Khơi dậy, giữ gìn bản sắc qua trang phục dân tộc

Thứ 4, 14/04/2010 | 10:57:00 [(GMT +7)] A A

LSO-Bản sắc văn hóa của một dân tộc, địa phương, quê hương gồm nhiều yếu tố hợp thành. Trong đó, trang phục dân tộc (TPDT) chính là một đặc trưng cho bản sắc ấy. Do đó, quan tâm bảo tồn, phát triển nét đẹp của TPDT là thiết thực giữ gìn bản sắc văn hóa (VH).

Hát then, đàn tính tại lễ hội Lồng Tồng làng Khòn Lèng (TP Lạng Sơn)

Đối với Lạng Sơn là một tỉnh có nhiều DT anh em cùng sinh sống như Nùng, Tày, Kinh, Dao… thì bảo tồn TPDT cũng đã được đặt ra. Tại buổi họp báo về ngày hội VH,TT&DL các DT tỉnh Lạng Sơn diễn ra năm 2008 tại huyện Bắc Sơn, nhiều đại biểu đã rất quan tâm đề cập đến vấn đề TPDT tại ngày hội. Đơn cử như thế để thấy rằng, vấn đề TPDT luôn được dư luận quan tâm, nhất là khi các lễ hội, ngày hội (gọi chung là lễ hội) diễn ra.

Biểu diễn võ dân tộc tại ngày hội xã Hải Yến (Cao Lộc).

Thực tế cho thấy, trong nhiều lễ hội truyền thống năm 2010, tại các địa phương trên địa bàn tỉnh, việc mặc TPDT đã được chú ý nhiều hơn. Rõ ràng là, trong các trò chơi, trò diễn, các phần nghi lễ, người tham gia mặc TPDT đặc trưng, truyền thống đã làm cho lễ hội thêm đậm đà bản sắc VH rất nhiều. Đây chính là điểm nhấn, sự khác biệt so với các lễ hội ở nhiều vùng miền trên cả nước. Tiêu biểu như lễ hội Lồng Tồng làng Khòn Lèng (TP Lạng Sơn) luôn để lại ấn tượng sâu đậm về những tiết mục văn nghệ của các diễn viên quần chúng trong TPDT qua tiết mục hát then, đàn tính mượt mà, ý nhị. Rồi còn phải nhắc đến lễ hội xã Quỳnh Sơn (Bắc Sơn) với sự xuất hiện của chị em tham gia phần thi giã gạo mặc TPDT rất duyên dáng. Đến xã Hải Yến (Cao Lộc) người dự hội lại được chứng kiến màn đồng diễn của các em học sinh trong TPDT ngày hội cũng rất ấn tượng. Nét truyền thống trên trong nhiều năm qua được duy trì tại ngày hội xã Hải Yến đã thực sự tạo được dấu ấn riêng. Hay như những tiết mục hát sli của các đôi nam nữ dân tộc Nùng trong trang phục truyền thống cũng rất ý nghĩa; những màn biểu diễn võ dân tộc, thi đẩy gậy, đi cà kheo… có các vận động viên tham gia mặc TPDT cũng đã tạo ra nét đặc trưng. Để ý thấy, các tiết mục đã thu hút rất nhiều người xem và cổ vũ, đặc biệt là nhiều người đam mê bộ môn nhiếp ảnh đã “tranh thủ” bấm máy ghi lại những hình ảnh đẹp. Còn tại lễ hội Đền Tả Phủ trong nhiều năm qua, trong đoàn rước kiệu trên một số trục đường chính của thành phố Lạng Sơn có một kiệu được tốp thanh niên dân tộc Nùng phụ trách khiêng vẫn luôn là điểm chú ý, nhận được sự thán phục của mọi người. Có thể nói, sự góp mặt của những thanh niên trong TPDT đã khiến cho lễ hội trên quê hương Xứ Lạng ân tình, giàu bản sắc biết nhường nào…

Phụ nữ dân tộc trong ngày hội xuân ở huyện Cao Lộc.

Có thể khẳng định, trong nhiều cách cụ thể, thiết thực góp phần hưởng ứng thì việc khơi dậy giữ gìn bản sắc qua TPDT là một cách làm đem lại nhiều hiệu ứng xã hội, cần được chú trọng đúng mức. Thiết nghĩ, một số giải pháp cụ thể để việc bảo tồn này được hiệu quả đó là: trong các lễ hội của địa phương, quê hương nên khuyến khích, vận động các tầng lớp nhân dân trên địa bàn mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình; đặc biệt là những diễn viên, vận động viên tham gia biểu diễn, thi đấu trong các nội dung vui hội. Thứ nữa là, các thành viên trong ban tổ chức nếu là người dân tộc cũng nên mặc trang phục truyền thống để động viên các tầng lớp nhân dân hưởng ứng. Bên cạnh đó, nếu có thể được, tại các lễ hội ở các xã, thị trấn… ban tổ chức nên cho mở một số quầy hàng trưng bày, bán các sản phẩm lưu niệm, trong đó có TPDT. Qua đó, để vừa là giới thiệu, quảng bá những sản vật đặc trưng của quê hương, vừa khơi dậy việc giữ gìn bản sắc văn hóa trong đông đảo các tầng lớp nhân dân và du khách. Ngoài ra, tại các điểm di tích, tham quan của địa phương, nếu có hướng dẫn viên, thuyết minh viên thì cần tiếp tục duy trì việc mặc TPDT khi giới thiệu, hướng dẫn du khách…

Tin tưởng rằng, với một số giải pháp cụ thể nêu trên sẽ góp phần tích cực trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc một các thiết thực và hiệu quả.