Khó khăn trong phát triển cây dược liệu

LSO-Là địa phương có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển nguồn tài nguyên dược liệu, nhưng hiện nay Lạng sơn vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong trồng, chế biến và sử dụng cây dược liệu.

Lương y Nguyễn Đình Thu, Trưởng phòng khám chẩn trị y học cổ truyền 17b Nà Trang A, phường Tam Thanh chăm sóc vườn cây dược liệu của gia đình

Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 788 loài cây thuốc, thuộc 514 chi, 175 họ của 6 ngành thực vật bậc cao có mạch và nhóm nấm. Trong đó có 10 loài và nhóm loài được đánh giá là loài cây thuốc tiềm năng, có giá trị sử dụng và kinh tế cao; 35 loài trong diện cây thuốc bảo tồn cấp quốc gia. Tuy nhiên, việc phát triển cây dược liệu của tỉnh ta thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức. Số vườn cây dược liệu được quy hoạch phát triển của tỉnh còn hạn chế, đặc biệt là nguồn dược liệu cho chế biến thuốc. Hiện nay, hơn 80% là cây thuốc mọc tự nhiên, chỉ có gần 20% được đầu tư gieo trồng và chăm sóc. Công tác quản lý, khai thác dược liệu còn chưa chặt chẽ. Các dược liệu quý hiếm đang bị khai thác và chưa có biện pháp ngăn chặn hữu hiệu.

Thực tế cho thấy, cây dược liệu được trồng chủ yếu để phục vụ nhu cầu nhỏ lẻ của các thầy thuốc hoạt động trong lĩnh vực y học cổ truyền. Toàn tỉnh hiện có 188 vườn thuốc Nam của hộ gia đình, 215 vườn thuốc Nam của các trạm y tế xã, chỉ phục vụ nhu cầu chữa bệnh tại chỗ, không có diện tích và sản lượng lớn để cung cấp cho nhu cầu sản xuất và chế biến. Trong tỉnh hiện không có cơ sở trồng, khai thác dược liệu nào có quy mô đáng kể, chỉ có một số hộ gia đình tại huyện Hữu Lũng, huyện Đình Lập có kinh doanh trồng một số cây dược liệu để xuất bán cho các cơ sở thu mua như: Đinh Lăng, Ba Kích, Địa Liền, Củ Mài…Là một trong số những lương y trồng và sử dụng dược liệu để chữa bệnh, ông Nguyễn Đình Thu, Trưởng phòng khám chẩn trị y học cổ truyền 17B, Nà Trang A, phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn cho biết: Do việc khai thác cây thuốc tràn lan, cây thuốc quý cạn kiệt, gia đình tôi đã sưu tầm, tìm tòi những cây thuốc quý về trồng tại vườn nhà để sử dụng cho bài thuốc của gia đình, nhưng chỉ với quy mô rất nhỏ.

Hằng năm Hội Đông y tỉnh sử dụng tới 70% thuốc Nam thu hái từ tự nhiên và trồng tại vườn để phục vụ công tác điều trị cho bệnh nhân đạt kết quả khá tốt. Ông Trần Văn Tuyến, Chủ tịch Hội Đông y tỉnh cho biết: Hơn 2.700 hội viên Hội Đông y tỉnh luôn có ý thức trong việc bảo tồn nguồn gen, tư liệu hóa các bài thuốc để sử dụng có hiệu quả. Tuy nhiên việc sử dụng dược liệu vẫn còn một số khó khăn vì cùng với diện tích rừng ngày càng bị thu hẹp, số lượng cây dược liệu quý ngày càng ít đi. Vì thế, hội đông y mong rằng ngành chức năng sẽ nghiên cứu ban hành chính sách ưu đãi đầu tư, quy hoạch tổng thể trong việc trồng cây dược liệu, mang lại lợi ích lâu dài để khuyến khích người dân, các hội viên đông y tích cực phát triển vườn thuốc Nam.

Ông Nguyễn Thế Toàn, Giám đốc Sở Y tế cho biết: Việc tổ chức trồng, thu hoạch sản xuất, tiêu dùng dược liệu trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế. Thời gian tới, ngành sẽ tích cực phối hợp với các ngành chức năng tăng cường công tác chống buôn lậu, ngăn chặn dược liệu giả, kém chất lượng xâm nhập vào nội địa. Đồng thời tham mưu, đề xuất giải pháp để quản lý chất lượng dược liệu được tốt hơn cũng như các biện pháp để khuyến khích người dân trồng các dược liệu quý, bảo tồn nguồn gen cây thuốc quý hiếm, góp phần đưa dược liệu thành thế mạnh phát triển kinh tế của địa phương.

NGỌC HIẾU