Ngành y tế chủ động gỡ khó, thực hiện tốt tiêu chí số 15 trong xây dựng nông thôn mới

–Trong xây dựng nông thôn mới (XDNTM), tiêu chí số 15 về y tế là một trong những tiêu chí khó với nhiều chỉ tiêu mới. Do đó, ngành y tế tỉnh đã chủ động triển khai nhiều biện pháp, tích cực chỉ đạo thực hiện tiêu chí số 15, vừa góp phần XDNTM vừa nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Người dân xã Châu Sơn, huyện Đình Lập khám sức khỏe tại trạm y tế xã

Trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021 – 2025, tiêu chí 15 về y tế có 4 nội dung bao gồm: Duy trì đạt chuẩn quốc gia về y tế; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi dưới 24%; tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh (hồ sơ) sức khỏe điện tử đạt trên 50%.

Triển khai tích cực, đồng bộ

Ông Lý Kim Soi, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Ngay từ đầu năm, Sở Y tế đã chủ động xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã gắn với Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM năm 2023, trong đó chú trọng tiêu chí số 15. Sở Y tế tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND huyện, thành phố và chỉ đạo các đơn vị trực thuộc xây dựng kế hoạch, tham mưu với cấp ủy, chính quyền cùng cấp triển khai thực hiện các tiêu chí, nhiệm vụ về lĩnh vực y tế. Đồng thời, xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện và tham gia các đoàn kiểm tra, giám sát của UBND tỉnh; chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành kiểm tra giám sát các nội dung về y tế thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, trong Kế hoạch thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã đưa ra mục tiêu: Năm 2023, phấn đấu có thêm 20 xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế, nâng tỷ lệ xã đạt bộ tiêu chí toàn tỉnh lên trên 100%. Trong đó, Sở Y tế tiếp tục tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 09/NQ-HĐND ngày 19/4/2023 về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng, cải tạo 50 trạm y tế tuyến xã (trong đó có 20 xã phấn đấu đạt bộ tiêu chí). Đến nay, cơ sở hạ tầng ở 20 trạm y tế xã phấn đấu đạt bộ tiêu chí cơ bản đã hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Sở Y tế thường xuyên phối hợp với UBND các huyện xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện. Việc triển khai thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về y tế được đưa vào nghị quyết của đảng ủy, nghị quyết HĐND và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hằng năm của cấp huyện, xã.

Bác sĩ Đặng Minh Kim, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Y tế huyện Bắc Sơn cho biết: Dưới sự chỉ đạo trực tiếp, sát sao của Sở Y tế, UBND huyện, trung tâm đã chủ động lồng ghép triển khai thực hiện nhiệm vụ chuyên môn với thực hiện chương trình XDNTM trên địa bàn, tập trung vào tiêu chí 15. Từ tháng 5/2023 đến nay, trung tâm được đầu tư xây dựng khu nhà 6 tầng thuộc Trung tâm Y tế và thực hiện cải tạo, nâng cấp và xây mới 5 trạm y tế xã. Đến nay, 18/18 xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã. Đội ngũ y, bác sĩ thường xuyên được đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, cơ bản bảo đảm yêu cầu khám, chữa bệnh ban đầu cho người dân trên địa bàn.

Không riêng Bắc Sơn, để hoàn thành tiêu chí số 15, 10 trung tâm y tế cấp huyện còn lại đã bố trí, điều động nhân lực đảm bảo về cơ cấu và số lượng nhân lực làm việc tại trạm y tế xã theo quy định; đảm bảo danh mục thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế phục vụ yêu cầu chuyên môn công tác khám chữa bệnh, phòng, chống dịch bệnh; thường xuyên đào tạo, tập huấn với nhiều hình thức khác nhau, nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ thầy thuốc; phê duyệt và chỉ đạo triển khai cung cấp các dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, phòng bệnh theo danh mục Bộ Y tế tại 200/200 trạm y tế với chất lượng ngày càng được cải thiện… Nhờ đó, đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 10/10 xã điểm tỉnh chỉ đạo điểm phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2023 đạt Bộ tiêu chí quốc gia y tế xã, toàn tỉnh có thêm 23 xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế (chỉ tiêu đề ra là 20 xã).

Dồn lực hoàn thành chỉ tiêu khó

Trong quá trình triển khai Bộ tiêu chí quốc gia về y tế, ngành y tế tỉnh thường xuyên rà soát, nắm bắt thực tế thông qua báo cáo chuyên môn, các cuộc kiểm tra giám sát. Từ đó nhận diện những chỉ tiêu khó để tập trung chỉ đạo, dồn lực thực hiện.

