Ngăn chặn việc nhập lậu gia súc, gia cầm qua biên giới ở Quảng Ninh

Từ thành phố Hạ Long ra Móng Cái theo quốc lộ 18, có thể dễ dàng nhìn thấy rất nhiều xe ô-tô tải vận chuyển gà nhập lậu qua biên giới được đưa vào sâu trong nội địa để tiêu thụ. Theo quan sát của phóng viên, hầu hết các xe vận chuyển gà nhập lậu không ngụy trang, che đậy mà cứ “vô tư” chạy trên quốc lộ. Thậm chí gà nhập lậu còn được vận chuyển bằng xe máy, giấu trong xe công-ten-nơ, trên tàu thủy để đưa đi tiêu thụ. Khó có thể thống kê chính xác trên tuyến biên giới dài 70 km trên đất liền ở thành phố Móng Cái có bao nhiêu điểm tập kết gà nhập lậu. Từ những đường mòn, lối mở đến những điểm đỗ thuyền ven sông Bắc Luân với những cái tên như bến ông Phụng, ông Nho, ông Sửu… đều là những điểm “nóng”. Thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu là thuê cửu vạn cõng hàng qua biên giới, sau đó tập kết giấu trong nhà dân hoặc trong rừng, đợi có cơ hội thuận lợi dùng xe ô-tô tải vận chuyển vào trong nội địa. Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Quảng Ninh Cao Xuân Luật cho biết: “Hiện nay, các đối tượng buôn lậu thường xuyên sử dụng các phương tiện thông tin hiện đại để “qua mặt” các lực lượng chức năng. Khó khăn lớn nhất của lực lượng chức năng là quân số mỏng, trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật, phòng hộ chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra”.

Tình trạng gia súc, gia cầm và các sản phẩm gia cầm nhập lậu qua biên giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó kiểm soát, diễn ra cả trên đường bộ và đường thủy; các đối tượng hoạt động ngày càng chuyên nghiệp, có tổ chức, với thủ đoạn tinh vi cả trong khâu vận chuyển và tiêu thụ. Ngoài việc sử dụng xe máy, đò máy, mủng, xe tải nhỏ để vận chuyển gia cầm nhập lậu, gần đây đã hình thành các đường dây có tổ chức, chuyên chở gia cầm nhập lậu trên các phương tiện vận tải có sức chở lớn, thậm chí cả xe công-ten-nơ. Trong quá trình vận chuyển vào thị trường nội địa, các đối tượng thường xuyên theo dõi hoạt động của lực lượng chức năng, sử dụng nhiều biển số giả trên một cung đường, tìm cách thay đổi lịch trình, ém hàng nếu thấy động, thậm chí huy động lực lượng, phương tiện chèn ép, cướp hàng khi bị phát hiện, bắt giữ.

Theo báo cáo của Chi Cục quản lý thị trường Quảng Ninh: Từ năm 2006 đến nay, các lực lượng chức năng trong tỉnh đã xử lý 893 vụ, với 197.942 con gia cầm và hơn bốn triệu quả trứng gia cầm. Cao điểm có ngày các lực lượng chức năng đã bắt giữ, xử lý gần 15 tấn gà nhập lậu. Mặc dù vậy, hiện nay có một nghịch lý, những địa phương bắt giữ nhiều gia cầm nhập lậu lại đang gặp khó khăn vì thiếu kinh phí tiêu hủy, bởi theo quy định, kinh phí tiêu hủy do đối tượng vi phạm chi trả. Tuy nhiên, nhiều vụ vi phạm chỉ bắt giữ được hàng chứ không giữ được người vi phạm, trong khi kinh phí tiêu hủy của các địa phương có hạn vì vậy việc tiêu hủy gia cầm gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, việc xử lý hoặc chôn lấp gia cầm cũng có nhiều bất cập, dễ gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nhiều yếu tố dịch bệnh có nguy cơ bùng phát. Mặc khác, chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe, chủ yếu chỉ xử phạt hành chính.

Mới đây, Công an thành phố Móng Cái đã bắt giữ ba vụ, gồm năm đối tượng vận chuyển lậu hơn 14 tấn lợn hơi từ Trung Quốc để đưa về các tỉnh phía trong tiêu thụ. Đáng chú ý, đây là loại lợn siêu nạc nhưng đều là lợn loại ba, không thể tiêu thụ ở Trung Quốc. Điều lo ngại là tiềm ẩn nguy cơ khó kiểm soát được dịch bệnh, tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm bởi các cơ quan chức năng khó có thể kiểm tra được mầm bệnh cũng như dư lượng thuốc kháng sinh có ở gà, lợn hay các sản phẩm gia súc, gia cầm nhập lậu.

Trước tình hình buôn lậu gia cầm và các sản phẩm gia cầm qua biên giới có chiều hướng gia tăng, tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các ngành: Nông nghiệp, thú y, kiểm dịch y tế và thành phố Móng Cái, huyện Bình Liêu và huyện Hải Hà là những địa phương có cửa khẩu phối hợp các cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền để nhân dân trên địa bàn, đặc biệt là các cư dân biên giới hiểu được tác hại của dịch cúm gia cầm từ đó không tham gia buôn lậu hoặc tiếp tay cho việc vận chuyển gia cầm, trứng gia cầm qua biên giới. Được biết, tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định tăng cường thêm lực lượng, phương tiện; thành lập thêm các chốt liên ngành tại huyện Tiên Yên, Trạm Kiểm soát liên hợp Km15-Bến tàu Dân Tiến; chốt giữ các ngả đường, cảng biển, các bến tàu, bến xe để ngăn chặn, bắt giữ và xử lý các đối tượng nhập lậu gia súc, gia cầm, trứng gia cầm trái phép.