Nghi vấn nhiều người bị lấy cắp thông tin để kê khai thuế

Gần đây, nhiều người bức xúc lên mạng xã hội "tố" bị doanh nghiệp ngấm ngầm lấy thông tin cá nhân của họ để kê khai thuế.

Tài khoản N.T.H ngày 22/2 chia sẻ một đoạn video lên mạng xã hội và nói cô thật sự sốc, hoang mang khi phát hiện thông tin cá nhân của mình bị một công ty xây dựng sử dụng để kê khai thuế.

“Cho đến lúc đăng video này tôi vẫn còn rất hoang mang và sốc. Hôm nay tôi đăng ký mã số thuế cá nhân thì mới phát hiện ra rằng số căn cước công dân của chính mình đã bị một công ty xây dựng “đánh cắp" và sử dụng từ năm 2015. Lúc đầu tôi còn cho rằng đây là sự nhầm lẫn vì năm 2015 tôi chưa đi làm ở đâu và cũng không biết công ty xây dựng này là công ty nào", cô nói trong đoạn video.

Kiểm tra kỹ thông tin mà công ty kia sử dụng số căn cước công dân của cô để đăng ký mã số thuế, cô gái phát hiện ra rằng mức lương tính thuế vào số căn cước công dân của cô hàng tháng lên đến hàng trăm triệu đồng. “Lúc đó tôi thật sự sốc", cô chia sẻ.

Theo sự hướng dẫn của một số người từng gặp phải trường hợp tương tự, N. đã tìm đến tận doanh nghiệp này để hỏi thì nhận được câu trả lời rằng họ nhặt được giấy tờ có số căn cước công dân của cô, không biết là của ai nên cứ lấy về làm hồ sơ khai thuế.

“Mặc dù hành động của công ty này không khác gì “ăn cắp" thông tin của tôi để đi kê khai thuế tuy nhiên khi tôi thắc mắc thì người của công ty không những không xin lỗi mà còn tỏ thái độ “trên cơ", trịch thượng.

Họ nó với tôii: Yên tâm đi. Không sao đâu! Không phải nộp bất cứ khoản tiền gì đâu. Nếu phát sinh gì công ty chúng tôi sẽ chịu trách nhiệm…", cô kể lại.

Trong đoạn video, N. cho biết đã yêu cầu doanh nghiệp xóa bỏ toàn bộ thông tin cá nhân của cô, nếu không cô sẽ đến chi cục thuế địa phương tố cáo. Lúc đó doanh nghiệp mới nhún nhường.

Cũng chia sẻ trên mạng xã hội, anh Phan T. (Quảng Ninh), cho biết anh mới vào làm việc tại một công ty dược phẩm ở Hà Nội. Khoảng tháng 10/2023, khi làm thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân thì anh phát hiện căn cước công dân của mình đã được dùng để đăng ký mã số thuế tại một công ty thực phẩm, với một khoản chi trả lên đến gần 200 triệu đồng.

“Lúc đó tôi thực sự giật mình và lo lắng. Thu nhập đến gần 200 triệu đồng mà tôi không hề hay biết. Như vậy liệu tôi có phạm pháp không?", anh T. đặt câu hỏi.

Sau đó, anh T. lên mạng tìm hiểu thông tin và nhận thấy có rất nhiều người gặp phải tình trạng tương tự. Thậm chí, hiện tượng này đã từng xuất hiện từ nhiều năm trước.

Chị Nguyễn N., một kế toán viên cho biết, có nhiều người gặp phải trường hợp bị công ty nào đó lấy thông tin cá nhân để đăng ký thuế và chính chị cũng bị như vậy.

Chị N, phân tích: "Việc đăng ký mã số thuế cá nhân rất đơn giản, chỉ cần duy nhất một loại giấy tờ đó là căn cước công dân là có thể đăng ký được rồi. Nguyên nhân dẫn đến việc thông tin cá nhân bị đánh cắp cũng rất nhiều. Chẳng hạn các bạn sinh viên mới ra trường cầm hồ sơ đi xin việc, việc không xin được nhưng thông tin cá nhân thì công ty đó đã nắm được, rất có thể họ sẽ dùng thông tin của các bạn để đăng ký thuế".