Cụ thể, tháng 6/2023, thông qua báo cáo của các huyện và thực tế kiểm tra giám sát, Sở Y tế nhận định: chỉ tiêu về tỉ lệ người dân tham gia BHYT đang gặp khó khăn, tỉ lệ người dân tham gia BHYT đạt thấp (86,4%). Trước thực tế đó, Sở Y tế đã tổ chức họp bàn với sự tham gia của lãnh đạo Bảo hiểm xã hội tỉnh và tất cả các trung tâm y tế cấp huyện, chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường công tác tư vấn cho người dân chưa có thẻ BHYT khi đến khám chữa bệnh để người dân thấy lợi ích của việc tham gia BHYT; tăng cường phối hợp với BHXH tỉnh trong tuyên truyền chính sách BHYT. Thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh BHYT hướng tới sự hài lòng của người bệnh.

Cùng đó, Sở Y tế đã thực hiện tốt vai trò tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 11/2023/NQ-HĐND ngày 14/7/2023 của HĐND tỉnh quy định mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho người thuộc hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023 – 2025; tiếp tục đôn đốc, duy trì thực hiện Nghị quyết số 12/2021/NQ-HĐND ngày 17/7/2021 của HĐND tỉnh Quy định mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho người thuộc hộ nghèo đa chiều thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản khác và người thuộc hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh.

Nhờ đó, đến hết năm 2023, đến thời điểm thống kê, toàn tỉnh có trên 761.300 người dân tham gia BHYT, đạt tỉ lệ bao phủ BHYT 94,3%, tăng 7,9% so với kết quả thực hiện 6 tháng đầu năm, vượt chỉ tiêu kế hoạch giao năm 2023 (94,05%).

Cùng đó, tỉ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi dưới 24% cũng là một trong những tiêu chí mới, cần được chú trọng. Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh chủ động phối hợp với trung tâm y tế các huyện, thành phố cung cấp các dịch vụ tư vấn dinh dưỡng cho bà mẹ từ lúc mang thai cho đến khi trẻ được 2 tuổi. Việc cung cấp dịch vụ tư vấn được tổ chức độc lập hoặc lồng ghép vào các thời điểm khám thai và tiêm chủng, cụ thể như: trên 90% phụ nữ mang thai được tư vấn về chế độ dinh dưỡng hợp lý khi mang thai, chế độ nghỉ ngơi, bổ sung viên sắt, viên đa vi chất phòng chống thiếu máu thiếu sắt. Việc tư vấn cho phụ nữ có thai thực hiện tại trạm y tế do cán bộ y tế xã thực hiện trong các đợt khám thai định kỳ. Hiện nay, các huyện đã xây dựng kế hoạch mua viên đa vi chất cấp cho phụ nữ có thai. Trên 60% bà mẹ có con dưới 2 tuổi được tham gia các lớp, buổi thực hành dinh dưỡng hợp lý cho trẻ. Trên 60% bà mẹ có con dưới 5 tuổi được cung cấp kiến thức dinh dưỡng hợp lý và chăm sóc trẻ. Nhờ đó, tỉ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi hiện là 21,77% (chỉ tiêu đề ra dưới 24%)

Chị Hoàng Thị Oanh, xã Yên Khoái, huyện Lộc Bình nhớ lại: Tháng 2/2023, tôi đến trạm y tế xã khám thai được cán bộ tư vấn về chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý và uống bổ sung viên đa vi chất. Đến nay, con tôi đã được gần 2 tháng, ăn ngủ tốt, cũng nhỉnh hơn so với các bé cùng tháng (nặng 6,2kg, cao 60cm) nên tôi rất yên tâm và tin tưởng vào sự tư vấn của các cán bộ ở trạm y tế xã.

Cùng với các chỉ tiêu nêu trên, chỉ tiêu về dân số có hồ sơ sức khỏe điện tử cũng được ngành đôn đốc duy trì thực hiện tốt với tỉ lệ 98,9% (chỉ tiêu trên 50%). Kết quả, trong năm 2023, toàn tỉnh có 23 xã đạt tiêu chí số 15; trong đó có 10/10 xã điểm của tỉnh chỉ đạo điểm phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2023 (đạt 100%) và 13 xã trong kế hoạch phấn đấu của ngành y tế và của UBND các huyện.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, Sở Y tế tăng cường phối hợp với các ngành tham mưu UBND tỉnh tiếp tục phát triển BHYT toàn dân; mở rộng phạm vi cung ứng dịch vụ khám, chữa bệnh thanh toán BHYT cho y tế cơ sở, bảo đảm mọi người dân được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản có chất lượng. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát, hỗ trợ, phát hiện và giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện, nâng cao hiệu quả và chất lượng công tác y tế, dân số. Đặc biệt, trong năm 2024, Sở Y tế tiếp tục chỉ đạo, củng cố cơ sở hạ tầng các trạm y tế xã đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân ngay tại tuyến y tế cơ sở, phấn đấu có thêm ít nhất 10 xã (ngoài các xã phấn đấu đạt chuẩn NTM theo kế hoạch năm 2024 của tỉnh) đạt tiêu chí số 15 về y tế trong Bộ tiêu tiêu chí quốc gia xã NTMn

NGỌC HIẾU