Kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào (30-10-1949 / 30-10-2024): Biểu tượng đoàn kết quốc tế vô sản, mẫu mực có một không hai trong lịch sử quan hệ quốc tế

Cách đây 75 năm, ngày 30-10-1949, Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương quyết định: “Các lực lượng quân sự Việt Nam chiến đấu và công tác giúp Lào tổ chức thành hệ thống riêng và mang danh nghĩa là Quân tình nguyện”.

Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Trung ương Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, thấm nhuần tư tưởng “Giúp nhân dân nước bạn tức là mình tự giúp mình”, phát huy truyền thống của Quân đội cách mạng, chủ nghĩa yêu nước chân chính và tinh thần quốc tế vô sản trong sáng, Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam đã kề vai sát cánh, chung lưng đấu cật, cùng với toàn Đảng, toàn quân và toàn dân nước bạn Lào chiến đấu anh dũng, giành thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân (CHDCND) Lào.

Những cống hiến, hy sinh to lớn của Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam trực tiếp củng cố và xây đắp nên truyền thống đoàn kết chiến đấu đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam - Một biểu tượng đoàn kết quốc tế vô sản, mẫu mực có một không hai trong lịch sử quan hệ quốc tế.

“Giúp nhân dân nước bạn tức là mình tự giúp mình”

Trong suốt 30 năm chiến tranh giải phóng, đáp ứng yêu cầu của Đảng và Chính phủ Lào, Đảng và Chính phủ Việt Nam đã cử hàng vạn cán bộ, chiến sĩ trực tiếp chiến đấu và làm chuyên gia sang giúp cách mạng Lào. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, các đoàn 280, 80, 81, 82 và 83 Quân tình nguyện Việt Nam tại Lào được thành lập, đồng thời, hình thành tổ chức hệ thống lãnh đạo, chỉ huy Quân tình nguyện Việt Nam ở cả Thượng Lào, Trung Lào và Hạ Lào.

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, căn cứ diễn biến cụ thể tình hình chiến trường Lào, đáp ứng đề nghị giúp đỡ của Đảng và Chính phủ kháng chiến Lào, Đảng và Chính phủ Việt Nam thành lập Đoàn Cố vấn quân sự 100, các đoàn chuyên gia quân sự (959, 463 và 565) giúp bạn ở các cấp từ Trung ương, các tổng cục, trường quân chính đến các bộ tư lệnh quân khu (Cánh Đồng Chum, Trung Lào và Nam Lào), các đơn vị tiểu đoàn, đại đội, các địa phương…; các đơn vị Quân tình nguyện (335, 316, 766, 866 và 968) sang trực tiếp giúp đỡ, phối hợp với lực lượng vũ trang cách mạng Lào kháng chiến chống Mỹ và tay sai, giành thắng lợi, thành lập nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào. Năm 1975, cách mạng Lào giành thắng lợi, Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự từng bước rút về nước.

Nhằm tiếp tục giúp bạn bảo vệ thành quả cách mạng, tháng 5-1976, hai bên thống nhất tổ chức Đoàn chuyên gia quân sự Việt Nam tại Lào, lấy phiên hiệu là Đoàn 576. Cùng với đó, đáp ứng đề nghị của Đảng và Chính phủ Lào, từ cuối năm 1976, Đảng và Chính phủ Việt Nam đã cử một số đơn vị Quân tình nguyện Việt Nam trở lại giúp Lào. Đến cuối những năm 80 của thế kỷ XX, căn cứ vào tình hình chính trị ở Lào đã có bước phát triển ổn định, lãnh đạo hai nước Việt Nam và Lào thống nhất chuyển toàn bộ Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam tại Lào về nước. Đến đầu tháng 1-1989, hoàn thành nhiệm vụ quốc tế vẻ vang, Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam tại Lào đã rút hết về nước.

