Mục tiêu phân luồng học sinh sau THCS và THPT chưa đạt yêu cầu

Ngày 20/12, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức Hội thảo phân luồng học sinh sau THCS và THPT. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận dự và phát biểu chỉ đạo Hội thảo.

Hội thảo phân luồng học sinh sau THCS và THPT. Ảnh: VA

Chỉ có 1,8% tốt nghiệp THCS vào học TCCN

Theo Bộ GD&ĐT, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có những chủ trương, chính sách nhằm thúc đẩy phân luồng học sinh. Phân luồng sau THCS là việc buộc phải làm để nâng cao chất lượng đào tạo và cân đối nguồn nhân lực. Tuy nhiên, việc phân luồng hết sức khó khăn. Hầu như học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học lên THPT, sau đó thi vào ĐH, CĐ. Tỷ lệ học sinh sau THCS sang học các hệ nghề nghiệp còn rất thấp, chỉ khoảng 5 – 6%, còn rất xa so với chỉ tiêu 30% mà Bộ Chính trị giao.

Điều này gây áp lực rất lớn cho các trường ĐH, CĐ. Ngược lại, các trường TCCN, trường nghề tuyển sinh vô cùng khó khăn. Nghịch lý là, trong khi đó, những nhà máy, xí nghiệp, doanh nghiệp lại rất cần người có kỹ năng nghề nghiệp ở bậc nghề, TCCN.

Theo thống kê từ các địa phương gửi về Bộ GD&ĐT, trong 2 năm học 2010 – 2011, 2011 – 2012, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS vào THPT chiếm trên 70%; tỷ lệ tốt nghiệp THCS tham gia bổ túc THPT chiếm khoảng trên 8%. Chỉ có 1,8% tốt nghiệp THCS vào học TCCN (năm 2010 – 2011) và 2% (năm 2011 – 2012).

Bộ GD&ĐT cho hay, nếu cộng cả số học sinh tốt nghiệp THPT chưa tiếp tục học với số bỏ học và trượt tốt nghiệp hàng năm, vào khoảng 350.000 học sinh. Nếu những học sinh này vào học nghề từ sớm, rõ ràng hiệu quả kinh tế sẽ cao hơn.

Nhận thức phân luồng còn hạn chế

Nêu nguyên nhân, Bộ GD&ĐT chỉ rõ, trước hết phải nói đến nhận thức của người dân, nhà trường và xã hội đối với giáo dục nghề nghiệp còn hạn chế. Nhiều gia đình và học sinh không lượng sức học của bản thân, điều kiện kinh tế gia đình để tìm con đường học nghề từ sớm. Bên cạnh đó, sự nghèo nàn trong hệ thống thông tin thị trường lao động, thiếu việc làm trên thị trường lao động và điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, việc các doanh nghiệp đòi hỏi người dự tuyển phải tốt nghiệp THPT cũng là trở ngại cho công tác phân luồng.

Công tác giáo dục hướng nghiệp trong nhà trường phổ thông còn yếu; quy mô, điều kiện của các cơ sở dạy nghề và TCCN chưa đáp ứng được nhu cầu; khả năng liên thông hạn chế từ TCCN lên ĐH, CĐ; cơ cấu hệ thống giáo dục trung học và sau trung học cũng ảnh hưởng đến phân luồng với sự mở rộng quá nhanh các trường THPT, trong khi hệ thống các cơ sở đào tạo sau trung học chưa đáp ứng nổi nhu cầu học tập học sinh tốt nghiệp THPT, dẫn đến sự “dồn toa” khá lớn…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận nhấn mạnh: Phân luồng học sinh sau THCS và THPT là vấn đề lớn, rất khó, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành nên cần có sự vào cuộc của toàn xã hội, không thể chỉ ngành Giáo dục gánh vác được. Bộ trưởng cho biết, muốn giải quyết được vấn đề này, cần phải có bài toán tổng thể, vĩ mô, mà trong đó các bộ, ngành liên quan phải cùng nhau phối hợp giải quyết, đặc biệt là có cơ chế, chính sách khuyến khích hỗ trợ người học, nhà trường và các doanh nghiệp tham gia đào tạo, sử dụng lao động.