Nhân giống khoai tây mới bằng công nghệ khí canh: Ứng dụng thành công tại Lạng Sơn

Thứ 2, 25/04/2011 | 15:09:00 [(GMT +7)] A A

LSO-Sau nhiều mô hình ứng dụng khoa học – công nghệ (KHCN) vào sản xuất các loại rau, màu, ông Trần Quốc Trí , cán bộ kỹ thuật Trung tâm Ứ ng dụng tiến bộ khoa học công nghệ , Sở Khoa học và công nghệ tỉnh đã nghiên cứu và ứng dụng thành công việc nhân giống khoai tây bằng phương pháp khí canh. Công trình này tạo ra những giống khoai tây sạch bệnh, có năng suất và hiệu quả kinh tế cao.

Tiến sỹ Lường Đăng Ninh, Giám đốc Sở KH&CN Lạng Sơn khẳng định: Việc kết hợp biện pháp nhân giống bằng nuôi cấy mô với các biện pháp nhân giống khác làm tăng số lượng, đảm bảo độ sạch bệnh và giảm giá thành cây giống,… đáp ứng số được số lượng cũng như tính thời vụ của cây khoai tây là hướng đi hết sức đúng đắn, và việc ứng dụng nhân giống khoai tây bằng phương pháp trồng khí canh là một trong những hướng đi đó.

Sau khi nhân giống bằng phương pháp khí canh, cây khoai tây sẽ cho năng suất cao hơn

Trao đổi về công trình này, ông Trần Quốc Trí cho biết, bây giờ Lạng Sơn mới ứng dụng thành công việc này là còn chậm so với một số nơi trên toàn quốc. Ở Đà Lạt, vấn đề này đã được giải quyết từ lâu và thực hiện thành công với kỹ thuật tạo bồn mạ bằng phương pháp khí canh. Tìm hiểu, được biết, công nghệ khí canh được đưa ra và áp dụng thành công trong nhân giống cây trồng từ những năm 80 của thế kỷ trước. Công nghệ này cho phép nhân được nhiều loại cây trồng, chu kỳ nhân giống nhanh hơn, nhiều hơn (gấp 30 lần so với kỹ thuật truyền thống). Riêng đối với cây khoai tây, từ năm 2004, tại một số địa phương ở Việt Nam đã ứng dụng thủy canh. Tuy nhiên, so với việc ứng dụng phương pháp trồng thủy canh với phương pháp khí canh, thì phương pháp khí canh cho tỷ lệ cây sống cao hơn.

Ông Trần Quốc Trí cho biết, khoai tây có xuất xứ từ vùng ôn đới, nên yêu cầu nhiệt độ sinh trưởng và phát triển từ 18 – 22 ⁰C. Điều kiện này chỉ có ở miền Bắc Việt Nam mới có, và phải vào khoảng từ tháng 10 trở đi mới có thể tiến hành nhân giống được. Tuy vậy, khác với các phương pháp nhân giống khác như nhân giống khoai tây thường được trồng trong đất, hoặc nghiên cứu trong ống nghiệm … p hương pháp nhân giống bằng công nghệ khí canh là một phương pháp khoa học ưu việt , vì việc nhân giống khoai tây có thể trồng hoàn toàn trong không khí. Theo phương pháp này, cây trồng được cố định trên một giá đỡ để bộ rễ phát triển trong môi trường không khí, không trực tiếp trồng vào đất hoặc nhúng vào môi trường dung dịch. Phương pháp này có thể tiết kiệm 90% nước, 95% phân bón và không cần thuốc bảo vệ thực vật. Tất cả việc chăm sóc cho cây theo quy trình canh tác ở quy mô công nghiệp, đều được lập trình phù hợp độ tuổi của cây. Ở trong môi trường thoáng khí cây dễ hô hấp, hấp thụ dinh dưỡng, sinh trưởng nhanh và chủ động điều khiển được quá trình hình thành tia củ. Một điểm ưu việc của phương pháp này là chúng ta có thể trồng cây khoai tây vào mùa hè, thông qua việc trồng khí canh, cây khoai tây vẫn đạt tỷ lệ sống 100%. Sau khi ra rễ mới bằng phương pháp khí canh, cây khoai tây được chuyển ra trồng vẫn đảm bảo được việc “hạ nhiệt”, vì hệ thống khí canh đã làm giảm nhiệt độ ở vùng rễ so với thân lá của cây từ 2 ⁰C – 5 ⁰C.

Sau 2 năm thử nghiệm nhân giống khoai tây bằng phương pháp trồng khí canh, công trình nghiên cứu của ông Trần Quốc Trí đã cho kết quả khả quan. Nếu công trình thử nghiệm đầu tiên một cây khoai tây có thể cho 40-50 củ, thì công trình nghiên cứu lần thứ 2 của ông Trí trong năm 2011 lại đạt kết quả cao hơn, một cây có thể cho từ 70-100 củ, trọng lượng củ đạt từ 1-3gam. Phương pháp nhân giống bằng công nghệ trồng khí canh cho củ giống hoàn toàn sạch bệnh và có độ kháng bệnh cao. Hệ số nhân cây giống cũng nhanh và rẻ hơn nhiều so với phương pháp nuôi cấy mô và ưu việt hơn vì củ giống sẽ lớn hơn , đủ dinh dưỡng cho cây phát triển. Vừa qua, Sở KH&CN đã đánh giá sau một quá trình làm thử nghiệm, k ết quả thử nghiệm cho thấy , năng suất nhân giống bằng phương pháp khí canh tăng nhiều lần so với nuôi cấy mô. Với những kết quả này sẽ mở ra một cuộc cách mạng trong việc tạo ra củ giống, cây giống, giải quyết được nhu cầu giống khan hiếm như hiện nay.

Từ những kết quả nghiên cứu và thử nghiệm khả quan nói trên, có thể hy vọng công nghệ khí canh sẽ tạo nên sự đột phá trong việc tạo củ giống gốc, góp phần nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, nhân giống với số lượng lớn, thúc đẩy sự phát triển nông nghiệp công nghệ mới đối với lĩnh vực nông nghiệp.