Ngăn chặn hoạt động buôn người qua biên giới

Lợi dụng nhu cầu tìm việc làm chính đáng của nhiều người, các đối tượng xấu đã giăng bẫy “việc nhẹ, lương cao” để lừa bán nạn nhân ra nước ngoài. Trước diễn biến phức tạp của thực trạng này, công an nhiều địa phương đã lên tiếng cảnh báo người dân cần nêu cao cảnh giác, tránh sập bẫy kẻ buôn người.

Phá đường dây lừa bán 36 người ra nước ngoài

Mới đây, ngày 9/7, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lai Châu cho biết vừa giải cứu một thiếu nữ bị lừa qua Myanmar lao động với chiêu trò dụ dỗ đi làm “việc nhẹ, lương cao”. Danh tính nạn nhân được xác định là Lò Thị P (17 tuổi, trú tại bản Ít Luông, xã Nậm Sỏ, huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu). Cụ thể, tháng 2/2023, Lò Thị P đi làm thuê tại TP Lào Cai. Do công việc không ổn định, P lên mạng xã hội tìm thông tin việc làm.

Một người lạ liên hệ với P và hứa giúp thiếu nữ này tìm việc làm ở Myanmar với mức lương hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Sau khi đạt thỏa thuận, người này hướng dẫn, hỗ trợ P vượt biên, tìm đường đến nơi làm việc. Khi đến Myanmar, nạn nhân bị người quản lý thu hết giấy tờ, bắt ép làm việc mà không được trả tiền. P định bỏ trốn thì bị quản lý ngăn chặn, đánh đập. Do không chịu nổi cuộc sống ở Myanmar, P đã tìm cách báo tin cho gia đình giải cứu.

Cụ thể, tháng 6/2024, Công an tỉnh Lai Châu nhận được đơn trình báo của chị Lò Thị L (chị gái của P) về việc em gái bị nhóm người xấu lừa bán sang Myanmar. Đến tháng 7, lực lượng chức năng phối hợp giải cứu thành công và đưa nạn nhân về Việt Nam an toàn. Vụ việc đang được Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lai Châu điều tra, xác minh làm rõ nhóm người liên quan.

Trước đó, vào hồi tháng 6, Công an tỉnh Hà Tĩnh cũng đã phối hợp với các cục nghiệp vụ của Bộ Công an, Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh, Cục Cảnh sát mua bán người Bộ Công an Lào, Công an tỉnh Bò Kẹo (Lào) phá thành công chuyên án, bắt giữ 4 nghi phạm về hành vi mua bán người và lừa đảo chiếm đoạt tài sản, giải cứu 36 nạn nhân.

Qua công tác nắm bắt tình hình, Công an tỉnh Hà Tĩnh phát hiện, thời gian gần đây, nhiều người dân có nhu cầu tìm việc làm đã bị một số đối tượng dụ dỗ, lôi kéo sang nước ngoài và bán vào các đặc khu kinh tế cho những tổ chức tội phạm do người Trung Quốc điều hành.

4 đối tượng bị bắt gồm: Lê Xuân Thành (35 tuổi) và Lê Anh Tuấn (34 tuổi, cùng trú xã Kỳ Lợi, Kỳ Anh, Hà Tĩnh), Dương Anh Điện (38 tuổi, trú phường Kỳ Thịnh, thị xã Kỳ Anh), Lê Thanh Trầm (46 tuổi, trú huyện Yên Thành, Nghệ An).

Hiện, 36 nạn nhân là người Việt Nam đã được đưa từ đặc khu kinh tế Tam Giác Vàng (thuộc tỉnh Bò Kẹo, Lào) về nước an toàn.

Qua xác minh, Công an tỉnh Hà Tĩnh xác định, đối tượng Lê Xuân Thành đã cấu kết với những đối tượng khác, thông qua mạng xã hội lấy danh nghĩa tuyển dụng lao động sang làm việc tại Thái Lan với mức lương từ 18-30 triệu đồng. Tuy nhiên, không như hứa hẹn ban đầu, các nạn nhân sau đó bị chúng đưa sang Lào bán cho những đường dây tội phạm hoạt động lừa đảo quốc tế trên không gian mạng do người Trung Quốc cầm đầu ở khu vực đặc khu kinh tế Tam Giác Vàng (tỉnh Bò Kẹo, Lào). Tại đây, các nạn nhân bị bọn tội phạm khống chế, cưỡng bức lao động, ép buộc thực hiện hành vi lừa đảo hoặc tổ chức đánh bạc trực tuyến. Mỗi ngày, các nạn nhân phải làm việc gần 20 giờ.

