Nga sử dụng tên lửa 'hạt nhân giả' Kh-55SM ở Ukraine

Loại tên lửa này thường được trang bị đầu đạn hạt nhân để thực hiện các cuộc tấn công chiến lược, tuy nhiên khi sử dụng tại Ukraine nó lại được sửa đổi cho nhiệm vụ khác.

Theo Bulgarian Military, trong đêm ngày 15/1, Nga thực hiện một cuộc không kích phức tạp nhằm vào Ukraine, sử dụng nhiều hệ thống tên lửa khác nhau, bao gồm cả tên lửa Kh-55SM.

Những tên lửa hành trình này thường được trang bị đầu đạn hạt nhân, nhưng trong cuộc tấn công nó được trang bị đầu đạn giả không nổ, được thiết kế để hoạt động như mồi nhử và phá vỡ hoạt động phòng không của Ukraine.

Việc Nga triển khai Kh-55SM, được ghi nhận trong các báo cáo chi tiết của Không quân Ukraine. Những tên lửa này, cùng với các biến thể Kh-555 được phóng từ máy bay ném bom Tu-95MS đồn trú tại khu vực Volgograd.

Tải trọng trơ ​​của tên lửa có tác dụng làm quá tải và gây nhầm lẫn cho các hệ thống phòng thủ, khiến lực lượng Ukraine khó phân biệt được đâu là mối đe dọa thực sự và đâu là mối đe dọa giả.

Điều thú vị là chiến thuật này không phải là mới. Lực lượng phòng thủ Ukraine trước đây đã ghi nhận những lần Nga sử dụng Kh-55SM tương tự vào tháng 12/2024, phản ánh một mô hình nhất quán trong chiến lược quân sự của Nga.

Kh-55SM, được giới thiệu vào cuối những năm 1980, là phiên bản cải tiến của Kh-55, có khả năng mở rộng tầm bắn nhờ có thêm nhiên liệu dự trữ, cho phép nó có thể bay xa tới 3.500 km. Những tên lửa này là một phần quan trọng trong kho vũ khí của Nga trong cuộc xung đột đang diễn ra kể từ tháng 2/2022.

Cuộc tấn công của Nga

Trong cuộc tấn công này, Nga sử dụng lượng vũ khí rất lớn. Cùng với Kh-55SM, cuộc tấn công bao gồm tên lửa đạn đạo như Iskander hoặc KN-23, tên lửa Kh-22 hoặc Kh-32 từ máy bay ném bom Tu-22M3, tên lửa hành trình Kalibr từ các bệ phóng trên tàu và tên lửa hành trình phóng từ trên không Kh-101.

Ngoài ra, trong số 117 vũ khí trên không được triển khai trong cuộc tấn công, còn có sự tham gia của các tên lửa dẫn đường như Kh-59 hoặc Kh-69 và một phi đội lớn máy bay không người lái Shahed.

Hệ thống phòng thủ của Ukraine đã đánh chặn được 26 tên lửa hành trình và tất cả các tên lửa dẫn đường Kh-59/Kh-69, đạt tỷ lệ đánh chặn ấn tượng lên tới 85%. Hơn nữa, mọi máy bay không người lái của đối phương đều bị vô hiệu hóa, với 47 chiếc bị bắn hạ và 27 chiếc không đến được mục tiêu.

Tuy nhiên, tên lửa Kh-22 và Kh-32 di chuyển nhanh, đã đặt ra một thách thức đáng kể, đòi hỏi phải sử dụng tới các hệ thống phòng thủ tiên tiến như Patriot và SAMP-T, vốn có nguồn cung rất hạn chế. Tuy nhiên, không phải tất cả các tên lửa Nga vượt qua được hệ thống đánh chặn của Ukraine đều đến được mục tiêu của chúng.

Cuộc tấn công chủ yếu nhắm vào cơ sở hạ tầng khí đốt của Ukraine, cụ thể là ở các khu vực Kharkiv, Lviv và Ivano-Frankivsk. Theo thông tin cập nhật mới nhất, không có thiệt hại nghiêm trọng nào được xác nhận, cho thấy hệ thống phòng thủ đã có thể giảm thiểu tác động tiềm tàng lên các cơ sở quan trọng.

Tên lửa hành trình Kh-55SM

Tên lửa hành trình Kh-55SM của Nga, được phát triển vào những năm 1980, là một phiên bản cải tiến của tên lửa hành trình Kh-55 (còn được gọi là AS-15 Kent theo phân loại của NATO). Kh-55SM được thiết kế cho các cuộc không kích chiến lược và chủ yếu được sử dụng bởi các máy bay ném bom chiến lược như Tu-95MS và Tu-160.

Thân chính của Kh-55SM được làm từ vật liệu composite, giúp giảm trọng lượng và cải thiện hiệu suất khí động học. Tên lửa được trang bị động cơ phản lực cánh quạt R95-300, cung cấp lực đẩy hiệu quả, cho phép Kh-55SM hoạt động tầm xa, có thể bao phủ trên một khoảng cách đáng kể.

Kh-55SM có hệ thống điều khiển và dẫn đường nâng cao, bao gồm hệ thống dẫn đường quán tính kết hợp với khả năng định vị vệ tinh và bám địa hình. Điều này cho phép nó bay ở độ cao rất thấp, tránh được sự phát hiện của radar và đảm bảo nhắm mục tiêu chính xác.

Kh-55SM có chiều dài khoảng 6,04 mét và đường kính 0,514 mét. Sải cánh khi triển khai là khoảng 3,1 mét. Trọng lượng chiến đấu đầy đủ của tên lửa là khoảng 1.700 kg.

Đầu đạn của Kh-55SM là một loại bom nhiệt hạch, thường có sức công phá khoảng 200 kiloton. Có những cải tiến của tên lửa cho phép lắp đầu đạn thông thường, mặc dù mục đích chính của nó vẫn là răn đe hạt nhân chiến lược.

Tầm hoạt động của Kh-55SM được tăng đáng kể so với mẫu Kh-55 cơ bản, đạt tới 3.000 km. Tầm hoạt động này cho phép máy bay ném bom chiến lược của Nga tấn công mục tiêu ở khoảng cách xa mà không cần xâm nhập vào vùng phòng không của đối phương.

Kh-55SM được phóng từ các bệ phóng trên không, khiến nó trở thành một vũ khí quan trọng của lực lượng hàng không vũ trụ Nga. Các phương tiện mang Kh-55SM là máy bay ném bom Tu-95MS và Tu-160, chúng có thể mang nhiều tên lửa như vậy, cho phép thực hiện nhiều cuộc tấn công chiến lược.

Nhìn chung, Kh-55SM là thành phần không thể thiếu trong kho vũ khí chiến lược của Nga, sự kết hợp của công nghệ điều khiển và dẫn đường tiên tiến với đầu đạn mạnh và tầm bắn xa, là những yếu tố hàng đầu giúp tên lửa này hiệu quả trong các cuộc tấn công hạt nhân chiến lược.