Nền tảng cửa khẩu số: Hiện đại hóa, nâng cao hiệu quả hoạt động xuất nhập khẩu

– Từ 21/2/2022, các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu (XNK), đại lý hải quan phải khai báo thông tin về hàng hóa XNK trên nền tảng ứng dụng cửa khẩu số khi thực hiện thông quan qua Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị và Cửa khẩu Tân Thanh. Bước đầu triển khai, qua ý kiến từ doanh nghiệp, các ngành liên quan đã và đang nỗ lực khắc phục những hạn chế, vướng mắc nhằm đưa hệ thống vào hoạt động ổn định, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu của tỉnh.

Hiệu quả bước đầu

Ông Hoàng Khánh Duy, Phó trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu (KTCK) Đồng Đăng – Lạng Sơn cho biết: Từ ngày 21/2 đến hết ngày 28/2 đã có 5.603 xe chở hàng hóa XNK thông quan qua Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị và Cửa khẩu Tân Thanh được các doanh nghiệp kê khai trực tuyến trên ứng dụng cửa khẩu số. Con số này cho thấy, các doanh nghiệp hoạt động XNK đều đồng thuận với chủ trương của tỉnh. Việc thực hiện kê khai thông tin về hàng hóa XNK trên ứng dụng cửa khẩu số bước đầu đã mang lại những hiệu quả tích cực.

Hiệu quả đầu tiên là giúp các doanh nghiệp giảm chi phí phát sinh, giảm thời gian đi lại và giảm thời gian thực hiện kê khai thông tin về hàng hóa XNK. Bà Liễu Thu Huệ, Giám đốc Công ty An Lộc (đường Lê Lợi, phường Vĩnh Trại, thành phố Lạng Sơn) cho biết: Công ty chuyên thực hiện nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị. Trước đây, công ty cũng đã thực hiện khai báo về thông tin hàng hóa qua phần mền hải quan điện tử. Tuy nhiên, thông tin khai báo mới chỉ đến cơ quan hải quan, còn các lực lượng khác chưa nhận được thông tin. Với việc kê khai thông tin hàng hóa trên nền tảng ứng dụng cửa khẩu số, doanh nghiệp chỉ cần truy cập vào phần mềm, rồi thực hiện khai báo trực tuyến, sau khi khai báo thành công, tất cả thông tin đều được các lực lượng cập nhật, thời gian khai báo chỉ mất khoảng 1-2 phút. Điều này giúp giảm bớt thời gian đi lại, cũng như thời gian khai báo thông tin về hàng hóa.

Theo bà Hứa Thị Hồng, Phó Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị, trước khi đưa hàng lên Cửa khẩu Tân Thanh, hay Hữu Nghị, doanh nghiệp có thể truy cập vào cổng thông tin Nền tảng số cửa khẩu số Lạng Sơn trên máy tính hoặc tải ứng dụng trên điện thoại di động để khai báo. Trường hợp thiếu thông tin về hàng hóa, khi cơ quan hải quan yêu cầu, doanh nghiệp cũng không mất thời gian phải đi lại, từ đó giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Cán bộ Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị kiểm tra thông tin về hàng hóa trên hệ thống nền tảng ứng dụng cửa khẩu số

Ngoài lợi ích doanh nghiệp nhận được, việc kê khai thông tin hàng hóa XNK trên ứng dụng cửa khẩu số trong những ngày vừa qua còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hàng hóa XNK tại cửa khẩu. Theo đó, thông tin kê khai của doanh nghiệp được chuyển đến các lực lượng tại cửa khẩu để nắm bắt. Việc “số hóa” hoàn toàn các thông tin khai báo của doanh nghiệp trước khi hàng hóa đến cửa khẩu đã giúp các đơn vị chức năng tại cửa khẩu đồng nhất trong hoạt động kiểm tra, xác nhận đăng ký, xác nhận phương tiện thực tế vào khu vực cửa khẩu, địa điểm tập kết hàng hóa… Từ đó, giúp giảm bớt thời gian thực hiện các hoạt động kiểm tra thực tế của các lực lượng. Theo đánh giá của các lực lượng tại 2 cửa khẩu, việc số hóa hoàn toàn các quy trình, bước đầu đã giúp giảm thời gian thông quan khoảng 10% so với trước khi triển khai.

Với việc thực hiện kê khai thông tin hàng hóa XNK trên ứng dụng cửa khẩu số đã góp phần nâng cao hiệu suất thông quan hàng hóa. Theo đó, hiện lượng xe thông quan trong ngày qua 2 cửa khẩu: Hữu Nghị, Tân Thanh đã đạt gần 500 xe, tăng gấp 2 lần so với thời điểm trước đó (số lượng xe thông quan trong ngày 28/2 là 493 xe).