Làm việc vất vả nhưng hầu hết các nạn nhân này đều không được nhận tiền lương. Không chỉ vậy, họ còn thường xuyên bị chủ đánh đập dã man, thậm chí quản thúc, không cho ra ngoài. Nhiều người không chịu nổi việc bị bóc lột sức lao động và đánh đập nên đòi về nước liền bị chúng giam giữ, ép gọi điện thoại cho người nhà ở Việt Nam gửi tiền sang chuộc thân.

Năm 2023, Lê Xuân Thành và Lê Anh Tuấn sang Lào làm việc cho một tổ chức tội phạm người Trung Quốc tại đặc khu kinh tế Tam Giác Vàng. Thành và Tuấn được giao nhiệm vụ sử dụng mạng xã hội để lừa đảo người Việt Nam đầu tư vào các app nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Từ cuối tháng 11/2023 đến tháng 4/2024, Thành và Tuấn được giao nhiệm vụ quản lý, tìm kiếm người từ Việt Nam đưa sang hoạt động lừa đảo.

Cụ thể, Thành và Tuấn đã sử dụng mạng xã hội tuyển dụng người sang Thái Lan lao động với chiêu bài “việc nhẹ, lương cao”. Bằng thủ đoạn trên, chúng đã lừa được 22 người Hà Tĩnh, đưa ra cửa khẩu Tây Trang (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) để đến đặc khu kinh tế Tam Giác Vàng, giao cho các tổ chức tội phạm người Trung Quốc. Sau đó, các nạn nhân bị ép buộc phải sử dụng máy tính, điện thoại và được hướng dẫn, đào tạo để lập tài khoản mạng xã hội nhắn tin, gọi điện lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người Việt Nam. Sau một thời gian hoạt động, các nạn nhân bị thu hết hộ chiếu, giam lỏng, đánh đập và không trả lương nên họ đã liên lạc về nhà cầu cứu.

Được biết, đường dây tổ chức đưa người từ Việt Nam sang Lào do Lê Xuân Thành và Lê Tuấn Anh nằm trong hệ thống đường dây tội phạm xuyên quốc gia với quy mô lớn do các đối tượng người Trung Quốc chỉ đạo, điều hành. Ngoài việc tổ chức hoạt động mua bán người từ Việt Nam sang Lào, Thành và đồng bọn cũng như 36 người Việt Nam bị bán sang Lào đều tham gia hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc tổ chức đánh bạc trên không gian mạng.

Chiêu trò của kẻ buôn người

Nhu cầu tìm việc làm chính đáng của nhiều người lại trở thành miếng mồi béo bở của những kẻ lừa đảo. Nguyên nhân khiến nhiều người mắc phải cái bẫy xuất cảnh ra nước ngoài với lời hứa hẹn “việc nhẹ, lương cao” chính là sự cả tin, thiếu cảnh giác. Trên thực tế, đa số khi nghe những lời mời gọi hấp dẫn của người lạ thì đều không tìm hiểu kỹ, họ thậm chí còn không cần biết ra nước ngoài mình sẽ làm công việc gì.

Trước tình trạng nhiều nạn nhân bị lừa bán ra nước ngoài với chiêu trò dụ dỗ “việc nhẹ, lương cao”, công an nhiều địa phương đã đưa ra lời cảnh báo. Cụ thể, để phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động đưa người xuất cảnh sang nước ngoài lao động trái phép, người lao động cần tìm hiểu thật kỹ về địa danh, địa điểm nơi mình định đến làm việc; đặc điểm thông tin của người giới thiệu và tham khảo ý kiến của mọi người, cũng như cung cấp thông tin cho gia đình, người thân về địa điểm, công ty làm việc, thông tin người đi cùng trước khi xuất cảnh. Nếu có nhu cầu xuất cảnh lao động ở nước ngoài thì liên hệ các cơ quan chức năng ở địa phương để giới thiệu các tổ chức, doanh nghiệp có uy tín, có chức năng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, nhằm đảm bảo an toàn, hợp pháp.

Lướt qua một số hội, nhóm “việc nhẹ, lương cao”, không khó để bắt gặp những dòng trạng thái tìm người ra nước ngoài làm việc. Cụ thể, trên nhóm “Việc nhẹ lương cao - tìm việc nhanh”, một tài khoản có tên P. Toàn Tí Tởn viết: “Mình tìm 1-2 bác tài và 3-4 nữ giúp việc nấu ăn có thể đi nước ngoài làm việc. Chăm chỉ, làm lâu dài. Chủ người Việt Nam, bao ăn ở ạ. Thiện chí inbox cho mình”. Phía dưới bài đăng có nhiều comment, chủ yếu nói chủ status inbox. Tuy nhiên, bên cạnh đó thì cũng có comment cảnh báo “cẩn thận, nó lừa đấy”.

