Lan tỏa các cuộc thi sáng tạo khoa học trong học sinh

– Những năm qua, các cuộc thi sáng tạo khoa học được ngành giáo dục tỉnh tổ chức đã khơi dậy trong học sinh khả năng sáng tạo, ứng dụng kiến thức đã học vào giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, qua đó tạo sự lan tỏa trong các nhà trường.

Ông Hoàng Quốc Tuấn, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho biết: Toàn tỉnh hiện có 150 trường có cấp THCS và THPT với hơn 70.000 học sinh ở 2 cấp học này. Bên cạnh kỳ thi học sinh giỏi các cấp được tổ chức hằng năm, ngành GD&ĐT còn quan tâm tổ chức tốt cuộc thi sáng tạo, nghiên cứu khoa học dành cho học sinh trung học. Trong đó, có thể kể đến như Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học; cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh; cuộc thi sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh và cuộc thi lập trình điều khiển rô bốt cấp tỉnh. Trước khi diễn ra cuộc thi cấp huyện, thành phố, cấp tỉnh và cấp quốc gia, các cuộc thi cấp trường đã được các nhà trường tổ chức theo đúng quy định nhằm chọn ra những dự án tiêu biểu, xuất sắc nhất.

Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo trao giải cho các đội tham dự cuộc thi điều khiển rô bốt dành cho học sinh THPT năm 2022

Ghi nhận từ những cuộc thi cho thấy, nhiều dự án có sự đầu tư nghiên cứu công phu, phương pháp nghiên cứu khoa học và sản phẩm nghiên cứu có giá trị ứng dụng. Như sản phẩm “Nghiên cứu quy trình tách Glucozo từ củ ráy và ứng dụng trong tráng gương, tráng ruột phích” của nhóm học sinh gồm: Phạm Ngọc Hiếu, Dương Thị Thảo Nguyên, Trường THPT Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn. Trao đổi với chúng tôi, em Dương Thị Thảo Nguyên cho biết: Hiện nay, người ta vẫn sử dụng đường mía, tinh bột để tráng gương và sản xuất ruột phích. Hai nguyên liệu này có chi phí cao do phải qua nhiều khâu sản xuất, chế biến. Qua kiến thức học tập, chúng em thấy trong củ ráy có chứa glucozo, do đó đã có ý tưởng nghiên cứu tách glucozo từ củ ráy và được thầy cô hỗ trợ triển khai, qua đó đạt kết quả tích cực.

Tìm hiểu được biết, hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học kỹ thuật trong học sinh trung học trên địa bàn tỉnh hiện nay diễn ra khá sôi nổi, thu hút nhiều dự án của học sinh tham gia. Cụ thể, năm học 2021 – 2022 vừa qua, Sở GD&ĐT đã lựa chọn được 135 dự án tham dự Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh, trong đó có 93/135 dự án đạt giải, chiếm 68,89% (tăng 3 giải so với năm học 2020 – 2021). Cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng cấp tỉnh có 128 mô hình, sản phẩm tham dự, kết quả có 1 giải nhất, 2 giải nhì, 3 giải ba và 16 giải khuyến khích. Cuộc thi sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh có 47 giải pháp tham dự, nhiều giải pháp dự thi là những ý tưởng sáng tạo có khả năng áp dụng vào thực tế đạt hiệu quả cao. Kết quả cuộc thi có 15 giải pháp đạt giải cụ thể: 4 giải nhì, 5 giải ba và 6 giải khuyến khích.

Trên thực tế, các dự án mà học sinh mang tới mỗi cuộc thi ngày càng phong phú, đa dạng hơn về lĩnh vực nghiên cứu như: kỹ thuật điện – cơ khí, khoa học xã hội – hành vi, hóa sinh – sinh học, kỹ thuật môi trường, y sinh và khoa học sức khỏe, rô bốt và máy thông minh, phần mềm hệ thống… Đặc biệt, năm học 2021 – 2022 là năm học đầu tiên Sở GD&ĐT Lạng Sơn tổ chức Cuộc thi lập trình, điều khiển rô bốt với ngôn ngữ lập trình kéo thả trên phần mềm Easy code và ngôn ngữ lập trình Python – ngôn ngữ lập trình bậc cao trong phát triển trí tuệ nhân tạo. Tham dự cuộc thi có 29 đội của 26 đơn vị trường THPT tham gia, nhiều đơn vị đạt thành tích cao, cụ thể ban tổ chức đã trao 1 giải nhất, 1 giải nhì, 2 giải ba và 16 giải khuyến khích.

Trường THPT Tràng Định là đơn vị đạt giải Nhất tại cuộc thi rô bốt cấp tỉnh vừa qua. Thầy Hoàng Đức Cường, Hiệu Trưởng nhà trường cho biết: Sau khi Sở GD&ĐT hướng dẫn kế hoạch tổ chức cuộc thi rô bốt cấp tỉnh với chủ đề “Lập trình, điều khiển rô bốt chinh phục đỉnh Mẫu Sơn”, nhà trường đã phổ biến cho các em học sinh, qua đó khuyến khích các em sáng tạo rô bốt từ kiến thức đã học; cùng đó, tổ chức cuộc thi cấp trường để lựa chọn sản phẩm nổi bật, thành lập tổ tư vấn nghiên cứu, tối ưu hóa sản phẩm để đem đến cuộc thi cấp tỉnh.

Với sự hỗ trợ, tạo điều kiện của nhà trường, sự nhiệt tình của các thầy, cô giáo, tất cả học sinh đăng ký dự thi đều được bảo đảm về nội dung các bài học, môn học theo quy định. Chính vì vậy, ngày càng có nhiều học sinh tham gia nghiên cứu, sáng tạo khoa học, đưa hoạt động này phát triển rộng khắp trong các trường học của tỉnh.