Lắng nghe và hỗ trợ doanh nghiệp

Mặc dù đã đạt được một số kết quả tích cực, nhưng vào những ngày đầu thực hiện, một số doanh nghiệp XNK khi kê khai trên nền tảng cửa khẩu số đã gặp một số “sự cố” không mong muốn. Cụ thể như: khi có nhiều doanh nghiệp đăng nhập hệ thống để khai báo thông tin có thời điểm bị nghẽn mạng cục bộ; đường truyền Internet, mạng wifi tại khu vực cửa khẩu còn yếu nên khi đi vào hoạt động trong những ngày đầu chưa ổn định khiến việc đăng nhập khó khăn; một số tính năng, chức năng của nền tảng cửa khẩu số khi đi vào hoạt động thực tế bị quá tải dẫn đến lỗi hệ thống; nhiều doanh nghiệp gặp vướng mắc về quy trình, cách sử dụng;…

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Khắc Lịch, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) cho biết: Do triển khai nền tảng ứng dụng mới, chưa có tiền lệ, nên một số doanh nghiệp, đại lý hải quan còn lúng túng. Vì vậy, trong những ngày đầu triển khai, một số doanh nghiệp đã có ý kiến gửi đến các sở, ngành liên quan. Trước những ý kiến của doanh nghiệp, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở TT&TT đã chủ trì, phối hợp với Ban Quản lý Khu KTCK Đồng Đăng – Lạng Sơn, Viễn thông Lạng Sơn và các cơ quan liên quan tiếp tục nâng cấp, cải tiến và tối ưu hóa phần mềm khai báo.

Đặc biệt, để khắc phục việc mạng bị chậm, nghẽn, ảnh hưởng đến hoạt động kê khai thông tin, Viễn thông Lạng Sơn đã nâng cấp, mở rộng băng thông, đường truyền Internet tăng tốc độ truy nhập tối đa cho các tài khoản sử dụng nền tảng ứng dụng cửa khẩu số. Đồng thời, nâng cấp hệ thống máy chủ, qua đó từ ngày 24/2 đến nay, đã đáp ứng được số lượng lớn tài khoản cùng thực hiện kê khai.

Cán bộ hải quan Cửa khẩu Tân Thanh kiểm tra thông tin theo số hiệu lô hàng doanh nghiệp đã kê khai trên nền tảng ứng dụng cửa khẩu số

Theo lãnh đạo Sở TT&TT, nhằm hỗ trợ và xử lý kịp thời những vướng mắc cho doanh nghiệp XNK, hiện sở đã thiết lập nhóm zalo liên ngành (gồm các ngành, đơn vị liên quan) để trao đổi, thống nhất, xử lý kịp thời những vướng mắc phát sinh. Cùng đó, thiết lập nhóm zalo hỗ trợ doanh nghiệp để hướng dẫn sử dụng và tiếp nhận các thông tin, phán ảnh của doanh nghiệp trong việc sử dụng nền tảng ứng dụng cửa khẩu số, tổng hợp tất cả các kiến nghị, vướng mắc, phát sinh trong quá trình sử dụng và xử lý ngay tại chỗ đối với những kiến nghị, đề xuất có thể giải quyết được ngay.

Thực tế, trong những ngày vừa qua, cùng với Sở TT&TT, đơn vị viễn thông, lực lượng tại cửa khẩu đã và đang nỗ lực khắc phục những hạn chế để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc kê khai thông tin trên nền tảng ứng dụng cửa khẩu số.

Ông Vy Công Tường, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh cho biết: Sau một thời gian vận hành thí điểm, quá trình kê khai của doanh nghiệp gặp một số vướng mắc, trước những ý kiến của doanh nghiệp, Cục Hải quan tỉnh đã chỉ đạo đơn vị trực thuộc thường xuyên cập nhật và linh hoạt trong quá trình xử lý. Đặc biệt, thường xuyên trực trên hệ thống để kịp thời xác nhận đăng ký, xác nhận phương tiện thực tế vào cửa khẩu và phương tiện vào địa điểm tập kết hàng hóa. Từ đó, giúp doanh nghiệp thực hiện thông quan hàng hóa một cách thuận lợi nhất.

Với mong muốn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp hoạt động XNK hàng hóa qua địa bàn tỉnh, các sở, ngành và lực lượng liên quan của tỉnh đã và đang tiếp tục điều chỉnh, hoàn thiện các chức năng của nền tảng ứng dụng cửa khẩu số. Qua đó, thúc đẩy minh bạch hóa, tiện lợi hóa thông quan qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh.