Mặt trận tổ quốc các cấp và tổ chức đoàn thể: Đổi mới công tác phản biện xã hội

- Công tác phản biện xã hội (PBXH) của hệ thống ủy ban mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn thời gian qua đã có nhiều đổi mới theo hướng chủ động, có trọng tâm, tập trung vào những vấn đề dư luận xã hội quan tâm. Qua đó, góp phần xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. 

Dự thảo Quyết định của UBND tỉnh quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh do Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu xây dựng. Đây là vấn đề được nhiều người dân quan tâm trong thời gian gần đây. Chính vì vậy, ngày 19/3, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tổ chức hội nghị PBXH đối với dự thảo này.

Tại hội nghị trên, các đại biểu đã đưa ra một số góp ý như: dự thảo cần nêu quy định cụ thể về mức thu dạy thêm cho từng tiết; có chế tài áp dụng đối với những trường hợp vi phạm; bổ sung thêm lực lượng công an ở cơ sở tham gia vào thanh tra, kiểm tra việc dạy thêm, học thêm... Ông Đặng Hồng Cường, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Các ý kiến phản biện của đại biểu, đặc biệt là các chuyên gia, thành viên các hội đồng tư vấn của Ủy ban MTTQ tỉnh đều rất xác đáng. Chúng tôi tiếp thu và sẽ chỉnh sửa, bổ sung nhằm hoàn thiện dự thảo, trình cấp có thẩm quyền xem xét.

PBXH là một trong những quy định được thực hiện trước khi ban hành một văn bản quy phạm pháp luật. Qua đây nhằm tổng hợp ý kiến nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến, kiến nghị đối với dự thảo về thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước của các chuyên gia, hội đồng tư vấn, tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân.

Tính riêng trong năm 2024, ủy ban MTTQ các cấp trong tỉnh đã tổ chức PBXH đối với 186 dự thảo văn bản của chính quyền cùng cấp, với tổng số 1.073 ý kiến tham gia phản biện. Từ đầu năm 2025 đến nay, ủy ban MTTQ các cấp đã tổ chức PBXH đối với 8 dự thảo văn bản của chính quyền cùng cấp. Nội dung phản biện tập trung vào dự thảo về việc thực hiện các chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục và các vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân. Các ý kiến đều được cơ quan tham mưu xây dựng dự thảo văn bản giải trình, tiếp thu đầy đủ.

Bà Nguyễn Thị Hồng Vân, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh cho biết: Hằng năm, ủy ban MTTQ các cấp trong tỉnh đều có văn bản gửi cấp ủy, chính quyền cùng cấp đề nghị thông báo các nội dung cần phản biện; trên cơ sở đó sẽ xây dựng kế hoạch tổ chức PBXH, tập trung lựa chọn các nội dung có trọng tâm, trọng điểm và những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, liên quan mật thiết đến đời sống Nhân dân. Quá trình thực hiện, MTTQ từ tỉnh đến cơ sở đều mời các chuyên gia, những người am hiểu, có kinh nghiệm về lĩnh vực liên quan, thành viên các hội đồng tư vấn, ban tư vấn tham gia phản biện, đảm bảo nhận được nhiều ý kiến tâm huyết, chất lượng để cơ quan tham mưu hoàn chỉnh dự thảo các văn bản.

Không chỉ trong hệ thống MTTQ tỉnh, điểm mới trong công tác PBXH những năm gần đây là trong kế hoạch triển khai ủy ban MTTQ các cấp còn phân công nội dung để các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tổ chức PBXH, đề ra thời gian thực hiện cụ thể (trước đó, năm 2024 chưa phân công cụ thể công tác này đối với các tổ chức chính trị - xã hội). Chẳng hạn, theo Kế hoạch số 28 ngày 4/2/2025 của Ủy ban MTTQ tỉnh, trong năm 2025, MTTQ tỉnh sẽ tổ chức hội nghị PBXH đối với 7 dự thảo tờ trình, quyết định của UBND, nghị quyết của HĐND tỉnh; các tổ chức chính trị - xã hội sẽ PBXH đối với 8 dự thảo. Từ đầu năm 2025 đến nay, các tổ chức chính trị - xã hội của tỉnh đã tổ chức được hội nghị PBXH với 3/8 dự thảo văn bản.

Thêm vào đó, công tác PBXH thời gian qua đã được triển khai sâu rộng đến các huyện, thành phố; nhiều đơn vị đã chỉ đạo triển khai đến tận cơ sở, nội dung, hình thức triển khai ngày càng đổi mới.

Bà Dương Lệ Mỹ, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Văn Lãng cho biết: Trong 5 năm trở lại đây, Ủy ban MTTQ huyện đã tổ chức được 4 cuộc PBXH; chỉ đạo ủy ban MTTQ các xã, thị trấn tổ chức được hơn 60 cuộc PBXH. Hình thức tổ chức đều là hội nghị phản biện trực tiếp, tập trung vào dự thảo các đề án, dự án, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của huyện, xã và những vấn đề liên quan trực tiếp đến người dân. 

Có thể khẳng định, thông qua công tác PBXH đã tạo được sự đồng thuận, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước, góp phần xây dựng hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh.