Nhập thép Bo qua ga Đồng Đăng: Nhập nhằng gian thuế, lằng nhằng kiểm tra

LSO-Thời gian gần đây, lợi dụng chính sách thuế đối với một số mặt hàng trong khối Asean , nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã lợi dụng kẽ hở để pha thêm nguyên tố Bo vào thép xây dựng để hưởng chính sách ưu đãi. Trong khi đó nhiều doanh nghiệp nhập thép Bo thực sự thì rất khó khăn trong khâu kiểm tra cho cả doanh nghiệp lẫn hải quan.

LSO-Thời gian gần đây, lợi dụng chính sách thuế đối với một số mặt hàng trong khối Asean , nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã lợi dụng kẽ hở để pha thêm nguyên tố Bo vào thép xây dựng để hưởng chính sách ưu đãi. Trong khi đó nhiều doanh nghiệp nhập thép Bo thực sự thì rất khó khăn trong khâu kiểm tra cho cả doanh nghiệp lẫn hải quan.

Hải quan ga đường sắt Quốc tế Đồng Đăng kiểm tra hàng thép nhập khẩu

Trong công nghệ sản xuất thép kỹ thuật, hợp kim, hợp chất Borom (Bo) luôn được các nhà sản xuất tính tới như một phụ gia để làm cứng, siêu cứng. Vì vậy khi sắt có pha thêm Bo nó được coi là hợp kim mang hàm lượng kết tinh khoa học cao. Nhưng không phải quốc gia nào cũng sản xuất được thép Bo theo đúng tiêu chuẩn của nó. Một số nước khi nhập khẩu thép Bo họ hạ thuế về 0%, đây là một biện pháp tạo điều kiện cho sản xuất công nghệ cao khi trong nước sản xuất còn hạn chế. Với Việt Nam nhập thép Bo thuế suất cũng được tính là 0%, đây cũng là mặt hàng khuyến khích nhập để kích thích sản xuất trong nước. Đặc biệt với các ngành công nghệ cao như dầu khí, cơ khí chế tạo, công trình ngầm, các công trình cần đến cường lực thì không thể thiếu thép Bo. Nói tóm lại thép Bo là thép công nghệ cao được khuyến khích nhập và ưu đãi thuế. Theo thống kê của Chi cục Hải quan Ga Đường sắt Quốc tế Đồng Đăng, lượng thép nhập khẩu qua cửa khẩu từ đầu năm 2013 đến nay đạt 49.170 tấn, trị giá trên 29 triệu USD. Trong đó chiếm tới 70% là thép có Bo. Theo quy định, thuế suất của mặt hàng thép xây dựng là từ 10 đến 18%. Thế nhưng cũng thép ấy chỉ cần có hợp chất Bo với hàm lượng tối thiểu 0,008% thuế suất sẽ trở về 0%. Vì vậy lợi dụng chính sách này nhiều loại thép có nguyên tố Bo đã được nhập qua đây. Trao đổi với chúng tôi ông Đinh Huy Tam, Tổng Thư ký Hiệp hội Thép Việt Nam khẳng định: rất nhiều thép phi 6 đến phi 8 có hợp chất Bo nhưng được nhập về để xây dựng, nhà sản xuất đã trốn thuế bằng cách pha Bo để hạ giá thành. Như vậy đây là cuộc cạnh tranh không sòng phẳng. Theo ông Vũ Tuấn Bình, Chi cục Trưởng Hải quan Ga Đường sắt Quốc tế Đồng Đăng: hải quan không thể quy chụp cho doanh nghiệp là thép xây dựng thông thường hay thép Bo mà việc đó liên quan đến chính sách, nên thép có Bo hải quan sẽ xác nhận để tính thuế chứ không thể làm khác. Tuy nhiên những doanh nghiệp nhập thép Bo về để sản xuất thì rất khó khăn, bởi vẫn còn những thủ tục cần sửa đổi. Hiện rất nhiều doanh nghiệp nhập thép Bo qua ga Đồng Đăng. Thường đó là các doanh nghiệp nhập để sử dụng vào sản xuất công nghệ cao. Hầu hết các tấm thép đã được đặt hàng theo kích thước tiêu chuẩn tại nước sản xuất. Khi về đến cửa khẩu, khai báo hải quan, theo quy định hải quan phải lưu mẫu để xác định thép đó có chứa Bo hay không. Điều này liên quan đến hậu kiểm của hải quan. Để lưu mẫu các doanh nghiệp phải cắt mẫu. Như vậy các tấm thép được đặt hàng khi cắt sẽ bị biến dạng. Ông Vũ Công Ngọc, Công ty cổ phần xây dựng công trình ngầm Hà Nội khẳng định: mỗi lần cắt mẫu là một lần doanh nghiệp khổ sở. Hàng bị biến dạng, tìm thợ cắt đâu có dễ, đặc biệt là có lúc ông phải nhập những lô thép có độ dày trên 2 cm. Thuê được thợ lại phải làm việc với ngành điện. Nếu dùng A xe ti len để cắt lại phải xin phép vì loại này nguy cơ cháy nổ cao: “Các anh cứ tưởng tượng, đi mua một tấm kính nhưng phải cắt lại một mẩu để lưu, kiểm tra, thì làm sao nó còn nguyên vẹn”. Vấn đề này cán bộ hải quan cũng thừa nhận, bất tiện nhưng không còn cách nào khác khi chính sách chưa thay đổi.

Với chúng tôi cũng chỉ tham mưu, bày tỏ ý kiến của mình nhưng có lẽ để gỡ khó cho doanh nghiệp đặc biệt là doanh nghiệp thép cần xây dựng chặt chẽ hơn việc kiểm tra xác định thép chứa Bo; tăng cường khâu hậu kiểm mục đích sử dụng, thậm chí phải ký quỹ để khi phát hiện sai phạm dễ xử lý. Với các doanh nghiệp nhập khẩu để phục vụ sản xuất công nghệ cao không nên bắt họ lưu mẫu mà chỉ cần giấy chứng nhận là đủ và sau cùng là tăng khâu hậu kiểm. Có như vậy mới giảm bớt thủ tục cho doanh nghiệp và dễ cho cả hải quan.

NGUYỄN ĐÔNG BẮC