Nồng độ estrogen có liên quan đến nguy cơ tử vong do Covid-19 ở phụ nữ

Các nhà khoa học Thụy Điển và Phần Lan đã so sánh tác động tiềm tàng của nồng độ estrogen cao và thấp đối với mức độ nghiêm trọng của Covid-19.

Theo các nhà khoa học thuộc Đại học Umeå và Đại học Gothenburg ở Thụy Điển, cũng như các nhà khoa học của Đại học Helsinki và Bệnh viện Đại học Helsinki ở Phần Lan, nồng độ estrogen thấp có thể làm tăng nguy cơ tử vong do nhiễm virus SARS-CoV-2. Kết quả nghiên cứu này đã được công bố trên Tạp chí BMJ Open.

Gần như ngay từ đầu đại dịch, rõ ràng giới tính nam là một trong những yếu tố có nguy cơ mắc Covid-19, trong khi phụ nữ, mặc dù không được bảo vệ tránh nhiễm bệnh, nhưng ít có khả năng bị các kết quả bất lợi hơn. Điều đó có nghĩa là có sự khác biệt sinh học giữa hai giới về mức độ nhạy cảm với một thể bệnh nặng. Và ở một mức độ nào đó, theo các nhà nghiên cứu, estrogen có liên quan đến điều này. Hay nói đúng hơn, estrogen như một phân lớp của hormone giới tính steroid mà phần lớn được sản xuất bởi bộ phận nang buồng trứng. Khác với testosterone, estrogen điều hòa các protein quan trọng như enzyme màng ACE2 và proteaza TMPRSS2 giúp SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào.

Một phụ nữ mắc Covid-19 được điều trị tại một bệnh viện ở Mỹ. Ảnh: Pixabay

Theo các tác giả của công trình nghiên cứu mới, phần lớn bệnh nhân ung thư vú (loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên thế giới) có các khối u dương tính với thụ thể estrogen. Do đó để tránh tái phát, các khối u được chỉ định điều trị nội tiết bổ trợ sau phẫu thuật. Điều này khiến nồng độ estrogen trong cơ thể bị sụt giảm. Trong khi đó, chỉ số estrogen tăng lên ở phụ nữ dùng liệu pháp hormone mãn kinh để làm giảm các triệu chứng ngừng chu kỳ kinh nguyệt.

Các nhà khoa học đã tập trung vào dữ liệu của những nữ bệnh nhân người Thụy Điển này. Họ phân tích những tác động ngược lại của liệu pháp nội tiết và kiểm tra giả thuyết cho rằng, nồng độ estrogen tăng cao sẽ bảo vệ trước nguy cơ tử vong do Covid-19.

Từ đầu tháng 2 đến giữa tháng 9-2020, có 49.853 phụ nữ ở Thụy Điển được phát hiện mắc Covid-19, trong đó 16.693 người ở độ tuổi từ 50 đến 80. Mẫu nghiên cứu bao gồm 14.685 phụ nữ. Cụ thể: 227 người (2%, nhóm một) trước đó đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú và đang dùng thuốc ức chế các thụ thể estrogen, trong khi 2.535 người (17%, nhóm hai) được chỉ định liệu pháp thay thế hormone để tăng lượng estrogen và giảm các triệu chứng mãn kinh. Nhóm đối chứng gồm 11.923 phụ nữ (81%) không được điều trị theo hướng estrogen.

“Thuốc giảm nồng độ estrogen toàn thân làm tăng nguy cơ tử vong do Covid-19 lên 2,35 lần ở nhóm một, nhưng sau khi điều chỉnh các yếu tố bổ sung (độ tuổi, thu nhập hàng năm, trình độ học vấn và bệnh nền), thì mối liên quan này không còn ý nghĩa nữa. Đáng chú ý, sự gia tăng nồng độ estrogen toàn thân làm giảm 0,45 lần khả năng tử vong do Covid-19, chỉ số này vẫn có ý nghĩa ngay cả khi đã kiểm soát được các yếu tố khác”, các nhà khoa học viết.

Ở nhóm một, có 23 phụ nữ (chiếm 10,1%) tử vong trong thời gian tiến hành nghiên cứu, ở nhóm hai có 54 phụ nữ (chiếm 2,1%), còn ở nhóm đối chứng là 546 phụ nữ (chiếm 4,6%). Tuổi trung bình của người tử vong là 73,2 tuổi. Tuổi này được cho là có liên quan đến nguy cơ tử vong do nhiễm SARS-CoV-2, theo đó cứ thêm một năm thì xác suất này tăng lên thêm 1,15 lần. Mỗi bệnh lý nền cũng làm tăng chỉ số này lên thêm 13%. Những phụ nữ có thu nhập gia đình thấp nhất có nguy cơ không qua khỏi sau Covid-19 thực tế cao hơn gần 3 lần so với những phụ nữ tham gia nghiên cứu có thu nhập cao nhất.

Vì nghiên cứu chỉ mang tính chất quan sát, nên không thể xác định được nguyên nhân cụ thể vì sao estrogen lại ảnh hưởng đến nguy cơ tử vong do Covid-19. Ngoài ra, các nhà khoa học đã không tính đến số liệu về liều lượng chính xác của thuốc, trọng lượng cơ thể và những thói quen có hại, trong khi số lượng phụ nữ thuộc nhóm một tương đối ít.

Tuy nhiên, các tác giả công trình nghiên cứu cho rằng, họ đã xác nhận được mối liên quan giữa nồng độ estrogen và cơ hội phục hồi sau khi bị nhiễm SARS-CoV-2. “Vì thế, các loại thuốc làm tăng nồng độ estrogen có thể đóng vai trò trong liệu pháp nhằm làm giảm mức độ nghiêm trọng của Covid-19 ở phụ nữ sau mãn kinh, và cần được tìm hiểu trong các nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng”, các nhà khoa học kết luận.