Nhìn lại quá trình Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp bạn Lào, Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng khẳng định: “Với tất cả sự khiêm tốn của người quân nhân cách mạng, cán bộ, chiến sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam hoàn toàn có quyền tự hào khi đã hoàn thành xuất sắc nghĩa vụ quốc tế cao cả tại Lào và có những đóng góp to lớn vào xây dựng, bồi đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, sức sống bất diệt của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, góp phần tô thắm truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong lòng quân và dân nước bạn Lào và nhân dân thế giới, như sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh: “Thương nhau mấy núi cũng trèo, mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua, Việt - Lào hai nước chúng ta, tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long” hay như Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã từng khẳng định: “Núi có thể mòn, sông có thể cạn, song tình nghĩa Việt - Lào sẽ mãi mãi vững bền hơn núi, hơn sông”.

Tiếp tục vun đắp mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào

Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHDCND Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh nhấn mạnh: Liên minh chiến đấu Lào - Việt Nam chống kẻ thù chung là biểu tượng sáng ngời về tình đoàn kết trong sáng, thủy chung trong hợp tác, quan hệ quốc tế. Có thể khẳng định, Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam tại Lào đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giúp cách mạng Lào trong đấu tranh giành độc lập cũng như trong xây dựng và bảo vệ chế độ dân chủ nhân dân, góp phần củng cố, tăng cường mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Lào - Việt, đúng như lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào đã khẳng định: “Trên đất nước Lào, không có nơi nào mà không có dấu chân của Quân tình nguyện Việt Nam, không có chiến thắng nào mà không có sự hy sinh đóng góp của Quân tình nguyện Việt Nam”.

Ghi nhận những cống hiến, đóng góp đó, Đảng, Nhà nước Lào và Quân đội nhân dân Lào đã trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý cho các tập thể, cá nhân Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam đã từng chiến đấu, công tác ở Lào. Nhân dân các dân tộc Lào tin yêu, coi cán bộ, chiến sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam như người thân, ruột thịt trong gia đình mình.

Ngày nay, tình hình thế giới và khu vực đang có nhiều biến chuyển lớn, phức tạp. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động chống phá cách mạng Lào và Việt Nam bằng “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; đồng thời, chúng tìm cách chia rẽ tình đoàn kết đặc biệt Lào - Việt Nam, xuyên tạc, bóp méo liên minh chiến đấu Lào - Việt Nam trong chống kẻ thù chung.

Để làm thất bại những âm mưu, thủ đoạn đó của các thế lực thù địch, đồng thời góp phần tăng cường mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa hai nước Lào - Việt Nam, Đại sứ Khamphao Ernthavanh đề nghị, hai bên cần tiếp tục tuyên truyền, giáo dục truyền thống đoàn kết, liên minh chiến đấu giữa hai nước và đẩy mạnh công tác nghiên cứu, tổng kết lịch sử, rút ra những bài học kinh nghiệm quý về đoàn kết, hợp tác, phối hợp, hiệp đồng thực hiện những nhiệm vụ, mục tiêu chung, nhất là với những nhiệm vụ, mục tiêu ở Lào.

Theo Thiếu tướng, TS Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự (Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam), quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam mang tính xuyên suốt, toàn diện và bền vững, từ quan hệ đoàn kết đặc biệt, liên minh chiến đấu trong giai đoạn đấu tranh giành độc lập đến quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện trong giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Mối quan hệ ấy đã trở thành quy luật sống còn, tạo nên sức mạnh kỳ diệu đưa tới nhiều thắng lợi vĩ đại của hai dân tộc Lào và Việt Nam. Trong đó, Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam trở thành biểu tượng sáng ngời và bất diệt.

Chúng ta cần trân trọng và tích cực tuyên truyền, giáo dục sâu rộng trong mỗi cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang, nhất là thế hệ trẻ hai nước Việt Nam và Lào tiếp tục phát huy và phát triển mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam ngày càng đi vào chiều sâu, ngày càng hiệu quả.