Nghị viện châu Âu hoãn lịch trình duyệt thỏa thuận thương mại EU-Anh

Nghị viện châu Âu ngày 11/3 đã hoãn việc ấn định ngày tiến hành bỏ phiếu thông qua thỏa thuận thương mại giữa EU-Vương quốc Anh, trong bối cảnh tranh cãi liên quan vaccine phòng dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 và việc thực thi thỏa thuận Brexit và các loại

Tại hội nghị diễn ra ở Brussels (Bỉ), các trưởng nhóm nghị sỹ đã không đưa ra ngày cụ thể tiến hành bỏ phiếu thông qua thỏa thuận thương mại EU-Anh, thủ tục cần diễn ra trước cuối tháng Tư nếu không thỏa thuận đã đàm phán này sẽ bị hủy bỏ.

Hãng tin AFP dẫn lời nghị sỹ của Bỉ Philippe Lamberts, đồng chủ tịch nhóm nghị sỹ thuộc đảng Xanh tại EP, nhấn mạnh: “Rõ ràng là nếu Vương quốc Anh không tôn trọng thỏa thuận trước đây, thì việc thông qua một thỏa thuận được đặt trên bàn không có ý nghĩa gì.”

Đây là lần thứ hai EP hoãn bỏ phiếu thông qua thỏa thuận thương mại Anh-EU, mà theo kế hoạch sẽ được thông qua vào cuối tháng Ba hoặc tháng Tư tới.

Thỏa thuận thương mại Anh-EU được áp dụng tạm thời từ ngày 1/1/2021, sau 9 tháng đàm phán cam go với kết quả đạt được vào phút chót, ngay trước lễ Giáng sinh năm ngoái.

Tuy nhiên, các nghị sỹ EP đe dọa phủ quyết thỏa thuận nếu Anh tiếp tục trì hoãn thực hiện kiểm tra hải quan đối với những thực phẩm xuất sang Bắc Ireland, gọi đây là sự thay đổi đơn phương của phía Anh đối với thỏa thuận Brexit.

Brussels dọa sẽ đáp trả bằng hành động pháp pháp lý đối với động thái của Anh.

Quan hệ Anh và EU xuất hiện mâu thuẫn mới sau khi Anh ngày 3/3 thông báo gia hạn tạm hoãn kiểm tra hải quan đối với những thực phẩm tới vùng lãnh thổ Bắc Ireland, động thái mà EU cho là đe dọa phá vỡ các điều khoản của thỏa thuận Brexit.

Thủ hiến vùng Bắc Ireland Brandon Lewis thông báo London sẽ kéo dài thời gian ân hạn, trong đó thực phẩm và nông sản có thể được chuyển từ lục địa Anh tới Bắc Ireland mà không cần kiểm tra hải quan. Theo đó, thời hạn áp dụng kéo dài đến ngày 1/10, thay vì chấm dứt vào tháng Tư như đã được hai bên thống nhất trước đó.

Trong một phản ứng, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Maros Sefcovic cho biết EU sẽ có hành động pháp lý để đáp lại “hành động đơn phương” của Anh.

Ông nhấn mạnh hành động của Anh vi phạm thỏa thuận giữa hai bên về vấn đề Brexit, cụ thể là Nghị định thư Bắc Ireland.

Anh chính thức cắt đứt mọi ràng buộc thành viên với EU từ ngày 1/1/2021, nhưng riêng vùng lãnh thổ Bắc Ireland vẫn tiếp tục tuân thủ các quy định của thị trường chung EU và liên minh thuế quan để tránh phải thiết lập “biên giới cứng” giữa vùng này và Cộng hòa Ireland (một thành viên của EU).

Anh và EU đã ký Nghị định thư Bắc Ireland, theo đó EU cử các nhân viên hải quan tới vùng Bắc Ireland, làm việc tại các cảng giữa vùng này và phần còn lại của lục địa Anh, tiến hành kiểm tra hàng hóa đi qua các cảng, đảm bảo những hàng hóa này khi vào Bắc Ireland sẽ đảm bảo các tiêu chuẩn của thị trường EU.

Tuy nhiên, hai bên cũng thống nhất miễn kiểm tra hải quan với các thực phẩm và nông sản từ Anh vào Bắc Ireland trong 3 tháng đầu năm 2021 để các doanh nghiệp Bắc Ireland có thời gian chuẩn bị thích nghi với các quy định mới./.