Nâng cao hiệu quả quản lý dân số bằng kho dữ liệu điện tử

– Với việc sử dụng phần mềm hệ thống thông tin quản lý dân số – kế hoạch hoá gia đình (DS-KHHGĐ) (gọi tắt là MIS hoặc kho dữ liệu điện tử), đội ngũ làm công tác dân số từ tỉnh đến cấp huyện đã thuận lợi hơn trong quản lý thông tin, dữ liệu về DS-KHHGĐ, nắm chắc những biến động về dân số… qua đó đem lại hiệu quả cao trong công tác này.

Cán bộ Phòng Dân số, Trung tâm y tế thành phố Lạng Sơn thực hiện cập nhật thông tin, dữ liệu vào kho dữ liệu điện tử

Hệ thống thông tin quản lý DS-KHHGĐ là một phần mềm được thiết kế sẵn giúp quản lý các thông tin cơ bản của từng người như: họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú, tình trạng hôn nhân, trình độ văn hoá… và thống kê các thông tin biến động về dân số như: sinh, chết, kết hôn, ly hôn, chuyển đến, chuyển đi… các thông tin chuyên ngành như: quy mô dân số, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên, số trẻ được sàng lọc sơ sinh…

Trước đây, cứ vào cuối tháng, anh Hoàng Công Quân, cán bộ Phòng Dân số, Trung tâm Y tế huyện Bắc Sơn lại bận rộn với ngồn ngộn giấy tờ ghi chép dữ liệu dân số. Hằng tháng, anh Quân phải thống kê, tổng hợp thông tin, dữ liệu biến động về dân số mà các xã gửi về để làm báo cáo gửi lên Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh. Thế nhưng, gần chục năm nay, kể từ khi có phần mềm MIS, thay vì phải thực hiện báo cáo bằng phương pháp thủ công, anh Quân đã sử dụng phần mềm này để thực hiện báo cáo điện tử, nhờ đó dễ dàng nắm bắt, quản lý thông tin về dân cư trên địa bàn. Anh Quân cho biết: Khi sử dụng phần mềm này, tôi chỉ cần nhập thông tin trên máy tính, số liệu cả cũ cả mới đều được lưu giữ mà không tốn giấy mực, giúp đáp ứng nhanh về số liệu cho các báo cáo của ngành, liên ngành, nhờ đó cũng giúp tôi có thêm thời gian để thực hiện những nhiệm vụ khác.

Được biết, tỉnh Lạng Sơn bắt đầu triển khai sử dụng kho dữ liệu điện tử từ năm 2005, đến năm 2013 thì triển khai thực hiện báo cáo điện tử. Hiện trên địa bàn tỉnh có 1 kho dữ liệu cấp tỉnh và 11 kho dữ liệu cấp huyện với trên 1 triệu thông tin, dữ liệu được lưu trữ tại kho, trong đó, lưu trữ trên 830.000 nhân khẩu thực tế thường trú, trên 190.000 tổng số hộ dân cư, trên 100.000 cặp vợ trồng trong độ tuổi sinh đẻ… Trải qua nhiều lần cập nhật, nâng cấp, phần mềm đã được cải tiến, thể hiện tính ưu việt trong hoạt động quản lý dân số. Chỉ với vài thao tác đơn giản trên máy tính, không mất quá nhiều thời gian ghi chép như trước, đội ngũ cán bộ làm công tác chuyên môn từ tỉnh đến cơ sở dễ dàng nắm bắt tình hình tại cơ sở. Đồng thời, giúp đáp ứng nhanh số liệu cho các cấp chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể địa phương như lập danh sách trẻ đi học, danh sách tuyển nghĩa vụ quân sự, chia sẻ dữ liệu chăm sóc sức khoẻ mẹ và bé, chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi, lập danh sách cử tri…

Được biết, để vận hành, quản lý hệ thống, tại cấp huyện được trang bị 1 máy tính chủ, 2 máy tính trạm cài đặt phần mềm, có hơn 30 cán bộ dân số cấp huyện, cấp tỉnh sử dụng kho dữ liệu; các cán bộ dân số cấp huyện, tỉnh đều được tham gia các lớp tập huấn kỹ năng cài đặt, sử dụng và khai thác phần mềm MIS tại các tỉnh bạn như: Nghệ An, Hà Nội, Hải Phòng…

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên, hệ thống vẫn còn điểm bất cập. Ông Nguyễn Quang Bằng, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Hệ thống hiện chưa thể kết nối đến tuyến xã do khó khăn về nguồn kinh phí, vì vậy, đội ngũ cán bộ dân số cấp xã vẫn phải cập nhật thông tin, dữ liệu bằng phương pháp thủ công. Để hệ thống thông tin chuyên ngành dân số được thống kê đảm bảo tính đồng bộ từ cấp tỉnh đến cấp xã, thời gian tới, Chi cục DS-KHHGĐ sẽ tiếp tục tham mưu cấp trên đầu tư kinh phí trang bị máy tính, hướng dẫn cài đặt phần mềm cho đội ngũ làm công tác dân số cấp xã; tiếp tục đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng thu thập thông tin số liệu đầu vào từ các cấp; hiện đại hoá kho dữ liệu điện tử dân cư…

Có thể thấy, phần mềm MIS đã giúp đội ngũ làm công tác chuyên môn về dân số dễ dàng quản lý, nắm bắt thông tin thống kê chuyên ngành dân số. Để kho dữ liệu được sử dụng đồng bộ, thời gian tới, các cấp ngành liên quan cần tiếp tục củng cố, đồng bộ hệ thống, đảm bảo cung cấp đầy đủ tình hình, dự báo dân số tin cậy phục vụ quản lý Nhà nước về dân số.