Nhiều vấn đề trọng tâm Luật Hải quan (sửa đổi) được tiếp thu

Sáng 30-5, tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII, các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết cho dự án Luật Hải quan (sửa đổi). Theo chương trình, Quốc hội sẽ bấm nút thông qua luật này vào ngày 19-6 tới đây.

Hành khách tại sân bay Tân Sơn Nhất. (Ảnh: Trần Hải)

Chống buôn lậu, truy đuổi ra ngoài địa bàn hải quan là cần thiết

Dự thảo Luật Hải quan (sửa đổi) có tám Chương, 104 Điều, gộp một điều so với dự thảo Luật lần trước. Trong đó giữ nguyên 10 Điều, sửa đổi 57 Điều và bổ sung 37 Điều (trong đó có 12 điều khoản giao Chính phủ quy định chi tiết) so với Luật Hải quan hiện hành.

Nội dung của dự thảo Luật tập trung vào bốn nhóm vấn đề chính: Nhóm vấn đề về cải cách thủ tục hải quan, hiện đại hóa quản lý hải quan, nội luật hóa các cam kết quốc tế đáp ứng yêu cầu hội nhập và tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Nhóm vấn đề về nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý hải quan; tăng cường công tác bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia và an ninh kinh tế nhằm phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại.

Nhóm vấn đề về sửa đổi, bổ sung những quy định trong Luật hiện hành để bảo đảm tính thống nhất, khả thi của pháp luật hải quan, phù hợp với văn bản pháp luật có liên quan và thực tế hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu.

Nhóm vấn đề liên quan kiện toàn hệ thống tổ chức Hải quan

Theo ông Vũ Ngọc Anh – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, Tổ trưởng Tổ biên tập Luật Hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết, so với dự thảo trình xin ý kiến Quốc hội tại kỳ họp thứ 6, dự thảo Luật Hải quan (sửa đổi) trình Quốc hội thông qua lần này đã có một số thay đổi sau khi tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội.

Về các quy định về địa bàn hoạt động hải quan, thẩm quyền chống buôn lậu của lực lượng hải quan, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, một trong những quan điểm sửa đổi Luật Hải quan là nhằm tăng cường hiệu quả của công tác phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Việc bổ sung thẩm quyền của Hải quan trong việc truy đuổi ra ngoài địa bàn hải quan là cần thiết nhằm ngăn chặn kịp thời hành vi vi phạm, vì vậy các nội dung về địa bàn hoạt động hải quan, thẩm quyền truy đuổi liên tục, thẩm quyền tạm giữ người vi phạm… dự thảo Luật lần trước trình đều được ủng hộ và giữ nguyên như dự thảo.

Về quy định về kiểm tra sau thông quan, ông Vũ Ngọc Anhcho biết, xuất phát từ việc thay đổi cách thức quản lý, chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” nhằm tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, việc kiểm tra sau thông quan là khâu quan trọng nhằm bảo đảm kiểm soát chặt chẽ quá trình tuân thủ pháp luật của người khai hải quan. Để bảo đảm tính thống nhất của pháp luật, đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan trong thực tiễn, trên cơ sở tiếp thu các ý kiến góp ý, dự thảo quy định theo hướng: việc kiểm tra sau thông quan được tiến hành tại trụ sở cơ quan hải quan và tại trụ sở người khai hải quan trong thời hạn là năm năm kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan. Quy định này phù hợp với năng lực thực hiện kiểm tra sau thông quan của tổ chức bộ máy hải quan, đồng thời phù hợp với quy định của Luật Quản lý thuế, hạn chế việc kiểm tra tại trụ sở người khai hải quan, tránh gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của DN.

Cần quy định rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân trong quản lý nhà nước về hải quan

Góp ý xây dựng Dự án Luật Hải quan (sửa đổi), đại biểu QH tỉnh Đồng Nai Trương Văn Vở cho rằng, Luật Hải quan phải tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp; phải làm rõ cơ chế phối hợp đối với các tổ chức, cơ quan có liên quan trong quản lý, giám sát hàng xuất, nhập khẩu đồng thời Luật cũng phải bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống luật, nhất là trong hệ thống luật về thuế, quản lý thuế, đặc biệt là xử lý vi phạm hành chính.

