Nghề giao hàng và những rủi ro

(LSO) – Tết Nguyên đán vừa qua, vụ việc nữ sinh bị hiếp dâm và sát hại trong khi đi giao gà tại tỉnh Điện Biên đã gióng lên hồi chuông cảnh báo với những người đang làm việc giao hàng, đặc biệt với người giao hàng là nữ giới trên cả nước nói chung và trên địa bàn tỉnh nói riêng.

Theo thống kê của Sở Thông tin và Truyền thông Lạng Sơn, sở đang quản lý 5 đơn vị kinh doanh dịch vụ bưu chính liên quan đến giao hàng, chưa kể những đơn vị không thực hiện đăng ký thành lập văn phòng, chi nhánh. Mỗi đơn vị có trung bình 40 người làm công việc giao hàng.

Những người làm nghề giao hàng, hay còn gọi là “shipper” (tiếng Anh). Nếu như các shipper chuyên nghiệp làm việc tại các công ty, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ giao hàng thì các shipper tự do lại là các học sinh, sinh viên hoặc bất cứ ai có thời gian rảnh. Do đó, không thể có được con số thống kê chính xác số lượng shipper và shipper nữ trên địa bàn tỉnh.

Các đơn hàng của từng shipper được điều phối viên nhập thông tin vào hệ thống

Tại Chi nhánh Công ty Cổ phần Giao hàng tiết kiệm tại Lạng Sơn, anh Nguyễn Thái Sơn, điều phối viên cho biết: Chi nhánh tại Lạng Sơn có 60 shipper với tỷ lệ shipper nữ là 35%. Mỗi ngày, trung bình một shipper giao, nhận từ 30 – 70 đơn hàng với mức lương hằng tháng từ 7-14 triệu đồng tùy theo mức độ thực hiện công việc.

Với đặc thù công việc di chuyển trên đường trong toàn thời gian làm việc cùng với giỏ hàng phía sau xe, các shipper đều phải đối mặt với nguy cơ tai nạn giao thông. Ngoài ra, dù mưa rét hay nắng nóng các shipper vẫn phải rong ruổi hằng ngày trên đường nên không tránh khỏi việc thường xuyên cảm cúm hay say nắng… Chị Hoàng Thị Ngân, shipper của VNPost Lạng Sơn cho biết: Ngày nào, tôi cũng “phơi mặt” ngoài đường 8 tiếng đồng hồ nên mỗi lần về tới nhà là khắp người tôi như phủ một lớp bụi dày. Chưa kể mùa đông, tôi không thể khỏi được bệnh cước chân, tay vì chịu lạnh thường xuyên.

Bên cạnh những yếu tố đó, việc trực tiếp thay cho người gửi mang đồ đến tay người nhận và tiếp xúc với họ khiến các shipper gặp phải những tình huống “dở khóc dở cười”. Anh Hoàng Đức Nam, shipper của Giao hàng tiết kiệm tại Lạng Sơn cho biết: Mình là shipper tuyến huyện nên thường xuyên phải đi xã. Mặc dù liên lạc trước nhưng có khi đến nơi khách lại không ở nhà, chờ thì mất thời gian nên mình đành mất công quay về. Có trường hợp khách đặt hàng qua mạng, khi nhận hàng, mở ra xem không vừa ý khách lại mắng mình rồi không nhận khiến mình dù khó chịu nhưng phải bình tĩnh giải thích cho họ hiểu và liên lạc với người gửi để giải quyết.

Các shipper chuyên nghiệp mặc dù vẫn gặp phải những tình huống rủi ro nhưng được công ty đảm bảo về các mặt hàng, thông tin đơn hàng cũng lưu minh bạch trên hệ thống. Còn với các shipper tự do, rất khó để đảm bảo an toàn bởi từ người cung cấp hàng đến shipper đều tự phát, thậm chí còn có nguy cơ phạm tội nếu như bị lợi dụng để giao những mặt hàng cấm, các shipper nữ còn có nguy cơ cao bị lợi dụng xâm hại thân thể. Mặc dù trên địa bàn tỉnh đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào nghiêm trọng như tại Điện Biên, nhưng từ sự việc này, các shipper đặc biệt là shipper nữ cần đề cao cảnh giác khi đi giao hàng. Anh Nguyễn Thái Sơn, điều phối viên Công ty Cổ phần Giao hàng tiết kiệm tại Lạng Sơn cho biết thêm: Sau sự việc tại Điện Biên, mình đã nhắc nhở các shipper, đặc biệt là shipper nữ cần cảnh giác, thận trọng hơn trong khi giao hàng và cần trang bị cho mình kỹ năng tự vệ khi gặp tình huống xấu.

Từ kinh nghiệm của mình, chị Hoàng Thị Hướng, shipper tự do sống tại phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn chia sẻ: Mình chỉ nhận giao hàng cho những bạn kinh doanh có uy tín và tại địa bàn mình nắm rõ, từ chối giao những đơn hàng khách hẹn lấy quá 22 giờ hoặc tại địa điểm vắng vẻ. Nếu liên lạc thấy có dấu hiệu bất thường, trước khi đi mình sẽ báo trước địa điểm cho người thân để đảm bảo an toàn cho bản thân.

Không yêu cầu trình độ, không cần vốn, mức lương khá cao và tự chủ về thời gian, ngày càng có không ít người, đặc biệt là những bạn trẻ trên địa bàn tỉnh lựa chọn nghề giao hàng. Tuy nhiên, khi xác định làm một shipper, dù là chuyên nghiệp hay tự do, bên cạnh việc đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, bình tĩnh xử lý các tình huống với khách hàng, các shipper cần cảnh giác và sẵn sàng phương án phòng vệ khi cần thiết để tránh rủi ro, sự việc đáng tiếc có thể xảy ra.

HOÀNG NHƯ