Ngành tài chính nỗ lực thiết lập nền tảng tài chính số hiện đại

Thời gian qua Bộ Tài chính đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nhằm hiện đại hóa, cải cách thủ tục hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Ông Hoàng Xuân Nam, Phó Cục trưởng Cục Tin học và Thống kê tài chính, Bộ Tài chính đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh nội dung này.

Phóng viên (PV): Xin ông cho biết một số kết quả ngành Tài chính đã đạt được trong thời gian qua nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) phục vụ cải cách thủ tục hành chính, phát triển Chính phủ điện tử?

Ông Hoàng Xuân Nam:Trong thời gian qua, bám sát chỉ đạo của Đảng và Chính phủ về đẩy mạnh ứng dụng CNTT, phát triển Chính phủ điện tử, Bộ Tài chính đã thực hiện nhiều giải pháp tổ chức triển khai ứng dụng CNTT nhằm hỗ trợ công tác quản lý tài chính, cải cách thủ tục hành chính trong ngành.

Về kết quả thực hiện xây dựng các cơ chế chính sách nhằm khuyến khích đổi mới công nghệ, nghiên cứu phát triển và đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực công nghệ thông tin.

Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN) tạo tiền đề cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trong những năm vừa qua, các Luật về thuế khi được sửa đổi, bổ sung đã chú trọng sửa đổi, bổ sung các chính sách ưu đãi thuế nhằm khuyến khích phát triển KH&CN, trong đó dành nhiều chính sách ưu đãi về thuế ở mức cao nhất cho các hoạt động đầu tư cho hoạt động KH&CN, ứng dụng công nghệ để khuyến khích phát triển.

Các chính sách ưu đãi này đã góp phần quan trọng trong việc thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước tham gia vào lĩnh vực KH&CN bằng việc sử dụng nhiều công nghệ cao, công nghệ mới trong đầu tư sản xuất kinh doanh của các tập đoàn, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Đây có thể coi là giai đoạn ngành Tài chính thực hiện cải cách toàn diện, triệt để và sâu sắc hệ thống chính sách tài chính nhằm thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, công nghệ tiên tiến, thúc đẩy ứng dụng CNTT nhằm phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Bên cạnh đó, Bộ đã tập trung thúc đẩy phát triển, tạo bứt phá thực sự về hạ tầng, ứng dụng và nhân lực công nghệ thông tin – truyền thông. Phát triển hạ tầng kết nối số và bảo đảm an toàn, an ninh mạng tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp dễ dàng, bình đẳng trong tiếp cận các cơ hội phát triển nội dung số.

Đến nay, Bộ Tài chính đã bước đầu ứng dụng nhiều công nghệ mới là công nghệ “lõi” của CMCN 4.0 gồm: công nghệ di động (Mobility), công nghệ phân tích dữ liệu lớn (Analytics), công nghệ điện toán đám mây (Cloud) và công nghệ bảo mật (Security) trong thực hiện cải cách thủ tục tục hành chính, nâng cao năng lực quản trị công, nhằm tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp dễ dàng, bình đẳng trong tiếp cận các cơ hội phát triển.

Công nghệ di động đã được nghiên cứu, ứng dụng trong ngành Tài chính tương đối sớm thể hiện trong cung cấp các dịch vụ công trực tuyến trên Hệ thống Cổng Thông tin điện tử toàn ngành giúp người dân, doanh nghiệp có thể truy cập, sử dụng dịch vụ công trực tuyến mọi lúc, mọi nơi thông qua mạng Internet.

Tính đến hết tháng 8/2018 Bộ Tài chính đã cung cấp 167 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 271 thủ tục đã được cung cấp thành dịch vụ công trực tuyến mức độ 4. Đồng thời nghiên cứu, triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ Mobility cho một số ứng dụng nghiệp vụ/ứng dụng chỉ đạo điều hành tại đơn vị như: các ứng dụng về quản lý văn phòng điện tử TaxOffice, ứng dụng hỗ trợ người nộp thuế; hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS; Hệ thống thông tin chỉ đạo và điều hành phục vụ Lãnh đạo,….

Từ năm 2017, Bộ Tài chính đã áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để triển khai cung cấp Hệ thống hỏi đáp chính sách tài chính tự động trên Cổng TTĐT Bộ Tài chính nhằm hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp tự tìm kiếm câu hỏi và trả lời các vấn đề liên quan đến thắc mắc về các chính sách của ngành tài chính một cách tự động, thông minh. Qua đó đã rút ngắn được thời gian giải đáp các vướng mắc về cơ chế chính sách thuộc phạm vi quản lý của Bộ Tài chính. Trung bình hàng năm có khoảng 1500 câu hỏi và trả lời gửi tới Bộ Tài chính và số lượng tăng dần hàng năm.

