lạc để 'nhổ bật' An Kê-đa, và khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục tạo 'sức ép đáng kể' ở các khu vực này. Oa-sinh-tơn đang thúc ép I-xla-ma-bát mở chiến dịch quân sự tại Bắc Oa-di-ri-xtan và cho phép quân Mỹ mở rộng các cuộc không kích bằng máy bay không người lái (UAV) từ Oa-di-ri-xtan sang Ba-lu-chi-xtan. Tuy nhiên, I-xa-ma-bát vẫn từ chối, với lý do đã phải căng sức với hai chiến dịch lớn tại Nam Oa-di-ri-xtan và Xoát, và các cuộc tiến công của UAV gây thương vong lớn đối với dân thường. Nhưng Oa-sinh-tơn cho rằng quân đội Pa-ki-xtan viện cớ như vậy để che chở nhóm phiến quân Hác-ca-ni ẩn náu tại Bắc Oa-di-ri-xtan. Tại khu vực này, riêng trong năm nay Mỹ đã tiến hành 97 cuộc không kích bằng UAV, gấp đôi tổng số cuộc không kích bằng UAV dưới thời Tổng thống G.W.Bu-sơ.

Tổ chức Chiến dịch vì các nạn nhân vô tội trong xung đột (CIVIC) của Mỹ cho biết, nếu tính cả số người chết do các chiến dịch của quân đội Pa-ki-xtan và các vụ không kích bằng UAV của Mỹ, có lẽ số dân thường chết ở Pa-ki-xtan trong năm 2009 còn nhiều hơn ở nước Áp-ga-ni-xtan láng giềng (2.400 người chết, theo số liệu của LHQ). Theo tổ chức này, mặc dù báo chí thường đưa tin đậm về các vụ khủng bố, nhưng các chiến dịch quân sự của quân đội chính phủ Pa-ki-xtan cũng gây thương vong lớn với dân thường, làm bùng sự phẫn nộ của công chúng và giảm sự ủng hộ của họ đối với chính phủ. CIVIC cảnh báo, Chính phủ Pa-ki-xtan và Mỹ đã thờ ơ với mức độ thương vong của dân thường trong cuộc chiến chống lại phiến quân và sẽ mất tín nhiệm nếu không quan tâm giảm thiệt hại đối với dân thường.