Nâng cao nhận thức của người dân về bệnh tâm thần

Chiều 3/10, tại Hà Nội, Hội Tâm thần học Việt Nam phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 và các đối tác khác tổ chức họp báo thông tin về Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới (10/10).

Tại buổi họp báo, ông La Đức Cương, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1, Chủ nhiệm Dự án Bảo vệ sức khỏe tâm thần cộng đồng và trẻ em cho biết: Tâm thần phân liệt là một trong những nguyên nhân gây tàn phế hàng đầu trên thế giới. Ước tính toàn cầu có ít nhất 26 triệu người đang sống chung với bệnh tâm thần phân liệt. So với người bình thường, người mắc bệnh tâm thần phân liệt tử vong sớm hơn 15-20 năm (chủ yếu do đồng thời mắc một bệnh thực thể nào đó và do hút thuốc), thất nghiệp nhiều hơn 6-7 lần. Họ thường xuyên đối mặt với cảnh vô gia cư và các tổ chức tội phạm.

Họp báo nhân Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới. (Ảnh: Đỗ Thoa)

Tại Việt Nam, ước tính có hơn 250.000 người mắc bệnh tâm thần phân liệt, những người này chủ yếu sống tại gia đình và không có việc làm. Tính tới cuối năm 2013, Dự án Bảo vệ sức khỏe tâm thần cộng đồng và trẻ em thuộc Chương trình Mục tiêu Y tế quốc gia đã quản lý và theo dõi tại cộng đồng 192.545 bệnh nhân tâm thần phân liệt.

Theo ông La Đức Cương, hiện nay, điều trị bệnh nhân tâm thần phân liệt đang đi theo hướng ngày càng lấy bệnh nhân làm trung tâm, phối hợp hiệu quả với các chuyên ngành khác nâng cao hiệu quả quản lý, điều trị.

“Người bình thường trong suốt cuộc đời có ít nhất một hoặc nhiều triệu chứng tâm thần. Những triệu chứng này làm tổn hại não bộ, tổn hại thần kinh, nó chỉ đạo con người. Nếu bộ não chỉ đạo sai, hành vi sai dẫn đến phạm tội thậm chí cướp của, giết người. Chính vì vậy, người dân cần sớm nhận biết triệu chứng về sức khỏe tâm thần để đưa người bệnh đến cơ sở tâm thần điều trị” – ông La Đức Cương chia sẻ.

Hiện nay, việc điều trị cho bệnh nhân tâm thần đang gặp phải một số khó khăn như: nguồn nhân lực đang thiếu khoảng 300 bác sĩ tâm thần; thiếu cơ sở chuyên khoa tâm thần chuyên biệt để điều trị cho bệnh nhân nội trú, ngoại trú, đặc biệt là tuyên truyền phổ biến kiến thức về sức khỏe tâm thần; hầu hết mọi người chưa thấu hiểu hết sức khỏe tâm thần; khó khăn xóa bỏ kỳ thị, phân biệt đối xử của xã hội đối với người bệnh cũng như trở ngại trong việc hồi phục và tái hòa nhập cộng đồng. Chính vì vậy, trong thời gian tới cần phải có đủ nguồn nhân lực để tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về bệnh tâm thần và nâng chất lượng sức khỏe tâm thần cho nhân dân từ việc lồng ghép vào hoạt động của trạm y tế xã, phường tới củng cố mạng lưới cán bộ chuyên khoa tâm thần trung tâm y tế quận, huyện.

Cũng tại buổi họp báo, ông Lý Trần Tình, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Hà Nội cho biết, theo một điều tra của Bệnh viện này thì tỷ lệ người trưởng thành nghiện rượu chiếm 3% dân số, trong đó 10% số lượng người nghiện rượu bị rối loạn tâm thần.

Theo ông Tình, loạn thần do rượu bia là vấn đề rất nóng cùng với loạn thần do sử dụng ma túy đá. Ở Việt Nam, 80% rượu là do người dân tự nấu, những loại rượu này chưa loại bỏ được một số chất độc vì vậy gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, gan.

“Số lượng bệnh nhân tâm thần gia tăng hàng năm, trong đó có nguyên nhân do sử dụng bia, rượu”, ông Tình nói.

Ông Tình cũng cho biết, trước đây, 70% người tâm thần trước khi đến bệnh viện đều đi cúng bái trước đó, và phần lớn đều đến muộn sau hai năm mắc bệnh.

Là người gắn bó với Việt Nam 20 năm qua, Giáo sư Harry Minas (Đại học Melbourne, Australia), chuyên gia sức khỏe tâm thần quốc tế chia sẻ: “Việt Nam đang quan tâm hơn tới sức khỏe tâm thần, tuy nhiên cần tăng thêm những cam kết đầu tư để cải thiện chất lượng dịch vụ, đặc biệt cải thiện hệ thống thông tin về sức khỏe tâm thần nhằm đảm bảo chất lượng lập kế hoạch, giám sát và đánh giá các dịch vụ sức khỏe tâm thần ở Việt Nam. Điều đó bao gồm sự cần thiết phải xây dựng bộ luật về sức khỏe tâm thần, một chính sách quốc gia về sức khỏe tâm thần, cũng như việc thiết lập một đơn vị sức khỏe tâm thần đủ mạnh trong Bộ Y tế”.

Được biết, chủ đề của Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới (10/10) năm nay được Liên đoàn Sức khỏe tâm thần thế giới chọn là “Sống chung với tâm thần phân liệt”. Đây cũng là trọng tâm mà Tổ chức Y tế thế giới muốn nhấn mạnh về một cuộc sống khỏe mạnh với tâm thần phân liệt.

Theo CPV