PV: Trong thời gian tới nhằm thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, công nghệ tiên tiến nâng cao hiệu quả công tác cải cách TTHC, xây dựng Chính phủ điện tử trong bối cảnh của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, nhiệm vụ đặt ra với Bộ Tài chính là gì thưa ông?

Ông Hoàng Xuân Nam :Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 có tác động đến nhiều ngành, lĩnh vực trong nền kinh tế Việt Nam, trong đó có cả cơ hội và thách thức. Để tiếp tục phát huy các kết quả đã đạt được, nắm bắt cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 mang lại hiệu quả, hiệu lực cao trong hoạt động quản lý của ngành Tài chính, hướng đến mục tiêu đến năm 2025, hoàn thành xây dựng Tài chính điện tử và cơ bản thiết lập nền tảng Tài chính số hiện đại, bền vững, công khai, minh bạch dựa trên dữ liệu lớn, dữ liệu tài chính mở và hệ sinh thái Tài chính số, công tác triển khai ứng dụng CNTT trong ngành Tài chính thời gian tới cần tập trung vào các nhiệm vụ cụ thể sau:

Thứ nhất, xây dựng chiến lược và hoàn thiện cơ chế, chính sách chuyển đổi số, đây là điều kiện tiên quyết để có thể tiến hành thực hiện chuyển đổi số trong ngành Tài chính. Thực hiện lồng ghép chiến lược phát triển ngành, lĩnh vực và kế hoạch 05 năm ứng dụng CNTT của ngành theo định hướng phát triển tài chính số và kinh tế số.

Hoàn thiện chính sách tài chính tạo hành lang pháp lý triển khai Tài chính số: Các cơ chế, chính sách, pháp luật về thuế, tài chính nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho các hoạt động đổi mới công nghệ, nghiên cứu phát triển và đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực CNTT và các công nghệ tiên tiến khác; Quy định, hướng dẫn về thu thập, chia sẻ thông tin, dữ liệu ngành Tài chính tạo lập nền tảng dữ liệu mở, đảm bảo khả năng tiếp cận cho các cơ quan tổ chức, người dân, doanh nghiệp; kết nối, tích hợp, trao đổi thông tin dữ liệu giữa Bộ Tài chính và các bộ, ngành, địa phương; số hóa các giao dịch nội bộ; các quy chuẩn, tiêu chuẩn về dịch vụ nền tảng CNTT và hạ tầng kỹ thuật trong ngành Tài chính; an toàn thông tin trong môi trường ứng dụng Tài chính số.

Thứ hai, ứng dụng mạnh mẽ hơn công nghệ mới vào các lĩnh vực hoạt động quản lý, chỉ đạo điều hành của ngành, chú trọng công nghệ về dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, internet kết nối vạn vật. Trong giai đoạn trước mắt tập trung vào các nội dung chủ yếu sau: Triển khai Kiến trúc Chính phủ điện tử phù hợp với phiên bản cập nhật Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam 2.0 và hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về Tài chính trên cơ sở tích hợp, liên thông và chia sẻ thông tin trong ngành Tài chính; Triển khai hệ thống báo cáo tích hợp ngành Tài chính, hỗ trợ ra quyết định cho lãnh đạo dựa trên dữ liệu lớn và dữ liệu tích hợp ngành Tài chính;…

Thứ ba, thiết lập môi trường làm việc điện tử và xây dựng Cổng giao tiếp ngành Tài chính: Xây dựng Cổng giao tiếp ngành Tài chính, tích hợp sâu, rộng và xuyên suốt giữa các Cổng giao tiếp trong ngành, liên thông với Chính phủ và các cơ quan nhà nước theo hướng dữ liệu mở, thực hiện điện tử hóa, cung cấp các dịch vụ công trực tuyến (trong giai đoạn 2018-2020, Bộ Tài chính sẽ triển khai xây dựng 118 DVCTT mức độ 4); Xây dựng các văn phòng điện tử, hình thành môi trường làm việc tích hợp, liên thông, cộng tác và chia sẻ thông tin thông minh trong toàn ngành hướng tới văn phòng điện tử không giấy tờ.

Thứ tư, triển khai dịch vụ hạ tầng và an toàn bảo mật thông tin tài chính: Triển khai đám mây ngành Tài chính ở mức hạ tầng và sử dụng đám mây chung đảm bảo tính hiệu quả và an toàn thông tin toàn diện; Xây dựng hệ thống Quản lý định danh thống nhất, tích hợp với các hệ thống quản lý định danh hiện có của các đơn vị và tích hợp ứng dụng, làm cơ sở cho việc phân quyền khai thác dữ liệu dùng chung toàn ngành;…

Thứ năm, tuyên truyền nâng cao nhận thức, đào tạo kiến thức về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 cũng như chuyển đổi số ngành Tài chính.

PV: Xin cảm ơn ông!