Mạnh tay với hàng giả, hàng nhái

Hàng giả, hàng nhái đi vào cuộc sống bằng nhiều con đường khác nhau và ngày càng tinh vi, chủ yếu là giả, nhái những thương hiệu nối tiếng, sự tin dùng của người dân. Do đó, việc phòng ngừa, phát hiện và bài trừ ngày càng gian nan, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các bên để vấn nạn hàng giả, hàng nhái bị đẩy lùi.

Dịp cuối năm, khi nhu cầu mua sắm tăng cao tình hình hàng giả, hàng nhái diễn biến phức tạp hơn. Tại các tỉnh, thành phố lớn như Tp. Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Đồng Nai… hàng nhái, hàng giả xuất hiện tại các trung tâm thương mại, chợ, len lỏi vào các cửa hàng và được bày bán công khai. Các mặt hàng có từ túi xách, giày dép, quần áo đến mỹ phẩm, bánh kẹo… với đủ các thương hiệu nổi tiếng và giá cả khác nhau.

Theo số liệu thống kê của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia (Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả), trong 11 tháng năm 2016, các lực lượng chức năng phát hiện, xử lý hơn 2.000 vụ sản xuất, buôn bán hàng giả, xử phạt hành chính 58 tỷ đồng.

Ông Đàm Thanh Thế, Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia cho rằng, những số liệu trên chỉ là phần nổi của vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ hiện nay. Trên thực tế, việc sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái gần như xuất hiện mọi lúc, mọi nơi và chưa thể xử lý hết. Có rất nhiều nguyên nhân nhưng trước hết là cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng chức năng, quản lý thị trường, công an, hải quan… chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm trong xử lý hàng giả. Tiếp đến là hệ thống pháp luật thiếu đồng bộ, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan hành chính nhà nước với doanh nghiệp và người tiêu dùng. Nhiều doanh nghiệp khi bị xâm phạm không dám lên tiếng mạnh mẽ sợ ảnh hưởng đến thương hiệu và sức tiêu thụ hàng hóa. Hầu hết các doanh nghiệp đều chưa tích cực trong hỗ trợ, phối hợp với cơ quan chức năng để bắt hàng giả hoặc chống việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Hàng giả, hàng nhái gây tổn thương, tổn hại đến rất nhiều doanh nghiệp làm ăn chân chính. Những doanh nghiệp càng có thương hiệu, càng nổi tiếng thì càng bị làm nhái, giả. Chẳng hạn Công ty Ích Nhân, 4 năm ròng rã tranh tụng chỉ vì một chữ thương hiệu.

Ông Nguyễn Quyết Tâm, Giám đốc chi nhánh phía Nam, Công ty TNHH Dược phẩm Ích Nhân chia sẻ, khi công ty xây dựng được thương hiệu Bảo Xuân, người tiêu dùng đón nhận chất lượng cùng với doanh số bán ra rất lớn thì cũng là lúc trên thị trường tràn lan sản phẩm có tên gọi, mẫu mã tương tự. Công ty đã phải nhờ tới các cơ quan chức năng để xử lý cơ sở vi phạm. Tuy nhiên, việc đấu tranh bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ kéo dài từ năm 2012 đến nay mới giải quyết xong, gây thiệt hại lớn về kinh tế và uy tín của công ty.

Không chỉ các sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, nhiều sản phẩm khác cũng trong tình trạng tương tự. Ông Taro Goto, Tổng Giám đốc Công ty TNHH NGK Spart Plugs Việt Nam cho biết, sản phẩm bugi thương hiệu NGK được biết đến là thương hiệu nổi tiếng lâu đời trên toàn thế giới. Công ty đã phát hiện hơn 332 vụ hàng giả với hơn 8 triệu cái bugi tại Trung Quốc và có thể số hàng giả này sẽ được lưu hành sang các nước lân cận. Hiện nay, khoảng hơn 20% sản phẩm bugi mang thương hiệu NGK đang lưu hành trên thị trường Việt Nam là hàng giả, hàng nhái. Thực trạng này không chỉ gây tổn thất về kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của công ty đối với người tiêu dùng.

Ông Trần Hùng, Phó Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, cho biết, ngay một thương hiệu nối tiếng như Công ty gỗ Trường Thành mà cũng bị làm giả website. Bị “ăn theo” thương hiệu, sản phẩm trong một thời gian dài gây tổn thất rất lớn cho doanh nghiệp không chỉ về kinh tế mà uy tín của doanh nghiệp. Điều này chứng tỏ, có rất nhiều sản phẩm đã đăng ký sở hữu trí tuệ nhưng vẫn bị xâm phạm, trong thời gian dài tạo điều kiện cho các đối tượng này hưởng lợi phi pháp.

Ông Nguyễn Viết Hồng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển khoa học công nghệ Vina chia sẻ, một sản phẩm hàng hóa bị làm giả có tác động rất lớn đến các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Bởi sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu, khiến người tiêu dùng mất niềm tin, nhà nước thất thu thuế. Hiện các chế tài xử lý vi phạm hàng giả, hàng nhái đã có nhưng vẫn chưa mạnh, thiếu sức răn đe. Do đó, cần có chế tài xử phạt nặng những doanh nghiệp bán hàng giả để đối tượng có ý định làm giả không dám làm, mặt khác bảo vệ người tiêu dùng và quyền lợi cho các doanh nghiệp chân chính.

Trong bối cảnh nền kinh tế đang mở cửa, theo ông Nguyễn Thành Danh, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Bình Dương cho rằng, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm là vô cùng quan trọng đối với người tiêu dùng để mua được sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Đặc biệt là các mặt hàng thực phẩm phải đảm bảo an toàn vệ sinh cũng như nguồn gốc, xuất xứ. Do đó, cần có giải pháp về công nghệ để truy xuất nguồn gốc hàng hóa, xác định được hàng có chất lượng – kém chất lượng. Tem chống giả thông minh là giải pháp mà các doanh nghiệp nên quan tâm hiện nay. Hiện trên thị trường chưa thể làm giả được tem chống hàng giả ứng dụng nhiều công nghệ, vì đầu tư chi phí thiết kế lớn nên chỉ giả làm được 50% công nghệ… Đồng thời, các doanh nghiệp cung ứng công nghệ này cũng sẽ đứng ra phối hợp chặt chẽ với cơ quan nhà nước để xử lý khi có sự cố xảy ra.

Theo ông Nguyễn Thành Danh, chính sách thực thi pháp luật, xử lý vi phạm hiện nay còn chồng chéo, gây khó khăn cho công tác xử lý. Chẳng hạn như xử phạt về hàng giả có nhiều nghị định nên khi đối tượng hàng giả bị chồng lấn, các cơ quan thực thi khó xử lý. Nếu không hiểu rõ sẽ dẫn đến áp dụng tùy tiện.

Ông Trần Hùng, Phó Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, bên cạnh việc nhà sản xuất, nhà phân phối đưa ra hàng hóa lưu thông trên thị trường phải thấy rõ trách nhiệm đối với hàng hóa của mình bằng cách phối hợp với các đại lý, hệ thống phân phối đấu tranh với hàng giả. Sắp tới Văn phòng Ban chỉ đạo sẽ phối hợp với các đơn vị tại Tp.Hồ Chí Minh, Hà Nội tăng cường kiểm soát các khâu liên quan. Cụ thể như khâu in ấn bao bì, nhãn mác của các đối tượng làm giả để các nhà in có ý thức sẽ không “bắt tay” với các đối tượng làm giả.

Tuy nhiên, ông Hùng cho rằng, trên thị trường có rất nhiều sản phẩm bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, thế nhưng các cơ quan chuyên môn ở địa phương vẫn chưa làm hết trách nhiệm. Giải pháp gốc rễ sắp tới đây nên xử lý đúng người đứng đầu, không để tình trạng “đánh trống bỏ dùi” gây mất niềm tin trong nhân dân. Thực tế cho thấy địa phương nào người đứng đầu quyết tâm và trách nhiệm thì địa phương đó sẽ làm rất tốt công tác chống hàng giả…/.

Theo Dangcongsan