Ninh Thuận đón nhận Bằng công nhận Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa

Ngày 14/4, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận tổ chức Lễ đón nhận Bằng công nhận Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa từ UNESCO.

Tại sự kiện này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao Bằng xếp hạng Di tích quốc gia danh lam thắng cảnh Vịnh Vĩnh Hy, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải.

Tại Kỳ họp lần thứ 33 Hội đồng Điều phối Quốc tế Chương trình Con người và Sinh quyển diễn ra từ ngày 13 đến 17/9/2021 tại Abuja, Nigeria, hồ sơ đề cử Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, tỉnh Ninh Thuận đã được thông qua và chính thức được Tổ chức Giáo dục, Văn hóa và Khoa học của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới.

Ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với những giá trị về cảnh quan thiên nhiên, đa dạng sinh học, giá trị văn hóa bản địa. Đồng thời, thể hiện sự đánh giá cao của thế giới đối với các chính sách, cam kết và nỗ lực của Việt Nam trong việc phát triển, bảo tồn thiên nhiên, văn hóa bản địa và ứng phó với biến đổi khí hậu, thực hiện mục tiêu phát triển bền vững trong Chương trình Nghị sự 2030 của Liên hợp quốc.

Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, có tổng diện tích hơn 106.646 ha, hội tụ đầy đủ 3 không gian: Rừng, biển, bán sa mạc và là mẫu chuẩn duy nhất về hệ sinh thái rừng khô hạn đặc trưng và độc đáo của Việt Nam và Đông Nam Á. Nơi đây, sở hữu nhiều giá trị về đa dạng sinh học rừng, biển với các loài động, thực vật quý hiếm, cảnh quan thiên nhiên đa dạng mang những nét đặc trưng riêng của vùng khí hậu khô hạn ven biển của Ninh Thuận.

Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa là “ngôi nhà chung” của hơn 1.511 loài thực vật, trong đó có 54 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới (IUCN); 765 loài động vật, trong đó có 46 loài quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới.

Với ưu thế sở hữu 40km đường biển bao quanh, Núi Chúa tự hào là nơi có rạn san hô ven bờ lớn nhất Việt Nam, với hơn 350 loài san hô và hàng trăm loài động vật biển. Đặc biệt, Núi Chúa còn là nơi hiếm hoi xuất hiện nhiều loài động vật quý hiếm có tầm quan trọng quốc tế như: Rùa biển, voọc chà vá chân đen, cheo cheo lưng bạc, hiện đang được bảo tồn bảo vệ nghiêm ngặt.

Các nhà khoa học đánh giá Vườn Quốc gia Núi Chúa là nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất Việt Nam với lượng mưa thấp, nắng nóng quanh năm đã hình thành nên một hệ sinh thái bán khô hạn đặc trưng; để thích nghi với thời tiết và khí hậu khô hạn thì các loài thực vật thường mang những đặc trưng điển hình đó là rụng lá về mùa khô, cây thấp lùn, lá nhỏ và dày, có răng cưa, nhiều gai để giảm quá trình thoát hơi nước như: Xương rồng, trâm bầu, mùng quân ấn, lọ nồi ô rô, huyết giác, quyển bá xoắn… Vườn quốc gia Núi Chúa còn được biết đến với cái tên “Thảo nguyên cây gai” có một không hai tại Việt Nam.

Nằm trong khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa còn có Vịnh Vĩnh Hy, là một trong tám vịnh đẹp nhất Việt Nam được xếp hạng là danh lam thắng cảnh nổi tiếng. Ngày 7/1/2020, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 44/QĐ-BVHTTDL về việc xếp hạng Di tích quốc gia danh lam thắng cảnh Vịnh Vĩnh Hy thuộc xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận.

Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa và Di tích quốc gia danh lam thắng cảnh Vịnh Vĩnh Hy được công nhận sẽ góp phần quảng bá hình ảnh thiên nhiên, con người và văn hóa bản địa của tỉnh Ninh Thuận nói riêng và của Việt Nam nói chung với bạn bè quốc tế. Đây là cơ hội, tiền đề vững chắc để tỉnh Ninh Thuận xây dựng mô hình phát triển kinh tế, xã hội bền vững, gắn kết hài hòa, thân thiện giữa con người và thiên nhiên; kết hợp cân bằng giữa bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển kinh tế-xã hội và sinh kế cho nhân dân.

Những năm qua, tỉnh Ninh Thuận đã triển khai nhiều chương trình, giải pháp bảo vệ, phục hồi các hệ sinh thái rừng, biển và các loài động, thực vật quý hiếm. Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa tập trung nguồn lực đầu tư vào các nghiên cứu, bảo tồn đa dạng theo hướng phát huy giá trị sinh thái thông qua các hình thức như phát triển du lịch sinh thái, du lịch nghiên cứu khoa học, giáo dục môi trường và tham quan, nghỉ dưỡng nhằm thu hút khách du lịch.

Cùng với đó, tỉnh Ninh Thuận cũng tập trung bảo tồn và khuyến khích phát triển các văn hóa phi vật thể như nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, nghề gốm, dệt thổ cẩm của dân tộc Chăm, Raglai; các lễ hội truyền thống như: Đua ghe, hát lăng, thờ cá Ông của ngư dân ven biển. Đồng thời xây dựng mô hình giao khoán bảo vệ rừng cho cộng đồng địa phương và hỗ trợ đào tạo nghề, chuyển đổi cây trồng, hình thành vùng trồng nho.

Gần đây, du lịch Ninh Thuận đã ghi nhận những thành quả như chào đón Khu nghỉ dưỡng cao cấp Amanoi Ninh Thuận được Tạp chí Condé Nast Traveler của Mỹ bình chọn thuộc tốp 33 khách sạn, khu nghỉ dưỡng đẹp nhất thế giới năm 2014 và thu hút những nhà đầu tư bất động sản nghỉ dưỡng nổi tiếng khác nhằm đưa Ninh Thuận trở thành thiên đường du lịch đẳng cấp quốc tế.

Đồng thời đã có những chính sách hỗ trợ sinh kế cho người dân bản địa nhằm khuyến khích bảo tồn, quảng cáo những di sản phi vật thể như các kiến trúc đình, chùa, hệ thống các tháp Chăm, lễ hội truyền thống… của đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống tại đây và tập trung hoàn thiện cơ sở hạ tầng nhằm thu hút các dự án đầu tư khai thác có hiệu quả tiềm năng đất đai, nhất là ở vùng ven biển để hình thành các khu đô thị, khu dân cư mới, cụm công nghiệp, cảng biển…