Người “có duyên” với công tác hòa giải

(LSO) – Hơn 11 năm tham gia hòa giải, bằng nhiệt huyết, bà Nguyễn Thị Lan – Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn Bản Lầy, xã Khánh Xuân, huyện Lộc Bình đã tham gia hòa giải thành 46 vụ việc, góp phần giữ vững an ninh trật tự ở cơ sở, đem đến niềm vui cho bao gia đình, dòng họ.

Người xưa thường nói “thấy ăn thì đến, thấy đánh thì đi”, thế nhưng bà Nguyễn Thị Lan thì hoàn toàn ngược lại, ở đâu có to tiếng, mâu thuẫn, xích mích là bà lập tức có mặt để hoà giải. Có vụ việc mới chỉ manh nha hình thành, kể cả nửa đêm, bà Lan cũng tìm đến, lắng nghe để nắm bắt tình hình rồi lựa cách giải quyết theo phương châm “Việc lớn thành việc nhỏ, việc nhỏ thành không có gì”.

Bà Nguyễn Thị Lan, Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn Bản Lầy, xã Khánh Xuân tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân

Người dân thôn Bản Lầy vẫn nhớ câu chuyện tranh chấp mồ mả của gia đình họ Hoàng xảy ra vào năm 2016. Tháng 3/2016, gia đình anh Hoàng Văn Biền, Hoàng Văn Thỏa, Hoàng Văn Trình và Hoàng Thị Pử xúc đất xây nhà làm sạt lở 16 ngôi mộ của họ nhà ông Hoàng Văn Hút. Nhận được đơn của ông Hoàng Văn Hút đề nghị các hộ dừng xây nhà và khôi phục lại hiện trạng khu mộ, bà Lan cùng các thành viên tổ hòa giải đến từng hộ gia đình tìm hiểu, xác định rõ nguyên nhân, nguyện vọng của các hộ. Sau đó 5 ngày, tổ hòa giải đã mời cán bộ xã, đại diện các gia đình đến nhà văn hóa thôn tiến hành hòa giải. Hai bên đã thống nhất phương án hỗ trợ tiền phục hồi nguyên trạng 16 mộ, xây kè bảo vệ khu mộ và tiếp tục xây nhà. Mâu thuẫn được hóa giải, từ đó đến nay, các gia đình sinh sống đoàn kết, giữ gìn tình làng nghĩa xóm.

Không chỉ những mâu thuẫn do tranh chấp quyền lợi đất đai, những xích mích trong đời sống thường ngày cũng được bà Lan và các thành viên tổ hòa giải chủ động hòa giải thành công, như câu chuyện “chó cắn dê” xảy ra vào giáp tết năm 2019. Ngày 27 tháng Chạp năm 2018, chó nhà anh Hoàng Văn Hải, Hoàng Văn Mười cắn chết 3 con dê của gia đình anh Nguyễn Văn Hậu. Cả hai bên tranh cãi kịch liệt, không ai chịu ai. Chủ nuôi dê bắt phải bồi thường với giá dê giống ban đầu 180 nghìn đồng/kg. Chủ nuôi chó không chấp nhận vì trước đó, trong thôn Cầu Lấm không có ai nuôi dê, việc bồi thường dê không có trong quy ước, hương ước của thôn và dê của gia đình anh Hậu không có người chăn.

Nhận được tin, bà Lan nhanh chóng có mặt, để lắng nghe cả hai bên trình bày. Sau đó, bà vận dụng kiến thức pháp luật và hiểu biết giá cả thị trường để phân tích cho họ hiểu “về luật, chó không được thả rông, để cắn vật nuôi của người khác là vi phạm, phải bồi thường. 20 kg thịt dê chia làm 3 phần cho 3 người. 2 nhà có chó đền cho chủ nuôi dê 14 kg thịt với giá 100 nghìn đồng/kg (giá thị trường lúc đó là 60 nghìn đồng/kg)”. Hai bên đồng thuận và vui vẻ cùng nhau thịt dê mời làng xóm.

Bà Lý Thị Thường, thôn Bản Lầy cho hay: Bất kể ngày hay đêm, khi thôn có việc là bà Lan có mặt kịp thời. Với sự tế nhị hài hoà, phân tích hợp tình, hợp lý, bà Lan luôn thuyết phục được các bên, xoa dịu không khí căng thẳng, giữ gìn tình nghĩa xóm làng.

Trong quá trình hoà giải, bà Lan luôn khéo léo vận dụng phong tục tập quán của địa phương, quy ước làng xóm không trái với quy định của pháp luật. Bằng lời nói nhẹ nhàng, giải thích có lý, có tình, bà Lan đã nhiều lần thuyết phục thành công, giúp các bên đi đến hòa thuận vui vẻ. Bà Lan chia sẻ: Mâu thuẫn phát sinh trong thực tế rất đa dạng, phức tạp, từ tranh chấp đất, vi phạm mồ mả, hôn nhân rạn nứt, tệ nạn xã hội, mâu thuẫn từ những điều nhỏ nhặt ở thôn, xóm… Hầu hết các bên đều cho rằng quyền lợi của mình bị xâm phạm, không bên nào chịu nhận lỗi. Tuy nhiên, nếu tổ hoà giải nắm rõ quy định pháp luật, vận dụng tình cảm gia đình, dòng họ, tình làng nghĩa xóm để khuyên nhủ, phân tích rõ đúng, sai, hơn, thiệt kết hợp viện dẫn những quy định pháp luật có liên quan thì sẽ giúp các bên dễ dàng đi đến thoả thuận.

Với những kinh nghiệm và nhiệt huyết của mình, bà Lan đã tham gia hòa giải thành 100% vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp trong thôn Bản Lầy, góp phần giữ vững bình yên xóm làng. Năm 2019, bà Lan vinh dự được nhận bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì có thành tích xuất sắc trong thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở giai đoạn 2014 – 2018.

NGỌC HIẾU