Người trẻ cũng dễ gặp biến chứng do cúm nếu chủ quan

Sau khi tự test cúm tại nhà và có kết quả dương tính, người bệnh đã tự dùng Tamiflu trong 2 ngày. Tuy nhiên, tình trạng còn sốt cao và mệt mỏi khiến người bệnh phải đến khám tại Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện E trong tình trạng mắc cúm B bội nhiễm.

Tiếp tục ghi nhận gia tăng ca mắc cúm

Người bệnh N.T.T (nữ, 73 tuổi, ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng sốt cao kéo dài, ho có đờm, đau họng và mệt mỏi. Trước đó 4 ngày, người bệnh xuất hiện các triệu chứng cúm nhưng tự ý mua thuốc uống thay vì đi khám. Khi tình trạng diễn biến nặng hơn người bệnh mới đến Bệnh viện E thăm khám và được chẩn đoán mắc cúm A bội nhiễm. Tại bệnh viện, người bệnh được điều trị bằng kháng sinh, kháng virus cúm kết hợp các biện pháp hỗ trợ như giảm ho, hạ sốt và bù nước điện giải.

Không chỉ người cao tuổi hay người có bệnh nền, cúm còn có thể gây biến chứng nguy hiểm ở người trẻ khỏe mạnh. Trường hợp của người bệnh N.N.P (nữ, 30 tuổi, Hà Nội) là một ví dụ. Trước khi nhập viện 4 ngày, người bệnh xuất hiện sốt cao kèm đau đầu, đau họng, ho có đờm, sổ mũi, đau mỏi người. Sau khi tự test cúm tại nhà và có kết quả dương tính, người bệnh đã tự dùng Tamiflu trong 2 ngày.

Tuy nhiên, tình trạng còn sốt cao và mệt mỏi khiến người bệnh phải đến khám tại Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện E. Tại đây, người bệnh được chẩn đoán mắc cúm B bội nhiễm và được chỉ định điều trị bằng kháng sinh, kháng virus cúm, kết hợp các biện pháp hỗ trợ như giảm ho, hạ sốt và bù nước điện giải.

Trường hợp này cho thấy ngay cả người trẻ có tiền sử khỏe mạnh cũng không nên chủ quan với cúm, đặc biệt khi bệnh diễn biến kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường.

Hai trường hợp trên chỉ là một trong số nhiều ca mắc cúm đang được điều trị tại Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện E.

Thạc sĩ, bác sĩ Đinh Thị Bích Thục - khoa Bệnh nhiệt đới cho biết, thống kê từ tháng 1/2025, khoa Bệnh Nhiệt đới tiếp nhận khám và điều trị cho khoảng 250 ca bệnh cúm các loại. Tuy nhiên, thời gian từ sau Tết Nguyên đán 2025, số ca mắc cúm đến khám và điều trị có xu hướng gia tăng, trung bình khoảng 10 bệnh nhân mắc cúm mỗi ngày.

Cao điểm có ngày bác sĩ của khoa Bệnh Nhiệt đới khám cho gần 40 người bệnh, thì chiếm tới hơn một nửa người bệnh mắc cúm.

Đáng chú ý, không chỉ người cao tuổi, trẻ nhỏ hay người có bệnh nền (tim mạch, đái tháo đường, hô hấp…) mà ngay cả những người trẻ, khỏe mạnh cũng có nguy cơ mắc bệnh và gặp biến chứng nếu chủ quan. Hiện tại khoa Bệnh Nhiệt đới đang tiếp nhận và điều trị nội trú cho hơn 20 người bệnh mắc cúm các loại.

Theo thông tin từ Bộ Y tế, tại Việt Nam, số ca mắc cúm tăng cục bộ từ cuối năm 2024 và trong dịp Tết Nguyên đán 2025 nhưng chưa có đột biến so với các năm trước. Các chủng virus cúm phổ biến gồm: cúm A/H3N2, A/H1N1 và cúm B. Hiện nay, thời tiết mùa đông - xuân với độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển và lây lan. Đồng thời, nhu cầu đi lại, giao thương và các hoạt động lễ hội đầu năm gia tăng cũng làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh…

Thận trọng khi tự điều trị cúm tại nhà

Bác sĩ Thục nhấn mạnh, bất kỳ ai cũng có nguy cơ mắc cúm, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau tùy theo từng đối tượng. Mặc dù nhiều trường hợp cúm có thể tự hồi phục, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể diễn biến nặng, gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp, bội nhiễm vi khuẩn, thậm chí đe dọa tính mạng ở những trường hợp nặng.

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, hầu hết các trường hợp cúm mùa không cần dùng thuốc đặc trị (thuốc kháng virus), vì cơ thể có thể tự sản sinh kháng thể chống lại virus trong khoảng 5-7 ngày. Nên dùng các biện pháp điều trị hỗ trợ sớm để làm giảm triệu chứng như paracetamol để hạ sốt, giảm đau. Thuốc kháng histamine để chống chảy nước mũi. Thuốc giảm ho gốc codein hay dextromethorphan (chỉ dùng khi bị ho khan nhiều, đau tức ngực) hay một số thuốc ho thảo dược. Và vitamine C liều cao.

Các biện pháp cổ truyền như xông toàn thân, xông mũi cũng hiệu quả giúp giảm nhanh triệu chứng. Ngoài ra cần bảo đảm ăn uống đủ chất (nhất là rau củ quả), uống nhiều nước, nghỉ ngơi tránh làm việc quá sức, giữ ấm cơ thể (đặc biệt là vùng cổ họng và vào ban đêm).

Bác sĩ Hùng đặc biệt lưu ý, thuốc kháng virus chỉ dùng cho người có nguy cơ cao hay có diễn tiến bệnh nặng. Đặc biệt là mỗi loại thuốc kháng virus thường chỉ có tác dụng lên một số virus nhất định. Do vậy chỉ nên dùng khi đã có xét nghiệm xác định được chủng virus gây bệnh.

"Thuốc kháng virus nhóm Oseltamivir (Tamiflu), loại thuốc này chỉ có tác dụng với virus cúm A, do vậy nếu bị viêm đường hô hấp cấp do cúm B, C hay không phải virus cúm thì hoàn toàn không có tác dụng", bác sĩ Hùng nói.

Hiện một số thuốc kháng virus khác đang có trên thị trường hiện nay cũng có tác dụng tương tự trên một số tác nhân virus khác có chọn lọc. Điều này chứng minh rằng mọi người không nên tự sử dụng thuốc kháng virus vì lợi ích đem lại thấp hơn hiệu quả và đôi khi lại gặp bất lợi do tác dụng có hại của thuốc.

Các bác sĩ cảnh báo, những người có nguy cơ cao gặp các biến chứng nguy hiểm khi mắc cúm mùa bao gồm: Phụ nữ mang thai ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ; Trẻ em dưới 5 tuổi; Người trên 65 tuổi; Người có các bệnh mãn tính như HIV/AIDS, hen suyễn, bệnh tim, phổi và đái tháo đường; Người có nguy cơ phơi nhiễm cúm cao, bao gồm cả nhân viên y tế.

Để phòng ngừa bệnh cúm mùa, Ban chỉ đạo phòng chống dịch Bệnh viện E khuyến cáo người dân cần: Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; Đeo khẩu trang tại nơi tập trung đông người, trên các phương tiện giao thông công cộng; Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay (nhất là sau khi ho, hắt hơi); Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng; Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết; Tiêm vaccine cúm mùa phòng bệnh; Thực hiện lối sống lành mạnh; ăn thức ăn đủ chất dinh dưỡng để ngăn ngừa nhiễm virus cúm; tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.