Khoảng 70% người Việt Nam nhiễm khuẩn HP gây bệnh dạ dày

Theo TS. BS Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa (Bệnh viện Bạch Mai), tùy theo từng loại nội soi tiêu hóa, người bệnh có thể mắc phải những vi khuẩn đặc trưng như HP, virus viêm gan, thương hàn…

Thông tin này được chia sẻ tại Hội nghị kiểm soát nhiễm khuẩn nội soi tiêu hóa dành cho điều dưỡng do khoa Tiêu hóa (Bệnh viện Bạch Mai) tổ chức ngày 23/3 nhằm cung cấp những kiến thức về kiểm soát nhiễm khuẩn cho điều dưỡng để nâng cao hơn nữa công tác này, giảm những nguy cơ nhiễm khuẩn.

Khoa Tiêu hóa của Bệnh viện Bạch mai hiện có ba khu nội soi và một khu điều trị nội trú. Phòng nội soi duy trì 6-8 bác sĩ và 25 điều dưỡng. Năm 2018, khoa thực hiện 12.836 ca nội soi đại tràng và 52.299 ca nội soi dạ dày với trung bình thực hiện 400 ca nội soi/ngày.

TS.BS Vũ Trường Khanh cho biết, bệnh tiêu hóa chiếm tỷ lệ cao trên thế giới và nội soi là phương pháp duy nhất để thực hiện tầm soát ung thư ở giai đoạn sớm đối với đường tiêu hóa, ví dụ như thực quản, dạ dày.

“Với gần 400 ca nội soi/ngày, việc kiểm soát nhiễm khuẩn khi nội soi rất quan trọng. Số lượng bệnh nhân quá đông nhiều khi không đủ thời gian đáp ứng việc khử khuẩn, tiệt khuẩn dụng cụ nội soi. Quy định về chống nhiễm khuẩn chưa được tuân thủ tốt. Do đó, nếu việc kiểm soát nhiễm khuẩn không tốt gây ra nguy cơ nhiễm khuẩn từ người này sang người khác. Với nội soi đường tiêu hoá trên, người bệnh có khả năng nhiễm vi khuẩn HP (Heclicobacter pylori), nhiễm virus viêm gan từ người khác; với tiêu hóa đường dưới có khả năng bị lây thương hàn… Vì vậy, việc có những chuyên đề để chia sẻ kinh nghiệm giữa các bệnh viện với nhau về vai trò kiểm soát nhiễm khuẩn là hết sức cần thiết”- TS.BS Khanh chia sẻ.

Chia sẻ về khó khăn của điều dưỡng trong công tác kiểm soát nhiễm khuẩn tại đơn vị, điều dưỡng Phạm Văn Phúc cho biết, việc kiểm soát nhiễm khuẩn trong nội soi tiêu hóa còn gặp rất nhiều khó khăn. Nhân lực cho công tác khử khuẩn chưa được chú trọng; các khóa đào tạo về kiểm soát nhiễm khuẩn trong nội soi rất ít. Nhân viên chuyên trách kiểm soát nhiễm khuẩn tại khoa chưa có chứng chỉ về kiểm soát nhiễm khuẩn. Các quy định về kiểm soát nhiễm khuẩn nội soi tiêu hóa tiếp cận chủ yếu dưới hình thức hướng dẫn lại. Nhân viên phụ trách kiểm soát nhiễm khuẩn mới chỉ dừng lại ở hướng dẫn những gì mình biết, chưa kiểm việc triển khai.

Cùng với đó, khu vực khử khuẩn chưa tách biệt với phòng nội soi và cũng chưa có sự tách biệt phòng nội soi đường tiêu hóa trên với đường tiêu hóa dưới… Đặc biệt, số lượng dây nội soi và máy rửa tự động hạn chế, vẫn phụ thuộc vào phương pháp rửa thủ công.

Điều dưỡng Phạm Văn Phúc đề xuất, để giảm thiểu nhiễm khuẩn từ nội soi tiêu hóa, nhân viên y tế cần được đào tạo cập nhật kiến thức và đào tạo nhắc lại thường xuyên theo từng chuyên đề kiểm soát nhiễm khuẩn; cần có nhân viên chuyên trách của khoa kiểm soát nhiễm khuẩn quản lý, hỗ trợ, giám sát. Đồng thời, cần ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ quản lý dược, vật tư tiêu hóa…. Đặc biệt, dụng cụ tái sử dụng phải bảo đảm cơ số đủ để tuân thủ quy trình khử khuẩn.

Chia sẻ những thắc mắc về nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP có liên quan gì tới ung thư dạ dày, TS. BS Vũ Trường Khanh cho hay, Việt Nam có khoảng 60-70% dân số bị nhiễm vi khuẩn HP bởi vi khuẩn HP có thể lây qua đường ăn uống, dẫn đến nhiều người trong gia đình đều bị nhiễm và có thể mắc đi mắc lại nhiều lần, tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng cần diệt HP. Theo đó, những người ăn mặn; ăn nhiều đồ thực phẩm lên men, dưa muối chua, thịt hun khói…; có triệu chứng khó chịu loét dạ dày, tá tràng, xuất huyết tiêu hóa; có yếu tố gia đình như bố, mẹ anh chị em ruột từng bị ung thư dạ dày thì nên diệt HP để dự phòng.

“Việt Nam là nước có tỷ lệ nhiễm vi khuẩn HP cao nhưng không phải là nước có tỷ lệ ung thư dạ dày cao trên thế giới. Khoảng 50 triệu người Việt Nam bị nhiễm HP và tỷ lệ tái nhiễm rất cao do thói quen ăn uống chung đồ ăn của chúng ta. Thông thường trên 40 tuổi, mọi người nên tầm soát ung thư sớm hệ tiêu hóa bằng phương pháp nội soi”, BS Khanh khuyến cáo./.

Đỗ Thoa