Những câu chuyện giản dị, ý nghĩa

LSO-Cứ mỗi dịp tháng 5 về, lòng chúng ta lại bâng khuâng nhớ về kỷ niệm những ngày 19/5 khi Bác Hồ kính yêu còn sống. Nhớ lại ngày 19/5/1946, lần đầu tiên nhân dân ta kỷ niệm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Ðảng, Nhà nước và nhân dân ta. Từ đó trở đi, cứ đến dịp 19/5, toàn dân ta cùng sống những giờ phút đặc biệt, niềm vui dâng trào, kính yêu Bác vô hạn.

Đại biểu học sinh Trường trung học Trưng Vương (Hà Nội)
đến chúc thọ Hồ Chủ tịch (tháng 5/1956)- Ảnh: Tư liệu

Lần kỷ niệm đầu tiên ngày sinh Bác Hồ là vào sáng 19/5/1946 tại Bắc Bộ phủ, Bác Hồ tiếp đại biểu thiếu nhi Thủ đô tự vệ, hướng đạo và hơn 50 đại biểu Nam bộ đến chúc mừng ngày sinh của Bác. Bác tặng các đại biểu thiếu nhi một cây bách trồng trong chậu và nói: “Bác có cây này tặng các cháu. Mai sau, cái cây sẽ mọc ra một chậu trăm cái tán. Các cháu chăm nom cho cây lớn, cây tốt, thế là các cháu yêu Bác lắm đấy”.

Là lãnh tụ tối cao nhưng Bác Hồ luôn gần gũi nhân dân. Hằng năm, cứ đến dịp kỷ niệm ngày sinh của mình, Bác thường dặn trước các địa phương, các cơ quan là không nên tổ chức chúc thọ linh đình. Vì Người sợ tốn thời giờ, tiền bạc của nhân dân, trong lúc đời sống và cuộc chiến đấu của nhân dân còn khó khăn, gian khổ. Ở Hà Nội, đúng ngày 19/5, Bác thường đi làm việc, thăm hỏi một nơi khác để tránh những nghi lễ phiền phức, tốn kém.

Bác vẫn luôn từ chối việc tổ chức mừng sinh nhật mình. Năm 1949, Bác có bài thơ “Không đề” trả lời ý kiến một số cán bộ đề nghị tổ chức sinh nhật mình:“Vì nước chưa nên nghĩ đến nhà/Năm mươi chín tuổi vẫn chưa già/Chờ cho kháng chiến thành công đã/Bạn sẽ ăn mừng sinh nhật ta”.

Vào dịp sinh nhật Bác năm 1963, Người đề nghị Quốc hội không nhận Huân chương Sao vàng: “… Chờ ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Tổ quốc hòa bình thống nhất, Bắc – Nam sum họp một nhà, Quốc hội sẽ cho phép đồng bào miền Nam trao tôi Huân chương cao quý ấy. Như vậy thì toàn dân ta sẽ sung sướng, vui mừng”.

Những lần sinh nhật khác cũng thường chỉ là những lời chúc mừng và cảm ơn, một ít kẹo bánh mời người đến trực tiếp gặp Bác, cho đến năm 1965 trong tháng sinh nhật mình, Bác đã bắt đầu viết Di chúc thì kỷ niệm ngày sinh của Bác cũng được tổ chức gọn nhẹ nhưng đầy ý nghĩa. Vào dịp kỷ niệm ngày sinh của Bác năm 1968 Bác không đi công tác xa như những năm trước mà tập trung cho công việc suy nghĩ, sửa chữa bản Di chúc, năm nay, Bác thêm vào việc dặn phải làm sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước thắng lợi là hàn gắn vết thương chiến tranh, chỉnh đốn Ðảng; chăm lo đời sống của nhân dân sau chiến tranh. Trưa ngày 19/5, Bác chỉ tổ chức một bữa cơm thân mật gồm một số anh em phục vụ, lái xe, bảo vệ nhân kỷ niệm ngày sinh lần thứ 78. Và năm này, Bác có làm bài thơ: Bảy mươi tám tuổi chưa già lắm/Vẫn vững hai vai việc nước nhà/Kháng chiến dân ta đang thắng lớn/Tiến bước! Ta cùng con em ta”.

Dịp sinh nhật của Người năm 1969 cũng diễn ra giản dị và đầm ấm như mọi lần. Nào ai biết đó là sinh nhật cuối cùng. Chiều 18/5, các đồng chí trong Bộ Chính trị và một số Ủy viên Trung ương Đảng vào chúc thọ Bác Hồ ở nhà họp Bộ Chính trị, ngay sau nhà sàn. Bác Hồ ngồi thoải mái phía đầu bàn, mọi người đứng, ngồi vây quanh. Đồng chí Lê Duẩn đứng lên chúc thọ và đồng chí Tố Hữu tặng hoa Bác. Khi bánh kẹo bưng ra, Bác thân mật mời và lại căn dặn nhớ mang phần về cho các cô, các cháu ở nhà.

Sự từ chối lễ nghi phiền phức của vị Chủ tịch nước, lãnh tụ tối cao của Ðảng trong dịp kỷ niệm ngày sinh của mình thể hiện sự khiêm tốn, giản dị, đó là bản chất của người đầy tớ của nhân dân. Nhân cách ấy, sự cao thượng ấy càng làm cho hình ảnh Bác Hồ trở nên cao đẹp và là tấm gương mẫu mực về đức tính khiêm tốn, giản dị và đạo lý làm người cao đẹp nhất.

Kỷ niệm sinh nhật Bác năm nay đúng vào dịp toàn Ðảng, toàn dân ta sơ kết 2 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Ôn lại những bài học quý giá, những việc làm trong sáng của Người trong dịp kỷ niệm ngày sinh của Người sẽ là dịp chúng ta soi chung tấm gương lớn, gương mẫu học và làm theo Bác.

TS (Nghiên cứu, sưu tầm)