Lạng Sơn: Phát hiện mộ táng trẻ em nằm co bó gối niên đại khoảng 11.000 năm tuổi

– Từ ngày 30/10 đến ngày 5/11/2021, Viện Khảo cổ học phối hợp với Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn và UBND huyện Bắc Sơn thực hiện khai quật khảo cổ tại di chỉ Hang Dơi, xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn và lần đầu tiên phát hiện mộ táng của trẻ em được mai táng trong tư thế nằm co bó gối.

Được sự đồng ý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Viện Khảo cổ học đã phối hợp với Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn tiến hành khai quật khảo cổ tại địa điểm Hang Dơi thuộc xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn. Mục đích của cuộc khai quật nhằm tiến hành nghiên cứu, làm rõ sự tiến triển của loại hình di vật đá, sự thay đổi của các kỹ thuật và hành vi chế tác đá trong bối cảnh địa tầng.

Hình ảnh khu vực phát hiện mộ táng của trẻ em được mai táng trong tư thế nằm co bó gối tại di chỉ Hang Dơi, xã Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn. (ảnh do Tiến sĩ Phạm Thanh Sơn, Viện khảo cổ học cung cấp)

Theo Tiến sĩ Phạm Thanh Sơn, Viện Khảo cổ học (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) thì tử thi được mai táng ở tư thế nằm co bó gối nằm trong tầng và thuộc nền văn hóa Bắc Sơn. Trong quá khứ, tầng văn hóa chứa di cốt đã được xác định niên đại tuyệt đối khoảng 11.000 năm cách ngày nay (chưa hiệu chỉnh). Tử thi được đặt đầu quay về hướng Bắc, chân hướng Nam và mặt quay về hướng Đông. Phần sọ đã bị mủn nát một phần. Biên mộ không được tìm thấy.

Hiện trạng và kích thước di cốt cho thấy, đây là mộ táng của trẻ em, tuy nhiên việc xác định độ tuổi trước khi mái táng sẽ cần phải được nghiên cứu thêm. Trong quá trình xử lý, xung quanh mộ có chôn theo một số mảnh tước bằng đá cuội và nanh nhím. Đáng chú ý, mộ được chôn ngay cạnh vết tích của bếp lửa.

Được biết, địa điểm khảo cổ học hang Dơi đã được xếp hạng di tích cấp Quốc gia năm 2004. Di tích nằm cách thành phố Lạng Sơn hơn 100 km.

Những hiện vật thu được từ quá trình khai quật sẽ được bàn giao và lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn. Sưu tập hiện vật từ cuộc khai quật sẽ được nghiên cứu để phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đảm bảo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Ngoài ra, tư liệu mới về cuộc khai quật hang Dơi sẽ góp phần bổ sung nhận thức mới trong việc giảng dạy về lịch sử địa phương nói riêng cũng như với khảo cổ học tiền sử Việt Nam nói chung. Các tư liệu về di chỉ hang Dơi đang dần hé mở những bằng chứng khách quan để truy vết mối quan hệ nguồn gốc của văn hóa Bắc Sơn với kỹ nghệ Ngườm ở thung lũng Thần Sa (Võ Nhai, Thái Nguyên).