Lực lượng cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm

Với nhiệm vụ quản lý hộ khẩu; cấp và quản lý chứng minh nhân dân; quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; quản lý con dấu, quản lý ngành nghề kinh doanh có điều kiện; tiến hành các biện pháp phòng ngừa, giữ gìn an ninh trật tự (ANTT) tại địa bàn và đơn vị cơ sở, lực lượng CSQLHC về TTXH được bố trí rộng khắp từ thành thị đến nông thôn, miền núi, khu vực dân cư và khu vực công cộng.

Ở mỗi thời kỳ lịch sử, tên gọi của lực lượng CSQLHC về TTXH có những thay đổi, nhưng luôn được xác định là một lực lượng nghiệp vụ của Bộ Công an có tổ chức chặt chẽ, tập trung, chính quy và hoạt động hiệu quả. Công tác quản lý hành chính về TTXH ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong quản lý nhà nước về ANTT cũng như trong phòng, chống tội phạm. Kết quả hoạt động quản lý hành chính về TTXH là nền tảng vững chắc, là cơ sở thuận lợi để triển khai các biện pháp nghiệp vụ của lực lượng công an. Với nhiệm vụ được phân công, lực lượng CSQLHC về TTXH có thế mạnh trong công tác nắm tình hình, phát hiện các biểu hiện nghi vấn, thu nhận những thông tin có liên quan công tác bảo vệ ANTT, kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý, xóa bỏ nguyên nhân và điều kiện nảy sinh tội phạm, vừa chủ động phòng ngừa, vừa trực tiếp tham gia vào các hoạt động tiến công, trấn áp tội phạm.

Bước vào thời kỳ đổi mới, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH luôn nỗ lực, góp phần quan trọng đấu tranh chống, phòng ngừa tội phạm, giữ vững sự ổn định ANTT và quản lý xã hội, thể hiện qua nhiều nội dung công tác đạt được kết quả cao, được toàn xã hội ghi nhận. Tiêu biểu là việc đề xuất và tổ chức thực hiện thắng lợi Chỉ thị 406/TTg về cấm vận chuyển, buôn bán, sản xuất, tàng trữ và đốt pháo nổ; đề xuất ban hành Luật Cư trú, là điển hình về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật có nội dung cải cách thủ tục hành chính toàn diện, triệt để, mở rộng tối đa minh bạch về tiêu chuẩn đăng ký hộ khẩu thường trú và rút gọn các thủ tục, thời gian đăng ký, thường trú, tạm trú; tham mưu cho lãnh đạo Bộ Công an và Tổng cục Cảnh sát thành lập lực lượng Cảnh sát phản ứng nhanh (CS113), kịp thời đáp ứng yêu cầu bức thiết của nhân dân trong giải quyết, ngăn chặn hoạt động phạm tội, tạo khí thế mới trong phòng, chống tội phạm, góp phần khích lệ, động viên nhân dân tham gia truy bắt và tiến công tội phạm, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ngành, các cấp đánh giá cao. Từ năm 2005 đến 2010, lực lượng CS113 đã tiếp nhận 638.603 tin liên quan ANTT, kịp thời bắt giữ 235.335 đối tượng; tham mưu cho Bộ Công an tiếp tục xây dựng lực lượng Cảnh sát khu vực, lực lượng Công an phụ trách xã về ANTT, đề xuất Chính phủ ban hành Nghị định 38/CP tiếp tục xây dựng lực lượng Bảo vệ dân phố vững mạnh, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về ANTT, xây dựng cộng đồng dân cư văn hóa, văn minh, lành mạnh ở cơ sở; thực hiện công tác kiểm tra thu hồi và vận động người dân giao nộp số lượng lớn vũ khí trong nhân dân và trôi nổi ngoài xã hội, góp phần bảo đảm ANTT; thực hiện Nghị quyết 09/CP và Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm, liên tục tiến công trấn áp tội phạm theo chức năng được lãnh đạo bộ và tổng cục giao cho; tổ chức tiếp nhận, quản lý đối tượng đặc xá an toàn, đạt kết quả cao, góp phần thực hiện chủ trương nhân đạo của Nhà nước (từ năm 2004 đến nay đã tổ chức tiếp nhận, quản lý gần 82 nghìn người đặc xá), đồng thời là một trong những lực lượng của ngành công an đã thực hiện tốt công tác cải cách hành chính. Từ năm 1986 đến nay, đã đề xuất ban hành hơn 80 văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực QLHC về TTXH, trong đó có một luật, 18 nghị định và nhiều văn bản khác của Chính phủ, Bộ Công an và liên bộ, ngành; những năm đầu thời kỳ đổi mới (1986 – 1996) đã rà soát, xóa bỏ 40 loại biểu mẫu không còn phù hợp; năm 1997, tiến hành tổng rà soát hơn 500 văn bản hành chính các loại, phát hiện 45 văn bản trái thẩm quyền, 116 văn bản hết hiệu lực, đề nghị bãi bỏ 16 văn bản. Từ 1997 đến 2005, tiếp tục xóa bỏ hơn 50 loại biểu mẫu…

Trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước, cuộc đấu tranh giữ gìn ổn định trật tự an toàn xã hội ngày càng khó khăn, gay go, quyết liệt và phức tạp. Bên cạnh những thuận lợi, cũng có muôn vàn khó khăn, trở ngại mới. Trong lĩnh vực QLHC về TTXH còn nhiều vấn đề cần tập trung giải quyết, như: quản lý di biến động về nhân hộ khẩu, vấn đề quản lý hộ khẩu khu công nghiệp, khu chế xuất; các vụ việc tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, vi phạm về buôn bán, đốt pháo nổ có chiều hướng gia tăng; ngành nghề kinh doanh có điều kiện phát triển mạnh, vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh có điều kiện về ANTT, trật tự công cộng và quản lý đối tượng đặc xá, đối tượng trong cộng đồng đang là những vấn đề khó khăn, phức tạp…

65 năm qua, lực lượng CSQLHC về TTXH luôn gắn bó máu thịt với nhân dân, gần dân, sát dân, nhiều cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, bảo đảm tính mạng và tài sản của nhân dân. Tiêu biểu là các Anh hùng liệt sĩ Lê Thanh Á, Cảnh sát khu vực phường Lạch Tray (quận Ngô Quyền, Hải Phòng); liệt sĩ Nguyễn Thanh Sơn, Công an huyện Núi Thành (Quảng Nam) và gần đây là gương hy sinh dũng cảm của Đại úy Nguyễn Văn Út, cảnh sát khu vực phường Ô Chợ Dừa (quận Đống Đa, Hà Nội)… Những thành tích to lớn mà các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ đạt được trên các lĩnh vực, đã góp phần tô thắm lá cờ truyền thống của lực lượng Cảnh sát và Công an nhân dân, xứng đáng với phần thưởng cao quý: Huân chương Hồ Chí Minh do Đảng và Nhà nước trao tặng.

Thời gian tới, lực lượng CSQLHC về TTXH kiên quyết khắc phục những yếu kém, tiếp tục xây dựng lực lượng trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đẩy mạnh việc học tập, tu dưỡng theo Sáu điều Bác Hồ dạy Công an Nhân dân; xây dựng văn hóa ứng xử, văn hóa giao tiếp của CSQLHC về TTXH với nhân dân; thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động 'CAND chấp hành nghiêm Điều lệnh, xây dựng nếp sống văn hóa vì nhân dân phục vụ', gắn với Cuộc vận động 'Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh – CAND vì nước quên thân, vì dân phục vụ'.

Thiếu tướng Phạm Thanh Đàm Cục trưởng Cục CSQLHC về TTXH