Năm 2030, Việt Nam có thể thiếu gần 50 nghìn điều dưỡng - hộ sinh

Chủ tịch Hội điều dưỡng Việt Nam Phạm Đức Mục phát biểu tại hội thảo.

Ngày 27-5, Hội Điều dưỡng Việt Nam, Công đoàn Y tế Việt Nam, Hội Nữ hộ sinh Việt Nam phối hợp Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam tổ chức Hội thảo truyền thông hưởng ứng Chiến dịch “Nursing Now” do WHO và Hội đồng Điều dưỡng Thế giới (ICN) phát động.

ThS Phạm Đức Mục, Chủ tịch Hội Điều dưỡng Việt Nam cho biết, với gần 28 triệu điều dưỡng viên toàn cầu nói chung và gần 140 nghìn điều dưỡng – hộ sinh của Việt Nam, điều dưỡng – hộ sinh chiếm gần 50% nguồn nhân lực y tế, cung cấp dịch vụ nhiều nhất, thường xuyên nhất và và liên tục nhất, là xương sống của ngành y tế.

Tại Việt Nam, mạng lưới điều dưỡng và nữ hộ sinh đã được thiết lập rộng khắp từ thành thị đến nông thôn. Mỗi năm có khoảng hơn 1,5 triệu trẻ em được sinh ra, dân số khu vực thành thị chiếm khoảng 35%, nông thôn khoảng 65%. Điều đó cho thấy, nhu cầu và vai trò rất to lớn của đội ngũ điều dưỡng và nữ hộ sinh trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, đặc biệt là chăm sóc sức khỏe ban đầu, chăm sóc cho bà mẹ và trẻ em ngày càng cao.

Theo PGS, TS Nguyễn Thanh Bình – Chủ tịch Công đoàn Y tế Việt Nam, khảo sát mới nhất của Công đoàn Y tế Việt Nam đối với 70 công đoàn cơ sở trực thuộc trong thời gian chống dịch Covid-19, số giờ làm việc gia tăng đáng kể (trung bình 3,65 giờ/ngày) đối với các đơn vị trực tiếp tham gia công tác phòng, chống dịch Covid-19, đặc biệt tại các cơ sở y tế thực hiện khám, chữa bệnh.

Ngay trong giai đoạn chưa xảy ra dịch Covid-19, môi trường làm việc của các cán bộ y tế nói chung và của điều dưỡng, nữ hộ sinh nói riêng vẫn luôn tiềm ẩn nhiều nguy hại đến sức khỏe.

Kết quả nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách y tế (năm 2019) cho thấy, 87,4% cán bộ y tế cho rằng công việc luôn đòi hỏi phải có tinh thần trách nhiệm cao, áp lực công việc nặng nề, căng thẳng hơn rất nhiều so với các ngành khác; môi trường làm việc độc hại, nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc các bệnh nghề nghiệp và phơi nhiễm bệnh tật; thời điểm làm việc thường xuyên trái với quy luật sinh học (trực đêm) và phải làm việc cả trong những dịp nghỉ lễ, nghỉ tết, mưa bão, giá rét…

“65% cán bộ y tế cho rằng lương, các chế độ phụ cấp và thu nhập tăng thêm tại đơn vị chỉ bảo đảm được một phần đời sống của gia đình và bảo đảm không đáng kể (22%). Chỉ có 38% cán bộ y tế bày tỏ sự hài lòng đối với công việc hiện tại; 59,7% cho biết là do chế độ tiền lương không thỏa đáng; 24,8% là do các chế độ phụ cấp chưa thỏa đáng. Từ những thực trạng đó, dẫn đến những bất cập, khó khăn trong việc thực hiện xác định thời gian làm thêm giờ và mức chi trả làm thêm giờ, phụ cấp tương xứng với công việc của cán bộ y tế”, PGS, TS Nguyễn Thanh Bình nói.

Theo công bố báo cáo về Điều dưỡng thế giới 2020 cho thấy, Việt Nam cần phải tạo thêm nhiều việc phù hợp cho điều dưỡng. Tỷ lệ trung bình điều dưỡng trên một vạn dân của Việt Nam là 11,4 – chưa bằng một nửa so với tỷ lệ trung bình toàn cầu. Do đó, cần phải tăng cường đầu tư cho đào tạo điều dưỡng cũng như nâng cao chất lượng điều dưỡng trong cả nước. Việt Nam cần phải tăng cường đầu tư để trao quyền lãnh đạo cho điều dưỡng tại Việt Nam vì đất nước hiện đang tiến tới tình trạng già hóa dân số nhanh.

Chủ tịch Hội điều dưỡng Việt Nam Phạm Đức Mục đã đưa ra nhiều vấn đề quan trọng ảnh hưởng tới chất lượng chăm sóc người bệnh cần được quan tâm giải quyết: đó là phấn đấu đạt chỉ tiêu 25 điều dưỡng/10 nghìn dân vào năm 2025. Đồng thời, cần thực hiện lộ trình cao đẳng hóa nhân lực điều dưỡng và phấn đấu đến 2025, điều dưỡng viên đạt trình độ tối thiểu cao đẳng theo khuyến cáo của WHO.