Một đêm săn gà đầu đỏ

Thứ 4, 22/06/2011 | 08:47:00 [(GMT +7)] A A

LSO-Hiện tượng buôn lậu gà qua các cửa khẩu gia tăng trở lại. Không còn những con gà quá đát xấu xí như xưa, mà gà buôn lậu nay đẹp chẳng kém gì gà ta, mặc dù nó đã trải qua một chặng đường di chuyển hàng trăm km, điều đó đã gây khó khăn không chỉ riêng lĩnh vực chăn nuôi trong nước.

Gà đầu đỏ được chở trên đường Chi Ma – Ảnh: N.Đ.B

Gà đầu đỏ nơi Cửa khẩu Chi Ma

Chiều chạng vạng, người dân xã Tú Mịch huyện Lộc Bình sau buổi thăm đồng lục tục kéo về cũng là lúc chúng tôi đến khu vực Nà Quân, Nà Phát cánh gà Cửa khẩu Chi Ma. Cửa khẩu vắng lặng. Ngồi ở quán nước ven đường mà nghe được tiếng gáy te te của một chú gà nào đó từ bên nước bạn vọng lại. Ông chủ quán lực lưỡng hết nhìn chúng tôi lại nhìn lên phía đồi đầy sốt ruột. Cuối cùng ông đành cất tiếng trước xóa đi bầu không khí tĩnh lặng: “Hai chú đi đâu mà tối thế”. “Bọn em đi xem mấy con gà đầu đỏ, nghe nói gà về nhiều lắm, em làm khoa học nên nghiên cứu xem gà này nuôi sao nhanh lớn thế, nghe nói nhập qua đây nhiều lắm phải không”? Được lời như cởi tấm lòng, ông chủ rót ba chén rượu rồi hào hứng: “Thế mà cứ tưởng các chú là nhà báo, hay công an, chú làm ở khoa học có biết chú Đắc không”? tôi đoán là anh Đắc ở Sở Khoa học nên trả lời bừa, anh em vẫn gặp nhau luôn, thế là câu chuyện về gà đầu đỏ bắt đầu. Khoảng 2 tháng gần đây gà đầu đỏ bắt đầu được nhập qua đường Chi Ma, Bảo Lâm. Giống gà này có cái đầu khá lạ, mào mọc thành chùm nên cả đầu gà luôn có màu đỏ, nghe nói phía nước bạn chỉ nuôi vỗ hơn tháng là có thể xuất bán. Lượng gà sản xuất nhiều với giá thành hạ nên người dân đổ xô đi buôn gà. Cách vận chuyển gà cũng khác với trước đây, nếu trước họ chuyển từng xe, từng lồng thì giờ đây xé lẻ gánh độ chục, hai chục con, sau đó tập kết ở nhà dân và xe máy cứ đến chở đi. Cũng không chở đến vài tạ mà mấy lồng vài chục cân y như những người đi thu mua gà làng. Câu chuyện chưa dứt thì phía sau quán có tiếng lao xao, trời tối nhìn chỉ thấy mờ mờ, nhưng tiếng người thì rất rõ. Tiếng một người phụ nữ như xé vải bằng tiếng Tày: “au thuổn khảu lườn” (mang hết vào nhà). Thế là mấy người chen chân ùa vào cửa. Những chiếc lồng gà được chuyển nhanh vào góc, tôi đếm sơ được 12 lồng, mỗi lồng chứa tầm 10 con gà, con nào con ấy vàng màu đồng hun, thò cái cổ qua nan lồng, những chiếc mào lòe xòe như bông hoa. Chị phụ nữ nhìn chúng tôi thăm dò, nhưng người đàn ông lại trấn an, các chú ấy làm cùng chú Đắc, cán bộ khoa học thôi. Mối nghi ngờ qua đi, chị ta bắt đầu giở sổ, tính toán rồi trả tiền công cho những lồng gà, cứ 1 con là 10 ngàn đồng, xem ra mỗi người được tầm 200 ngàn cho 1 gánh gà. Nói như thanh minh, ông chủ quán có bà vợ buôn gà bộc bạch, làm ăn giờ khó chú ạ, lấy công thôi, tí mình giao được lãi 5 ngàn 1 con, chết, hay bị bắt mình chịu. Tiếng chuông điện thoại đổ bản nhạc “Đêm Trường sơn” ông chủ vội bấm máy gọn lỏn: “Về rồi”. Chưa đầy 2 phút, tiếng xe máy đổ dồn. Những ánh đèn loang loáng 4 chiếc xe máy ào trước sân, những người gánh gà vội chuyển gà lên xe, cứ 2 lồng bên cạnh một lồng phía trên, xe lại ào đi trả lại không gian yên tĩnh cho núi rừng biên giới.

Gà đầu đỏ và mối lo cận kề

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, gà đầu đỏ hiện đang được nhập vào Việt Nam qua con đường trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới. Anh Hoàng Văn Đồng, một người buôn gà ở Ga Lạng Sơn cho biết, gà đầu đỏ là loại siêu gà của nước bạn, đây là gà nuôi kiểu công nghiệp, lớn nhanh và xuất chuồng chỉ trong vòng 2 tháng. Nó có giá bằng 1/2 so với gà ta nên đã trở thành món hàng siêu lợi nhuận. Thêm nữa là gà có mã rất đẹp, chất lượng không khác gì gà trong nước. Cái khác ở đây có chăng là mào gà mọc thành chùm, màu đỏ lan khắp đầu như hoa phượng mùa hè mà thôi. Trao đổi với anh Trần Văn Hùng, đội trưởng Đội quản lý thị trường số 4, Đội cũng vừa bắt giữ trên 1,5 tấn gà đầu đỏ nhập lậu. Anh cho biết, khi gà mới vào Việt Nam rất khó phân biệt, sau này mới phát hiện đặc điểm để nhận dạng. Với giá gà cạnh tranh như vậy chăn nuôi trong nước đặc biệt là những trang trại lớn khó có thể cạnh tranh với gà đầu đỏ. Điều nguy hại hơn đấy chính là việc nhập lậu không qua kiểm dịch. Trong khi đó gà nhập lậu sẽ thẩm thấu sâu vào nội địa, trên đường đi của nó có ai dám chắc không kéo theo những mầm dịch? Hiện nay gà đầu đỏ không chỉ được nhập qua Chi Ma mà cả Bảo Lâm, Nà Nưa, Na Hình… toàn bộ tuyến biên giới như vậy, việc kiểm soát không phải là chuyện nhỏ. Ngay từ bây giờ, cần có một cơ chế kiểm soát chặt chẽ nhằm hạn chế buôn lậu, kiểm soát được bệnh dịch. Từ Chi Ma về, chúng tôi đi như chậm hơn bởi bóng tối ụp xuống rất nhanh. Nguyên nhân nữa là những xe gà lậu cứ vùn vụt như cản đường. Một buổi tối mà có tới hàng chục xe gà, cứ con số ấy nhân lên thì lượng gà nhập lậu không nhỏ, dịch bệnh sẽ là ẩn họa khắp những nẻo đường mà nó đi qua.