Năm 2010 tôi ra trường đi làm thì mới phát hiện ra rằng số CMND của tôi đã bị người ta lấy mất thông tin để đăng ký thuế. Đến nay tình trạng này vẫn đang tiếp diễn, nhất là vào dịp cuối năm, khi các công ty phải thực hiện nhiều các báo cáo tài chính".

Chị N. cho biết mỗi cá nhân có một mã số thuế duy nhất để sử dụng. Với sự phát triển của công nghệ và Internet, hiện người dân có thể tra cứu các thông tin thuế cá nhân của mình thông qua ứng dụng eTax mobile hoặc qua trang thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.

“Khi phát hiện và xác định được đơn vị đăng ký chi trả thu nhập, bạn hãy làm văn bản gửi đến cơ quan thuế, nơi cấp mã số thuế đó thể thông báo cho cơ quan thuế biết rằng mình không đăng ký và đang bị đánh cắp thông tin để đăng ký.

Trong trường hợp dù đang làm ở công ty A nhưng khi tra cứu thông tin thuế lại thấy có một công ty B nào đó chi trả thu nhập, bạn cũng nên làm công văn gửi đến cơ quan thuế, nơi quản lý thuế của công ty B, đồng thời thông báo với công ty B, buộc họ dừng việc lấy thông tin của mình", chị N. tư vấn.

Trả lời, một luật sư phụ trách mảng pháp chế cho doanh nghiệp ở Hà Nội, phân tích: Mục đích các doanh nghiệp lấy thông tin cá nhân của người lạ kê khai thuế thường là nhằm khai khống bảng lương, đẩy chi phí lên, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp sẽ né hoặc giảm khoản thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. Việc giả mạo hồ sơ không khó. Chủ yếu là sử dụng tên của người lao động, còn bảng lương và chữ ký doanh nghiệp thường “tự tạo ra”.

Nếu phát hiện ra bị lợi dụng mã số thuế cá nhân với số thuế thu nhập “trên trời”, không phải của mình thì người dân phải phản hồi với cơ quan thuế nhằm tìm cách chấm dứt hành vi trên. Thông thường, cơ quan thuế sẽ yêu cầu cá nhân liên hệ với doanh nghiệp để đề nghị họ điều chỉnh thông tin. Điều này không dễ làm vì rất nhiều doanh nghiệp ở xa, người dân không tiếp cận được. Cũng có trường hợp doanh nghiệp chây ỳ, không hợp tác.

Hoặc cơ quan thuế yêu cầu người dân làm cam kết không phát sinh thu nhập tại doanh nghiệp khai khống và gửi tới cơ quan thuế. Việc này tuy không quá phức tạp nhưng lại khiến người dân mất rất thời gian để giải quyết.

Trước thực trạng người dân bị lợi dụng mã số thuế, Cục Thuế TP Hà Nội đã nhiều lần khẳng định, việc các doanh nghiệp sử dụng mã số thuế cá nhân để khai khống chi phí, giảm thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp là hành vi cố ý sử dụng hồ sơ, chứng từ giả mạo nhằm trốn thuế. Đây là hành vi vi phạm pháp luật thuế. Khi phát hiện các trường hợp vi phạm, Cục Thuế sẽ truy thu và xử lý vi phạm theo luật định.

Cục Thuế cũng khuyến cáo người nộp thuế có mã số thuế cần nâng cao ý thức tự bảo mật các thông tin cá nhân về chứng minh thư nhân dân, căn cước công dân, mã số thuế cá nhân...

Khi phát hiện mã số thuế của mình bị lợi dụng, đánh cắp hoặc bị tính thuế thu nhập cá nhân cho những khoản thu nhập mà thực chất mình không nhận được, cần thông tin kịp thời cho cơ quan thuế nơi cấp mã số thuế hoặc cơ quan thuế quản lý nơi đang công tác để cơ quan thuế kiểm tra, xác minh, có đủ cơ sở xử lý hành vi vi phạm, không làm ảnh hưởng đến người nộp thuế.