Kiên quyết phản đối phía Trung Quốc vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam

Ngày 29-5, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức họp báo về việc ngày 26-5, tàu Hải giám của Trung Quốc đã cắt cáp thăm dò của tàu Bình Minh 02 (BM02) thuộc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) khi tàu BM02 đang khảo sát địa chấn trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.Tại cuộc họp báo, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga nhấn mạnh:'Việt Nam kiên quyết phản đối hành động của phía Trung Quốc phá hoại, cản trở các hoạt động thăm dò khảo sát bình thường của Việt Nam trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, gây thiệt hại lớn cho Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam. Hành động này đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của mình, vi phạm Công ước Luật Biển năm 1982 của LHQ, trái với tinh thần và lời văn của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) ký giữa ASEAN...

Tại cuộc họp báo, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga nhấn mạnh:

'Việt Nam kiên quyết phản đối hành động của phía Trung Quốc phá hoại, cản trở các hoạt động thăm dò khảo sát bình thường của Việt Nam trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, gây thiệt hại lớn cho Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam. Hành động này đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của mình, vi phạm Công ước Luật Biển năm 1982 của LHQ, trái với tinh thần và lời văn của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) ký giữa ASEAN và Trung Quốc năm 2002 cũng như nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Trung Quốc. Việt Nam yêu cầu phía Trung Quốc chấm dứt ngay, không để tái diễn những hành động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, đồng thời bồi thường thiệt hại cho phía Việt Nam'.

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng cho biết, sáng 27-5, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội trao công hàm phản đối hành động nói trên của phía Trung Quốc.

Tại cuộc họp báo, Phó Tổng Giám đốc PVN Đỗ Văn Hậu cho biết diễn biến chi tiết vụ việc nói trên như sau:

Thực hiện kế hoạch PVN đã phê duyệt về chương trình thăm dò khai thác dầu khí năm 2011, Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật dầu khí, một thành viên của PVN, đã cử tàu khảo sát địa chấn BM02 triển khai khảo sát địa chấn tại khu vực bốn lô 125, 126, 148, 149, đều nằm hoàn toàn trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Vào lúc 5 giờ 5 phút sáng 26-5, tàu BM02 đang tiến hành công tác khảo sát tại lô 148 ở tọa độ 12o48ཕ' Bắc, 111o26ཬ' Đông thì phát hiện có tàu lạ đang di chuyển rất nhanh về phía khu vực khảo sát và sau đó năm phút thì phát hiện tiếp hai tàu nữa di chuyển từ phía ngoài vào. Đó là ba tàu Hải giám Trung Quốc (China Marine Surveillance) số 84, 72 và 17 chạy thẳng vào khu vực khảo sát mà không có cảnh báo. Tàu BM02 đã cố gắng liên lạc với các tàu này nhưng không nhận được phản hồi. Trên cơ sở tốc độ di chuyển của các tàu Hải giám Trung Quốc, tàu BM02 thấy có khả năng sẽ ảnh hưởng thiết bị khảo sát của tàu, nên đã quyết định hạ thấp dây cáp của thiết bị khảo sát để tránh thiệt hại. Nhưng tàu Hải giám Trung Quốc số 84 vẫn chủ động chạy qua khu vực thả cáp thu tín hiệu địa chấn của tàu BM02 và dùng thiết bị cắt đứt cáp này vào lúc 5 giờ 58 phút. Vị trí mà tàu Hải giám Trung Quốc phá hoại thiết bị của tàu BM02 chỉ cách mũi Đại Lãnh (Phú Yên) 116 hải lý, nằm hoàn toàn trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Sau khi cắt dây cáp của tàu BM02, đến 6 giờ 45 phút, tàu Hải giám Trung Quốc số 84 còn liên lạc, thông báo là tàu BM02 đã 'vi phạm chủ quyền của Trung Quốc', yêu cầu tàu BM02 rời lô làm việc ngay lập tức và đe dọa sẽ sử dụng các hành động vũ lực tiếp theo. Nhưng tàu BM02 đã kiên quyết bác bỏ luận điệu của tàu Hải giám Trung Quốc và khẳng định rằng tàu BM02 đang hoạt động trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Tuy nhiên, việc tiếp tục công việc của tàu BM02 vẫn bị ba tàu Hải giám Trung Quốc cản trở cho tới khi ba tàu này rời khỏi khu vực khảo sát lúc 9 giờ sáng 26-5. Tàu BM02 và các tàu bảo vệ đã phải dừng công việc trong ngày 26-5 và thu lại thiết bị bị hỏng để sửa chữa. Dưới sự chỉ đạo của PVN và Tổng công ty Dịch vụ kỹ thuật dầu khí, tàu BM02 đã sửa chữa thiết bị tại chỗ và tới 6 giờ sáng 27-5, tàu BM02 đã trở lại hoạt động.

