Nền tảng bình đẳng giới cho gia đình

Bình đẳng giới là nền tảng để xây dựng các mối quan hệ gia đình lành mạnh, dựa trên sự tôn trọng và yêu thương lẫn nhau. Khi các thành viên trong gia đình được đối xử công bằng và có quyền thể hiện bản thân, họ sẽ cảm thấy hạnh phúc, tự tin hơn trong cuộc sống.

Bình đẳng giới, xóa bỏ bạo lực giới trong gia đình tạo điều kiện cho phụ nữ có vị trí, cơ hội phát huy năng lực của mình, được thụ hưởng về thành quả phát triển của gia đình và xã hội, quyền được tham gia quyết định các vấn đề của bản thân và gia đình. Hơn nữa, bình đẳng giới trong gia đình là môi trường lành mạnh để con người, nhất là trẻ em được chăm sóc, giáo dục, bảo vệ tốt nhất và được giáo dục về quyền bình đẳng, hành động một cách bình đẳng.

Tuy nhiên, bạo lực trên cơ sở giới, nhất là bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gây nên những tổn thương cả về thể chất lẫn tinh thần. Điều này còn ảnh hưởng đến kinh tế-xã hội, làm giảm tiến độ thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới. Việc chấm dứt bạo lực với phụ nữ và trẻ em cần phải được thực hiện ngay từ trong mỗi gia đình - môi trường được coi là an toàn nhất của phụ nữ và trẻ em gái. Đây được coi là chìa khóa, là tiền đề thúc đẩy bình đẳng giới thực chất từ chính trong mỗi gia đình, để không ai bị bỏ lại phía sau.

Tại hội thảo khoa học “Bình đẳng giới trong gia đình, phòng ngừa và ứng phó bạo lực trên cơ sở giới”, do Viện Nghiên cứu Gia đình và Giới, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức, một số ý kiến cho rằng, nạn nhân của bạo lực giới chủ yếu lại chịu đựng một mình khi gặp những tình huống nêu trên. Phụ nữ, nhất là những người sống ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa... là đối tượng chịu đựng bạo lực nhiều hơn so với nam giới. Phần lớn họ lại không tìm kiếm trợ giúp từ bất kỳ nguồn nào vì cho rằng, sự việc xảy ra chưa nghiêm trọng hoặc họ coi những hành vi bạo lực giới mà mình gặp phải là việc riêng và muốn tự giải quyết.

Bạo lực trên cơ sở giới, nhất là bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gây nên những tổn thương cả về thể chất lẫn tinh thần.

Xóa bỏ bạo lực trên cơ sở từ trong gia đình có thể được xem là xóa bỏ bạo lực từ trong gốc rễ, là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy bình đẳng giới thực chất. Do đó, mỗi cá nhân cần nhận thức được đầy đủ trách nhiệm của mình, nhận diện những hành vi bạo lực, kịp thời ngăn chặn, tố cáo hành vi này, cùng chung tay từng bước xóa bỏ bạo lực trên cơ sở giới. Cần khuyến khích nam giới tham gia vào các chương trình phòng, chống bạo lực giới, thay đổi định kiến giới và thúc đẩy vai trò tích cực của họ trong gia đình và cộng đồng. Tiếp tục xây dựng và triển khai chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cho các đơn vị, cơ quan quản lý nhà nước về các chính sách, pháp luật, kiến thức về phòng, chống, ứng phó bạo lực giới; giáo dục về giới tính, quyền con người và bình đẳng giới trong hệ thống giáo dục từ cấp tiểu học.

Tiếp tục phát huy và duy trì, thúc đẩy sáng tạo sáng kiến phòng, chống bạo lực giới, nhất là trong các ý tưởng hành động, hoạt động, mô hình (hỗ trợ nạn nhân, pháp lý, tâm lý) có hiệu quả, có khả năng nhân rộng. Đồng thời, các cơ quan liên quan thực hiện những mô hình phát triển kinh tế phù hợp, có lồng ghép giới, ưu tiên đối tượng phụ nữ và trẻ em gái, những nhóm dễ bị tổn thương như phụ nữ đơn thân, nghèo, dân tộc thiểu số, và người tàn tật, người cao tuổi.

Chia sẻ tại hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Minh Thi, Phó Viện trưởng Viện thông tin Khoa học xã hội cho biết, Việt Nam là một quốc gia có truyền thống văn hóa lâu đời, với các giá trị gia đình đóng vai trò trung tâm trong đời sống xã hội. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, Việt Nam đang từng bước hội nhập quốc tế và phát triển về kinh tế, giáo dục và công nghệ. Truyền thống Á Đông thường coi nam giới là trụ cột gia đình, còn phụ nữ gắn liền với công việc nội trợ và chăm sóc con cái. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, cả nam và nữ đều có quyền và trách nhiệm như nhau trong việc xây dựng gia đình và xã hội. Việc khuyến khích nam giới tham gia vào công việc gia đình không chỉ giúp giảm gánh nặng cho phụ nữ mà còn tạo ra môi trường gia đình hài hòa và bình đẳng hơn.

Để thúc đẩy bình đẳng giới trong gia đình, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Thị Ánh Tuyết, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó quan trọng nhất là tuyên truyền, giáo dục về bình đẳng giới, xóa bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ, đặc biệt trong vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh. Thực thi nghiêm pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình, bảo vệ nạn nhân và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là một yêu cầu cấp thiết.