Ngăn chặn vận chuyển ma túy qua đường hàng không, bưu điện

Thời gian qua, tình hình tội phạm ma túy còn diễn biến phức tạp, nổi lên là tuyến hàng không, bưu điện. Các đối tượng đã lợi dụng hình thức chuyển phát nhanh và ký gửi hàng hóa, quà biếu phi mậu dịch bằng đường hàng không để gửi hàng hóa có ngụy trang cất giấu ma túy rất tinh vi từ các nước châu Âu về Việt Nam tiêu thụ trong nước và đưa đi nước thứ ba.

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Qua công tác điều tra cơ bản, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy phát hiện đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy qua đường hàng không, bưu điện từ Đức về Việt Nam tiêu thụ. Lợi dụng hoạt động vận chuyển hàng hóa từ các doanh nghiệp logistics, chúng cất giấu ma túy vào các loại hàng hóa thông thường như bánh kẹo, mỹ phẩm, quà tặng… sau đó đóng thành các kiện ghi tên người nhận, địa chỉ và số điện thoại “ảo”, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng khi phát hiện.

Sau một thời gian kiên trì theo dõi, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy đã xác lập chuyên án 522Q phối hợp Công an Đà Nẵng, Quảng Bình, Cục Hải quan Hà Nội; Sân bay Nội Bài tập trung đấu tranh triệt phá. Thực hiện kế hoạch phá án, ngày 13/5, tại Đà Nẵng, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy chủ trì phối hợp Công an TP Đà Nẵng bắt quả tang Trần Viết Tuyền đang nhận kiện hàng chứa 3kg ma túy tổng hợp. Mở rộng vụ án bắt giữ Trần Thanh Quân ở Quảng Bình, khám xét khẩn cấp nơi ở của Quân thu giữ 500 viên ma túy tổng hợp; 1 súng côn bắn đạn cao su; 50 viên đạn cùng nhiều tài liệu liên quan.

Nguyễn Viết Hồng Dũng, đối tượng chủ mưu, cầm đầu, điều hành đường dây vừa bay từ Đức về Việt Nam để chỉ đạo việc nhận hàng, phân phối và tiêu thụ ma túy lập tức bị bắt. Bốn đối tượng Tô Thanh Tú, Phùng Nhật Duy, Nguyễn Hoàng Minh Tuấn và Nguyễn Liao Hùng Trân cùng trú TP Hồ Chí Minh cũng bị tóm gọn cùng các kiện hàng chứa 25kg ma túy tổng hợp. Khám xét khẩn cấp chỗ ở của các đối tượng, thu giữ thêm 3kg ma túy tổng hợp.

Mở rộng điều tra vụ án, ngày 27/5, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy bắt quả tang Trần Nguyên Quỳnh ở An Giang đang vận chuyển 2 kiện hàng chứa 16kg ma túy tổng hợp và Nguyễn Văn Hai ở Nam Định thu giữ 80 gói nước vui; 500 viên thuốc lắc; 100g ketamin. Ngày 30/5, bắt quả tang Nguyễn Duy Phương ở Đồng Tháp đang vận chuyển 1 kiện hàng chứa 1,9kg ma túy tổng hợp, khám xét nơi Phương ở thu thêm 200 viên ma túy tổng hợp; 41 viên đạn, 1 cân điện tử.

Một chuyên án khác Cục Hải quan TP Hà Nội phối hợp Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an TP Hà Nội vừa khám phá, ma túy đã được cất giấu tinh vi dưới dạng hàng hóa là bỉm, sữa, viên giặt, thực phẩm chức năng. Qua công tác soi chiếu, Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy và Chi cục Hải quan Nội Bài thuộc Cục Hải quan TP Hà Nội phát hiện 4 kiện hàng gửi từ Cộng hòa Czech về Hà Nội. Sau một thời gian theo dõi, khi các kiện hàng này được gửi về địa chỉ tại quận Lê Chân, TP Hải Phòng, ban chuyên án đã bắt quả tang 2 nghi phạm cùng 4 kiện hàng chứa 47kg ma túy tổng hợp và gần 1kg ketamin.

Thời điểm trên tuyến hàng không, trước những diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, việc vận chuyển hành khách tạm dừng hoặc kiểm soát rất chặt chẽ, các đối tượng lợi dụng hình thức chuyển phát nhanh và ký gửi hàng hóa quà biếu phi mậu dịch bằng tuyến đường hàng không để gửi hàng hóa có ngụy trang cất giấu ma túy rất tinh vi từ các nước Đức, Czech, Hà Lan… về Việt Nam và đi các nước tiêu thụ.

Trong năm 2021, nhiều đường dây đã bị bóc gỡ. Khi Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy phát hiện Phan Hữu Thành ở Chí Linh (Hải Dương) tình nghi tham gia mua bán ma túy trùng với thời điểm lực lượng hải quan Hà Nội phát hiện một lô hàng gồm 36 kiện trọng lượng hơn 400kg, được gửi từ Amsterdam (Hà Lan) qua đường hàng không về Nội Bài, trên bưu kiện có ghi địa chỉ của người nhận ở Hải Dương, Hà Nội, Bình Dương, TP Hồ Chí Minh.

Từ thời điểm nhận thông tin đến khi phá án chỉ có 48 giờ, thủ đoạn của các đối tượng là lấy tên giả, địa chỉ giả, dùng số sim rác để giao nhận ma túy, nếu phát hiện bất thường sẵn sàng bỏ hàng, không ra nhận, do đó, Ban chuyên án HC421 khẩn trương xây dựng kế hoạch phá án, tránh “rút dây động rừng”.