Phó Tổng Giám đốc PVN nhấn mạnh, các tàu Hải giám Trung Quốc đã nhiều lần vào sâu trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam để phá hoại thiết bị và cản trở hoạt động khảo sát bình thường của PVN, nhưng vụ việc sáng 26-5 là nghiêm trọng nhất. PVN cũng khẳng định công tác khảo sát, thăm dò địa chấn và khai thác dầu khí tại thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam sẽ tiếp tục được tiến hành bình thường vì đây là khu vực thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước phát biểu ngày 28-5 của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng 'Việc phía Việt Nam tiến hành hoạt động thăm dò dầu khí tại vùng biển do Trung Quốc quản lý đã làm tổn hại lợi ích và quyền quản lý của Trung Quốc ở 'Nam Hải', đi ngược lại nhận thức chung của hai nước về vấn đề 'Nam Hải'… Hành động mà cơ quan chủ quản của phía Trung Quốc áp dụng hoàn toàn là hoạt động giám sát và chấp pháp trên biển trong vùng biển do Trung Quốc quản lý. Phía Trung Quốc luôn nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định 'Nam Hải'', Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao ta nêu rõ:

'Chúng tôi bác bỏ phát biểu của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 28-5-2011 về vấn đề này

.

Cần làm rõ một số điểm như sau:

Thứ nhất là, khu vực Việt Nam tiến hành thăm dò hoàn toàn nằm trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam theo Công ước Luật Biển năm 1982 của LHQ. Đây hoàn toàn không phải là khu vực tranh chấp, lại càng không thể nói là khu vực 'do Trung Quốc quản lý'. Trung Quốc đang cố tình làm dư luận hiểu nhầm khu vực không có tranh chấp thành khu vực tranh chấp.

Thứ hai là, Việt Nam luôn tuân thủ nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước là giải quyết mọi tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không có hành động làm phức tạp thêm tình hình. Không có nhận thức chung nào nói rằng Trung Quốc có quyền cản trở các hoạt động của Việt Nam tại thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Chính hành động này của Trung Quốc đã đi ngược lại nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước.

Thứ ba là, Trung Quốc kêu gọi giải quyết các tranh chấp liên quan bằng biện pháp hòa bình, nhưng chính hành động của Trung Quốc đang làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông'.

Trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết có phải Trung Quốc đang muốn biến Biển Đông thành 'ao nhà' với đường yêu sách chín đoạn hay không khi gần đây Trung Quốc có một loạt va chạm với Việt Nam và cả Phi-li-pin, ông Nguyễn Duy Chiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia khẳng định:

'Yêu sách đường chín đoạn hay còn gọi là 'đường lưỡi bò' của Trung Quốc ở Biển Đông hoàn toàn không có cơ sở pháp lý, trái với Công ước Luật Biển năm 1982 của LHQ mà Trung Quốc là một thành viên. Yêu sách này xâm phạm thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của nhiều nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam, và đã bị nhiều nước phản đối. Việc Trung Quốc tìm cách thực hiện yêu sách này trên thực tế đang làm gia tăng căng thẳng trong khu vực'.

Trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết có phải sự việc này cho thấy thái độ nước lớn của Trung Quốc trong khi lãnh đạo Trung Quốc đã nhiều lần tuyên bố 'Trung Quốc chủ trương giải quyết hòa bình các tranh chấp', 'dù lớn mạnh cũng không xưng bá', bà Nguyễn Phương Nga nói:

'Chúng tôi mong rằng Trung Quốc sẽ thể hiện vai trò có trách nhiệm của một nước lớn, thực hiện đúng tinh thần tuyên bố của lãnh đạo Trung Quốc'.

Theo Nhandan