Kiên định mục tiêu công nghiệp hóa

“Có nhiều ý kiến nói đến năm 2020 chúng ta chưa thể đến được cái đích cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Nhưng tôi cho rằng động lực cho công nghiệp hoá thành công không phụ thuộc vào thời gian mà phụ thuộc vào 3 yếu tố: thể chế nhà nước, khoa học công nghệ và nguồn lực”.

Đồng chí Phạm Xuân Đương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban thường trực Ban Kinh tế Trung ương đã nhận xét như vậy khi trao đổi với phóng viên báo chí.

Phóng viên (PV): Có không ít chuyên gia bày tỏ quan ngại mục tiêu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại là quá tham vọng và không khả thi. Quan điểm của đồng chí về vấn đề này như thế nào?

Đồng chí Phạm Xuân Đương:Trước hết, tôi chia sẻ với những ý kiến như vậy. Nhưng tôi cho rằng, động lực cho công nghiệp hoá thành công không phụ thuộc vào thời gian mà phụ thuộc vào 3 yếu tố: thể chế nhà nước, khoa học công nghệ và nguồn lực.

Đồng thời, chúng ta phải nhất quán quan điểm rằng công nghiệp hóa, hiện đại hóa phải được coi là nhiệm vụ trung tâm, quan trọng nhất của toàn Đảng, toàn dân trong thời gian tới. Kiên định các mục tiêu, đường lối về công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã được Đảng ta xác định. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa phải gắn với kinh tế tri thức, phát triển bền vững. Đây là con đường duy nhất đúng để “rút ngắn” với mô hình “công nghiệp hoá hiện đại” là bước chuyển quan trọng để sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp. Công nghiệp hóa, hiện đại hoá theo hướng hiện đại là một giai đoạn tích cực nhưng chưa đủ, đã đến lúc chúng ta cần phải đi nhanh hơn bằng con đường “công nghiệp hoá hiện đại”, có nghĩa là phải đi ngay vào công nghệ hiện đại để tiếp tục rút ngắn và tránh nguy cơ tụt hậu ngày càng xa với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hoá phải bằng thể chế nhà nước như pháp luật kinh tế, các chính sách kinh tế, sát với thực tiễn tạo động lực cho các thành phần kinh tế phát huy khả năng của mình đồng thời khai thác triệt để những ưu điểm của kinh tế thị trường, tuân theo các quy luật khách quan. Phát huy tối đa các nguồn lực trong nước (nội lực đóng vai trò quyết định), đồng thời thu hút có hiệu quả các nguồn lực nước ngoài (ngoại lực đóng vai trò quan trọng) cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ ngày càng cao trong chủ động hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Nguồn lực con người là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững. Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân; gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với đẩy mạnh nghiên cứu, phát minh, sáng chế ứng dụng và sử dụng khoa học, công nghệ hiện đại. Khoa học và công nghệ là động lực, phương thức phát triển cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa; công nghiệp hóa, hiện đại hóa tạo ra kinh tế tri thức và ngược lại kinh tế tri thức có vai trò thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa phát triển nhanh, bền vững.

Lấy hiệu quả kinh tế – xã hội làm tiêu chuẩn cơ bản để xác định phương án phát triển, lựa chọn dự án đầu tư và công nghệ. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa phải bảo đảm giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội.

PV : Một trong những lý do khiến quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa chậm là vì chúng ta thực hiện chính sách có quá nhiều mũi nhọn. Điều này nên được khắc phục ra sao?

