Nâng cao chất lượng xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước

(LSO) – Thời gian qua, nhằm nâng cao chất lượng của các bản hương ước, quy ước (HƯQƯ), các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp để xây dựng những bản thỏa thuận chung này thực sự có chiều sâu, phát huy được sức mạnh trong đời sống cộng đồng.

Ông Vi Anh Thắng, Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết: HƯQƯgóp phần không nhỏ trong việc duy trì an ninh trật tự, bảo đảm vệ sinh môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội, phát huy các chuẩn mực đạo đức truyền thống… Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc xây dựng và tổ chức thực hiện quy ước trên địa bàn tỉnh những năm qua vẫn còn bộc lộ một số hạn chế như: tình trạng xây dựng HƯQƯ không xuất phát từ nhu cầu thực tế của địa phương; nội dung còn sơ sài, dập khuôn các quy định của pháp luật, HƯQƯ mẫu mà bỏ qua những đặc điểm, điều kiện của địa phương…Năm 2018, có 734/2.312 bản HƯQƯ còn nhiều hạn chế bất cập về nội dung.

Cán bộ phụ trách văn hóa xã Tân Lang, huyện Văn Lãng cùng ban soạn thảo hương ước, quy ước thôn Nà Chà thẩm định nội dung thông tin trước khi hoàn thiện

Để khắc phục tình trạng này, năm 2019, Sở VHTTDL đã phối hợp với các đơn vị có liên quan, các huyện, thành phố tăng cường công tác quán triệt, tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp về việc xây dựng, duy trì và thực hiện HƯQƯ. Tổ chức 11 lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, cấp xã, phường, thị trấn, các trưởng thôn khu phố trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, rà soát, điều chỉnh, bổ sung các HƯQƯ.

Đáng chú ý, Sở VHTTDL đã triển khai chọn một số điểm, khu dân cư trên địa bàn các huyện, thành phố tiến hành hỗ trợ thực hiện điểm về xây dựng, thực hiện HƯQƯ với nội dung cụ thể như: hướng dẫn, kiểm ra, tư vấn góp ý về hình thức, nội dung HƯQƯ, hỗ trợ kinh phí in sao bản HƯQƯ cho từng gia đình của thôn, khối phố được chọn điểm sau khi HƯQƯ được công nhận. Nhờ đó, trình tự xây dựng, sửa đổi, bổ sung HƯQƯ được thực hiện nghiêm túc. Các thôn, bản, khu phố đều đã thành lập ban soạn thảo HƯQƯ gồm: trưởng thôn, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận, một số người có uy tín và kinh nghiệm sống, có trình độ văn hóa, hiểu biết về pháp luật và phong tục tập quán ở địa phương xây dựng dự thảo, lấy ý kiến đóng góp, gửi đến UBND, uỷ ban mặt trận Tổ quốc cấp xã để xem xét, trình UBND huyện phê duyệt.

Theo đó, nhiều địa bàn đã có sự chủ động tích cực, trong việc sửa đổi, bổ sung nội dung của HƯQƯ. Tiêu biểu trong đó có huyện Bắc Sơn. Bà Dương Hồng Hạnh, Phó Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin (VHTT) huyện Bắc Sơn cho biết: Đầu năm 2019, phòng đã phối hợp với Phòng Tư pháp rà soát, hướng dẫn các xã, thị trấn sửa đổi, bổ sung HƯQƯ. Đặc biệt, chúng tôi đã lựa chọn xây dựng HƯQƯ tại thôn Thâm Pát, xã Quỳnh Sơn và khối Lê Hồng Phong, thị trấn Bắc Sơn làm điểm.

Sau khi được sự thẩm định, góp ý của các cơ quan chuyên môn, các bản HƯQƯ được chỉnh sửa ngắn gọn, dễ hiểu và phù hợp với điều kiện của cơ sở hơn. Những nội dung về việc thu các khoản phí, lệ phí, khoản phạt và nội dung nhắc lại các văn bản pháp luật sẽ không đưa vào HƯQƯ. Thay vào đó, các bản HƯQƯ có nội dung quy định cụ thể về các lĩnh vực: xây dựng quy chế dân chủ, an ninh trật tự, bảo vệ môi trường; đặc biệt là thực hiện các tiêu chí về xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hoá, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội… Hiện nay, 185 thôn, khối phố thuộc 20 xã, thị trấn trong huyện đều đã và đang thực hiện, xây dựng, sửa đổi HƯQƯ, dự kiến sẽ được thông qua vào cuối năm nay.

Không chỉ Bắc Sơn, huyện Văn Lãng cũng là địa bàn thực hiện tốt việc xây dựng HƯQƯ, với 215 bản HƯQƯ đã được sửa đổi, bổ sung chờ thông qua. Có những bản HƯQƯ đã phát huy được hiệu quả, tiêu biểu như bản hương ước thôn Nà Cưởm, xã Tân Lang. Theo Bà Bành Thị Huyền – Phó Chủ tịch UBND xã Tân Lang, xã có 10 thôn, bản. Để nâng cao chất lượng HƯQƯ, chính quyền xã đã vào cuộc, phân công cán bộ họp với làng, với dân để chỉ đạo thực hiện nghiêm túc việc xây dựng HƯQƯ trên tinh thần tự nguyện và dân chủ. Xã có thôn Nà Cưởm đã xây dựng hoàn thiện HƯQƯ theo quy định mới. Trong đó bổ sung quy định về xây dựng khu dân cư kiểu mẫu và xây dựng nông thôn mới. Có HƯQƯ mới, ý thức của bà con trong việc xây dựng nông thôn mới được nâng cao hơn. Nhiều hộ dân đã tự giác cải tạo khu vực nơi mình sinh sống phù hợp với HƯQƯ.

Đến nay, toàn tỉnh có 2.026/2.026 thôn, tổ dân phố có hương ước (đạt 100%) theo quy định của pháp luật. Được biết, đến hết tháng 10 năm 2019, 11 huyện, thành phố sẽ hoàn thiện việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung các HƯQƯ được chọn làm điểm. Từ đó hoàn thiện công tác xây dựng HƯQƯ tại toàn bộ các thôn bản, khu phố còn lại trên địa bàn ngày một hiệu quả hơn.