Nhật Bản và Australia ký thỏa thuận quốc phòng lịch sử

Ngày 6-1, lãnh đạo hai nước Nhật Bản và Australia đã ký kết thỏa thuận hợp tác quốc phòng mang tính lịch sử với tên gọi đầy đủ là Thỏa thuận tiếp cận đối ứng (RAA).

Sự ra đời của thỏa thuận này đánh dấu cột mốc mới trong việc củng cố mối quan hệ an ninh giữa Tokyo và Canberra, đồng thời mở ra cơ hội để hai nước tiến hành các hoạt động huấn luyện chung.

Theo Reuters, thỏa thuận nói trên được ký trong khuôn khổ cuộc gặp thượng đỉnh trực tuyến giữa Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và người đồng cấp Australia Scott Morrison vào ngày 6-1.

Hãng thông tấn Kyodo cho biết, thỏa thuận sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhân viên thuộc Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (JFDS) và Lực lượng Phòng vệ Australia (ADF), đồng thời giảm các hạn chế trong việc vận chuyển vũ khí và vật tư cho các hoạt động huấn luyện chung và cứu trợ thảm họa giữa hai nước.

Thủ tướng Kishida và Thủ tướng Morrison tại lễ ký thỏa thuận. Ảnh: Kyodo.

“Nhật Bản là đối tác thân thiết nhất của chúng tôi ở châu Á, được thể hiện qua quan hệ đối tác chiến lược đặc biệt, mối quan hệ đối tác bình đẳng, chia sẻ lòng tin giữa hai nền dân chủ tuyệt vời, cam kết tuân thủ pháp quyền, nhân quyền, thương mại tự do và một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở. RAA là hiệp ước mang tính bước ngoặt, mở ra chương mới cho hợp tác quốc phòng và an ninh hiện đại của một thế giới đang thay đổi phức tạp và nhanh chóng, điều mà cả tôi và ngài đều hiểu rất rõ”-Thủ tướng Australia nhấn mạnh tại lễ ký kết.

Về phần mình, ông Kishida cũng cho rằng đây là thỏa thuận mang tính bước ngoặt, góp phần đưa quan hệ hợp tác an ninh giữa Nhật Bản và Australia lên một tầm cao mới.

Trước thềm sự kiện quan trọng này, Thủ tướng Australia đã nhấn mạnh tới sự cần thiết của mối quan hệ chặt chẽ giữa hai nước nhằm “đối phó với môi trường mới và ngày càng thách thức”, nhất là tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Trong RAA mới được ký kết, Tokyo và Canberra thống nhất rằng mỗi quốc gia sẽ giữ quyền tài phán khi điều quân tham gia các nhiệm vụ chung. Bên cạnh đó, hai bên cũng nhất trí thành lập một ủy ban chung để thảo luận chi tiết về cách thức thực hiện thỏa thuận.

Reuters dẫn lời một quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết, tại cuộc gặp trực tuyến nói trên, ông Kishida và ông Morrison còn đạt được đồng thuận về việc Nhật Bản và Australia cần tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như an ninh mạng, không gian và kinh tế.

Nhật Bản và Australia đã bắt đầu đàm phán về thỏa thuận này từ năm 2014. Trên thực tế, ông Kishida từng xem xét việc đến thăm Australia để ký thỏa thuận này nhưng kế hoạch đã bị hủy do người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản phải tập trung đối phó với đại dịch Covid-19 ở trong nước.

Kyodo cho biết thêm, hiện Nhật Bản đang có kế hoạch ký các thỏa thuận tương tự với Anh và Pháp. Tokyo đã khởi động các cuộc đàm phán với London từ tháng 10-2021, trong khi các cuộc đàm phán không chính thức giữa nước này với Paris cũng bắt đầu từ tháng 12-2021.

Reuters dẫn lời Ali Wyne, nhà phân tích thuộc công ty tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group nhận định việc ký kết RAA sẽ giúp Nhật Bản và Australia cải thiện khả năng tiến hành các đợt diễn tập chung ngay tại Nhật Bản cùng với Mỹ.