Đồng chí Phạm Xuân Đương: Các ngành công nghiệp mũi nhọn (nền tảng) là những ngành không thể thiếu được của một nước công nghiệp phát triển, nó có lợi thế cạnh tranh và có điều kiện phát triển bền vững, nhà nước cần tạo cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích và huy động các nguồn lực của tất cả các thành phần kinh tế, trường hợp thật cần thiết Nhà nước mới đầu tư. Tôi cho rằng, các ngành công nghiệp nền tảng nên phân thành các nhóm theo tính chất đặc thù như: Nhóm công nghiệp mũi nhọn công nghệ cao: Sản xuất năng lượng, cơ khí chế tạo, công nghệ thông tin, điện tử, tự động hoá, vật liệu…. Công nghiệp hoá có sự phân công và hỗ trợ công nghiệp; Nhóm công nghiệp mũi nhọn có lợi thế: Công nghiệp chế biến, nông, lâm, thuỷ hải sản, công nghiệp du lịch, công nghiệp vật liệu…; Nhóm công nghiệp mũi nhọn cơ hội: Công nghiệp điện tử, công nghiệp giải trí, dịch vụ tài chính, dịch vụ vận tải đa phương thức…

PV : Còn đối với thể chế, theo đồng chí, hoàn thiện thế chế cho công nghiệp hoá hiện đại cần thế nào để thực sự khơi thông cho công cuộc này?

Đồng chí Phạm Xuân Đương: Như phần trao đổi ở trên đã đề cập nhưng cần phải xây dựng cơ chế cụ thể để phát triển cho từng ngành công nghiệp nói trên. Tiếp đó, hoàn thiện cơ chế quản lý Nhà nước nhằm hạn chế sự chồng chéo trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp. Tăng cường quản lý theo ngành, vùng và lãnh thổ, nâng cao hiệu quả của công tác chỉ đạo, điều hành nhằm liên kết có hiệu quả giữa các thành phần kinh tế, các địa phương, các nhà đầu tư, nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, tạo sự cạnh tranh lành mạnh, phát triển công nghiệp và hỗ trợ công nghiệp, tạo sự đồng bộ của quá trình công nghiệp hoá hiện đại.

Tập trung tổ chức, triển khai công tác quy hoạch, kế hoạch, đảm bảo quy hoạch phát triển công nghiệp là cơ sở quan trọng định hướng phát triển cho các cấp, các ngành và doanh nghiệp. Tạo sự bình đẳng giữa các khu vực kinh tế, đặc biệt tập trung nâng cao vai trò của khu vực kinh tế tư nhân thông qua việc thực thi có hiệu quả việc bảo hộ quyền sở hữu và bình đẳng hóa trong tiếp cận nguồn lực…

PV : Đồng chí có thể nói rõ hơn về hoàn thiện cơ chế quản lý Nhà nước?

Đồng chí Phạm Xuân Đương: Ngoài việc ban hành hệ thống pháp luật, chính sách thì điều phải chú ý đó là: Cần phân cấp rành mạch, sâu hơn trong quản lý Nhà nước về đầu tư và phát triển công nghiệp hoá hiện đại; duy trì tập trung hóa đối với một số lĩnh vực quan trọng mà Nhà nước cần nắm giữ và đẩy mạnh phi tập trung hóa trong quản lý để nâng cao hiệu quả thể chế và quản lý nhà nước đối với quá trình phát triển công nghiệp hoá hiện đại.

Triệt để sử dụng những ưu việt của “cơ chế thị trường” trong việc tạo ra của cải vật chất cho xã hội và kiên định thực hiện phương thức quản lý theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước. Phát huy vai trò, chức năng thị trường trong việc giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực; đổi mới công nghệ và trình độ quản lý; tăng năng suất, hiệu quả, nhất là trong phát triển các ngành công nghiệp nền tảng; phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn.

Thực hiện cải cách hành chính theo hướng: các cơ quan quản lý Nhà nước hướng mạnh về doanh nghiệp và vì doanh nghiệp. Đẩy mạnh việc cải cách hành chính, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; nghiên cứu áp dụng chính quyền điện tử trong việc cung cấp các dịch vụ công để bảo đảm công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân.

PV : Trân trọng cảm ơn đồng chí !

Theo Dangcongsan.vn