Nhiều khó khăn, trong đấu tranh, xử lý các hành vi sai phạm về pháo

Công an huyện Văn Lãng thu giữ pháo nổ nhập lậu

Trong năm 2017, các lực lượng chức năng của tỉnh đã phát hiện, bắt giữ 135 vụ, 175 đối tượng buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép các loại pháo, thu giữ trên 6 tấn pháo các loại. Trong đó đã khởi tố 68 vụ, 89 bị can; nhiều vụ còn lại gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình giám định nên khó xử lý.

Theo Luật số 03/2016/QH14 ngày 22/11/2016 của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung Điều 6 và Phụ lục 4 về danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2017 quy định kinh doanh các loại pháo khác là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, trừ pháo nổ. Các loại pháo khác ở đây bao gồm: pháo hoa, pháo hoa đơn, pháo hoa kép… Nếu hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì hành vi tương tự đối với các loại pháo: pháo hoa, pháo hoa đơn, pháo hoa kép… lại không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Quy định nêu trên đã gây không ít trở ngại cho cơ quan chức năng khi điều tra, xử lý các hành vi sai phạm về pháo. Trong nhiều vụ việc, tang vật được cơ quan chức năng của tỉnh cho là pháo nổ, nhưng khi trưng cầu giám định thì được kết luận là pháo hoa. Thượng tá Lục Văn Chính, Phó Chánh Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh cho biết: Pháo dạng hộp loại 25, 36, 50 quả/hộp và pháo hình cầu (pháo lựu đạn) do Trung Quốc sản xuất nhiều lần được cơ quan Giám định khoa học hình sự, Bộ Công an đưa ra kết luận là loại “pháo hoa” nên không xử lý hình sự. Trong khi đó, loại pháo này xét về tính chất, mức độ nguy hiểm tương tự như pháo nổ và chiếm khoảng 80% số lượng pháo được phát hiện, bắt giữ tại Lạng Sơn.

Mặt khác, việc giám định để xử phạt vi phạm hành chính đối với người vận chuyển pháo cũng gặp khó khăn. Theo tìm hiểu, trong thời hạn 7 ngày kể từ khi lập biên bản, cơ quan chức năng phải ra quyết định xử phạt hành chính, trường hợp phức tạp thì có thể kéo dài nhưng không quá 1 tháng. Thời gian ra quyết định xử phạt ngắn trong khi kết quả giám định không thể có ngay, nhiều trường hợp phải đến 1 tháng, 2 tháng mới có kết quả, ảnh hưởng đến hiệu quả đấu tranh và việc xử lý của các cơ quan chức năng.

Bà Hồ Thị Lan Anh, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh cho biết: Với việc áp dụng các quy định như hiện nay thì chế tài xử lý hành vi sai phạm về pháo là không phù hợp, không đủ sức răn đe, phòng ngừa chung. Chúng tôi cùng các cơ quan tố tụng đã báo cáo Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao kiến nghị các cơ quan ở trung ương xem xét, quy định pháo hoa nổ là hàng cấm và phải bị xử lý hình sự khi mua bán, vận chuyển.

Nếu quy định các loại pháo là mặt hàng kinh doanh có điều kiện và chỉ bị xử lý vi phạm hành chính thì tình hình buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng pháo sẽ ngày càng phức tạp, nhất là đối với tỉnh biên giới như Lạng Sơn. Trước thực trạng trên, cuối tháng 11/2017, Ban chỉ đạo 389 tỉnh đã có văn bản gửi Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia đề xuất, kiến nghị các cấp có thẩm quyền xem xét, đưa pháo hoa khi đốt có phát ra tiếng nổ, màu sắc, ánh sáng vào danh mục hàng hóa cấm kinh doanh để xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.