Giai đoạn 1, bắt quả tang Nguyễn Huy Hồng trú tại Hoài Đức (Hà Nội) và Lê Thị Thoa trú tại Tân Sơn (Phú Thọ), thu giữ 12,7kg ma túy. Sau khi bắt quả tang Hoàng Hữu Thành thu giữ 8,8kg ma túy tổng hợp, đấu tranh khai thác, Thành khai còn 5 kiện hàng, trong đó có 4 kiện chứa 27kg ma túy đang vận chuyển từ Đức về Việt Nam. Giai đoạn 2, đồng loạt 6 tổ công tác bắt giữ các đối tượng tại Bình Dương và TP Hồ Chí Minh. Ban chuyên án đã khởi tố 8 vụ án, khởi tố bị can đối với 16 đối tượng, thu giữ hơn 127kg ma túy các loại.

Qua công tác hợp tác quốc tế, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy nhận được thông tin về đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ Campuchia về TP Hồ Chí Minh đi nước ngoài tiêu thụ qua đường bộ, đường hàng không. Tập trung xác minh, Cục nhận định đây là tổ chức tội phạm vận chuyển ma túy với số lượng lớn do một số đối tượng người Đài Loan (Trung Quốc) hiện sống tại TP Hồ Chí Minh điều hành nhận và tiêu thụ. Sau khi theo dõi, bắt quả tang xe ô-tô chở 3 thùng mỳ tôm chứa 30kg ma túy Ketamin, bắt giữ hai đối tượng người Đài Loan (Trung Quốc) được Huang Yen Sheng thuê vận chuyển ma túy, ngay trong đêm khám xét khẩn cấp kho xưởng, kho hàng ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh phát hiện 150kg ketamin dấu trong 5 máy mô tơ điện, 900 dạ dày lợn được ép chân không chứa 90kg ketamin.

Năm đối tượng bị bắt giữ, làm rõ tổng số chúng đã vận chuyển và bị thu giữ là 540kg ma túy tổng hợp, với thủ đoạn ranh ma là chia nhỏ ma túy, nhét vào dạ dày lợn, cấp đông rồi trà trộn, giấu cùng với thịt lợn không có ma túy, sau đó gắn thiết bị định vị vận chuyển ra nước ngoài tiêu thụ.

Chủ động nắm tình hình, tăng cường trấn áp

Khó khăn, vướng mắc đấu tranh với tội phạm ma túy qua đường bưu điện, hàng không là một số nước chưa ký Hiệp định tương trợ tư pháp với Việt Nam, phối hợp chủ yếu qua vụ việc qua kênh Interpol, Tổ chức Hải quan thế giới hoặc trao đổi với các lực lượng khác về nghiệp vụ.

Trong bối cảnh mở cửa phát triển kinh tế, khối lượng hàng hóa của các công ty có chức năng chuyển phát nhanh quốc tế rất nhiều, do hệ thống soi chiếu không phát hiện được một số vụ việc, vẫn còn sót lọt nên tội phạm ma túy lợi dụng để vận chuyển. Các đối tượng chủ yếu là người Việt cư trú tại một số nước châu Âu cầm đầu, không về Việt Nam mà dùng mạng xã hội điều khiển các đối tượng ở trong nước nhận, vận chuyển hàng. Một số nước kiểm soát rất chặt chẽ ma túy thẩm lậu, tuy nhiên hiệu quả bắt giữ các vụ việc ma túy dấu trong hàng hóa ra nước ngoài còn hạn chế.

Nhằm chủ động đấu tranh trấn áp, kiềm chế loại tội phạm nguy hiểm này, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy đã triển khai nhiều biện pháp nắm tình hình, phối hợp lực lượng chức năng đấu tranh. Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy, Cục đã làm việc với Tổng cục Hải quan, Cục Điều tra chống buôn lậu đẩy mạnh phối hợp ngăn chặn, nếu phát hiện lô hàng có chứa ma túy không có người nhận sẽ tịch thu nhằm triệt tiêu nguồn tài chính của các đối tượng buôn bán ma túy, sau nhiều lần mất hàng sẽ “chờn”, không còn đủ vốn để tiếp tục hoạt động; nêu cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ hải quan, khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ khẩn trương báo tin cho lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy để có phương án đấu tranh kịp thời.

Bên cạnh đó, phối hợp công an địa phương, nhất là các địa phương có sân bay quốc tế tiến hành rà soát, điều tra cơ bản các doanh nghiệp logistics có chức năng chuyển phát nhanh và đối chiếu Luật Bưu chính để rà soát, bổ sung kịp thời những quy định khắc phục sơ hở, thiếu sót. Thông qua tăng cường giao ban, trao đổi thông tin và phối hợp giữa các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy sẽ kịp thời lập chuyên án bắt giữ đồng thời qua mỗi chuyên án sẽ tìm ra “khoảng trống”, bất cập, từ đó kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước điều chỉnh, siết chặt các quy định, không để kẽ hở cho tội phạm ma túy lợi dụng.

Và một biện pháp không thể thiếu là tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin với lực lượng chức năng các nước để ngăn chặn hiệu quả nguồn ma túy thẩm lậu từ sớm, từ xa qua đường hàng không, đường bưu điện.