Đại biểu Trương Văn Vở cho rằng, Luật Hải quan (sửa đổi) cần bổ sung quy định rõ về trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan trong quản lý nhà nước về hải quan, quan trọng là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành trong xây dựng thực hiện các thủ tục hành chính điện tử để thực hiện cấp phép thông báo kết quả kiểm tra của nhà nước chuyên ngành theo cơ chế một cửa quốc gia.

Trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong việc bố trí diện tích để thành lập địa điểm làm thủ tục hải quan thuận lợi như khu vực xếp, dỡ hàng hóa, khu vực kiểm tra thực tế hàng hóa, v.v. khi quy hoạch xây dựng cảng, khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu công nghiệp. Trách nhiệm các doanh nghiệp kinh doanh vận tải, doanh nghiệp kinh doanh kho bãi. Khi các doanh nghiệp này là một chủ thể trực tiếp tham gia vào quá trình quản lý hàng hóa xuất, nhập khẩu.

Luật Hải quan (sửa đổi) cần bổ sung các chính sách cụ thể nhằm hạn chế thấp nhất luật khung và khắc phục sự thiếu thống nhất khi ban hành văn bản vi phạm pháp luật dưới luật gây khó khăn làm ảnh hưởng đến công tác quản lý, giám sát của cơ quan hải quan. Đại biểu Trương Văn Vở phân tích, các vấn đề như dán nhãn năng lượng, sản phẩm hàng tiêu dùng, kiểm soát nhập khẩu công nghệ máy móc, thiết bị đã qua sử dụng, thủ tục hải quan đối với hàng nhập khẩu để gia công, sản xuất hàng xuất khẩu…. trong Luật cần quy định rõ chế độ giám sát từ khâu nhập khẩu nhiên liệu, sản xuất ra sản phẩm đến khi xuất khẩu sản phẩm đối với loại hàng hóa này. Vì đây là danh mục hàng hóa hưởng chính sách thuế ưu đãi, cần phải ưu đãi đúng đối tượng, đúng mục đích.

Đại biểu cũng đề nghị Luật cần quy định rõ hơn trách nhiệm, thẩm quyền của cơ quan hải quan trong việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn để phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, nhất là trách nhiệm trong phối hợp, thể hiện về cơ chế phối hợp giữa các cơ quan ngành liên quan khác trong kiểm soát ngăn chặn.

Cùng quan điểm với đại biểu Trương Văn Vở, đại biểu QH TP Hải Phòng Trần Ngọc Vinh cho rằng, Luật cần làm rõ vai trò giám sát của lực lượng hải quan tại vùng lãnh hải. Tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất nhập cảnh, quá cảnh. Tuy nhiên nếu quy định như Khoản 4 điều 22 sẽ khó đạt hoạt động xuất nhập cảnh, quá cảnh diễn ra 24/24 giờ các ngày trong tuần tại các cửa khẩu cảng biển, hàng không.

Các cơ quan quản lý chuyên ngành tại cửa khẩu có trách nhiệm làm thủ tục cho phương tiện xuất cảnh, nhập cảnh nên nếu quy định như dự thảo dễ tạo cơ chế độc quyền, xin cho.

Phải quy định rõ hải quan bắt buộc phải bố trí bộ phận làm việc 24/24 giờ các ngày trong tuần tại các cửa khẩu để tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất cảnh nhập cảnh, lưu thông hàng hóa.

Đại biểu Trần Ngọc Vinh yêu cầu bổ sung các biện pháp phòng chống buôn lậu cho lực lượng hải quan vào Khoản 2 Điều 88 của Luật vì đây là những biện pháp đã được áp dụng có hiệu quả thời gian vừa qua.

Theo Nhandan.vn