Nhiều người chỉ vì tin vào những lời đường mật của người lạ đã tự đẩy cuộc đời mình vào bi kịch. Tuy nhiên, khi chẳng may lâm vào bi kịch và sau đó thoát ra được thì có người lại nhẫn tâm dụ dỗ người khác và biến mình từ nạn nhân trở thành kẻ buôn người.

Cuối tháng 5 và đầu tháng 6 vừa qua, TAND tỉnh Đắk Lắk xét xử một số bị cáo có hành vi mua bán người. Có trường hợp từng là nạn nhân nhưng vì đồng tiền đã trở thành “cò”, mắt xích cho đường dây buôn bán người. Đó là đối tượng Vi Hoàng Lâm (17 tuổi, trú Đắk Nông). Tháng 7/2021, Lâm bị bán vào công ty do người Trung Quốc làm chủ ở Campuchia. Sau đó, Lâm bỏ ra số tiền 4.000 USD để chuộc mình nhưng không về Việt Nam mà ở lại Campuchia lao động bất hợp pháp. Tại đây, Lâm quen biết Sầm Thị Hải Yến (26 tuổi, trú Lào Cai), chuyên tuyển người cho các công ty, quán bar tại Campuchia. Khi người phụ nữ này yêu cầu tìm người Việt Nam đưa sang Campuchia bán và hứa trả 1.000 USD/người, Lâm đã đồng ý.

Đối tượng này về Việt Nam, sử dụng mạng Facebook đăng bài tuyển dụng lao động với nội dung sang Campuchia làm “việc nhẹ, lương cao”, công ty sẽ lo mọi chi phí ăn ở, đi lại. Miếng “pho mát” trên của Lâm lập tức khiến bé gái T.T.L (14 tuổi, trú xã Hòa Thuận, TP Buôn Ma Thuột) sập bẫy. Gia đình bé gái này đã phải bỏ ra hàng trăm triệu đồng để chuộc về. Lâm bị tòa tuyên 11 năm tù về tội “Mua bán người dưới 16 tuổi”.

Tương tự, trường hợp hai cậu cháu ở Đắk Lắk cũng vướng vòng lao lý về tội “Mua bán người”. Đó là Nguyễn Ngọc Thiên (22 tuổi, trú huyện Krông Pắc) và cháu ruột Hà Phúc Minh Đăng (18 tuổi, huyện Krông Năng). Trước đó, năm 2022, Thiên được giới thiệu sang Campuchia làm phiên dịch tiếng Trung Quốc cho một công ty. Sau đó, Thiên đưa Đăng là con của chị gái sang làm quảng cáo và game đánh bạc cho một công ty khác.

Thời gian ở đây, hai cậu cháu biết việc đưa người Việt Nam sang Campuchia bán vào các công ty do người Trung Quốc làm chủ sẽ thu lợi cao nên đăng bài quảng cáo trên Facebook với nội dung: “Tuyển lao động sang Campuchia làm việc nhẹ lương cao”. Có 5 nạn nhân ở Đắk Lắk đã sập bẫy. Sau các phi vụ buôn người trên, Thiên và Đăng thu lợi tổng số 900 USD.

Các nạn nhân khi bị đưa sang Campuchia rồi bán cho các công ty nước ngoài phải làm những công việc phi pháp, không được nghỉ ngơi, không được ra khỏi nơi làm việc; tính chất công việc rất vất vả, áp lực, nếu làm không đủ chỉ tiêu thì bị đánh đập, bỏ đói, bán đi nơi khác. Ai muốn về lại Việt Nam phải bỏ một số tiền lớn để chuộc thân. Nguyễn Ngọc Thiên phải trả giá bằng 13 năm tù giam, Hà Phúc Minh Đăng 8 năm tù giam cùng về tội mua bán người.

Một trong những chiêu trò khác của những kẻ buôn người là lừa nạn nhân ra nước ngoài rồi sau đó đòi tiền chuộc. Mới đây, vào đầu tháng 5/2024, Công an huyện Quảng Xương đã giải quyết vụ việc có dấu hiệu mua bán người dưới hình thức lừa đảo môi giới đi làm việc tại Campuchia, sau đó khống chế để đòi 250.000.000 đồng tiền chuộc.