Khi Bí thư đồng thời là chủ tịch cấp xã

Ðiểm sáng Châu Thành

Ðể thực hiện mô hình bí thư đồng thời là chủ tịch, huyện Châu Thành đã khảo sát và chọn xã Bình Quới làm điểm vào tháng 7-2009, tiếp theo là các xã Hòa Phú và Dương Xuân Hội. Qua đó, ba xã nêu trên đã có những đổi thay nhanh chóng trong đời sống văn hóa, kinh tế, xã hội và được công nhận xã nông thôn mới vào giữa năm 2014.

Nhìn lại sáu năm qua, Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND xã Hòa Phú Bùi Văn Hòn nhận xét, nếu không thực hiện mô hình này, xã Hòa Phú sẽ khó phát triển nhanh như hiện nay. Trước Ðại hội Ðảng bộ xã lần thứ bảy, nhiệm kỳ 2010-2015, xã Hòa Phú còn ở mức trung bình và là một điểm nóng về tệ nạn xã hội trên địa bàn huyện Châu Thành. Vì thế, Ðảng ủy xã Hòa Phú tập trung, quyết tâm thực hiện đề án xây dựng xã văn hóa và xã nông thôn mới. “Thời điểm khảo sát để thực hiện cùng lúc hai đề án quan trọng này, xã Hòa Phú đạt 22/29 chỉ tiêu về văn hóa và 9/19 chỉ tiêu về xây dựng xã nông thôn mới. Ðó là thử thách không nhỏ đối với cán bộ và nhân dân trong xã”, Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND xã Bùi Văn Hòn cho biết.

Thực hiện thí điểm mô hình nêu trên, Ðảng ủy, MTTQ xã và các đoàn thể không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị đã đề ra. Ðảng ủy xã Hòa Phú ra Nghị quyết số 69, ngày 5-12-2012 về “Phát huy sức mạnh tổng hợp để xóa tệ nạn xã hội và chuyển hóa địa bàn” nhằm đẩy lùi tệ nạn trên địa bàn xã; nỗ lực huy động các nguồn tài chính xây dựng nông thôn mới. Do bí thư đồng thời là chủ tịch, nên mọi nghị quyết đảng ủy xã ban hành đều triển khai nhanh chóng, kịp thời đến các ban, ngành đoàn thể, mặt trận, các ấp, đảng viên, người dân trong xã và phát huy hiệu quả. Theo anh Nguyễn Văn Bình, Trưởng ấp 4, xã Hòa Phú, khi nghị quyết số 69 được ban hành thì Ðảng ủy xã đã triển khai thực hiện xuống đến từng ấp. Sau chín tháng, xã đẩy lùi nạn đá gà, xóa sổ và cho ngừng hoạt động 19 quán cà-phê thiếu lành mạnh, trả lại cuộc sống bình yên cho người dân.

Trong xây dựng nông thôn mới, bí thư đồng thời là chủ tịch, là Trưởng ban chỉ đạo, Trưởng ban quản lý xây dựng nông thôn mới, cho nên thuận lợi trong quá trình lãnh đạo và điều hành. Sau ba năm xây dựng nông thôn mới, Hòa Phú có 25 km đường giao thông được cứng hóa, nối liền với năm ấp và hoàn thành chỉ tiêu nông thôn mới. Xã huy động được 113 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách là 46 tỷ đồng, nhân dân đóng góp 65 tỷ đồng, doanh nghiệp ủng hộ hai tỷ đồng phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới. Ðồng chí Lê Văn Ký, một bí thư chi bộ ấp phấn khởi: Mô hình bí thư đồng thời là chủ tịch giúp cho việc triển khai thực hiện nghị quyết của cấp ủy đảng cấp trên xuống cơ sở kịp thời và đồng bộ hơn, sớm đi vào cuộc sống, được người dân ủng hộ nhiệt tình.

Theo Bí thư Huyện ủy Châu Thành Bùi Văn Nhắm, chủ trương nhất thể hóa chức danh bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND xã được hầu hết cấp ủy, chính quyền, các tổ chức mặt trận, đoàn thể, quần chúng nhân dân đồng tình ủng hộ. Vì thế, khi thí điểm mô hình ở ba xã Bình Quới, Hòa Phú, Dương Xuân Hội, các chủ trương, nghị quyết của Ðảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đều được xã tiếp thu nhanh và thực hiện một cách thống nhất, đồng bộ. Ðiều này giúp ba xã thí điểm trở thành những xã đầu tiên trong tỉnh được công nhận là xã nông thôn mới.

Tiếp tục thực hiện mô hình khi đủ điều kiện

Ðến nay, tỉnh Long An có 18 xã thực hiện mô hình bí thư đồng thời là chủ tịch. Sau sáu năm thực hiện, ở phần lớn các xã làm thí điểm, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định, kinh tế – xã hội phát triển, các phong trào được giữ vững và chuyển biến tích cực. Một số xã có sự chuyển biến rõ nét trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ chính trị ở địa phương như: Bình Thạnh (Thủ Thừa), Mỹ Quý Tây (Ðức Huệ), Dương Xuân Hội (Châu Thành), Tân Lập (Mộc Hóa)… Thị trấn Cần Giuộc cũng là một trong 18 đơn vị được chọn thực hiện thí điểm mô hình này. Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND thị trấn Cần Giuộc Trần Thanh Phong cho biết, mô hình này tạo bước đột phá trong đổi mới phương thức lãnh đạo của Ðảng ở cơ sở. Song, cấp ủy thị trấn cần xây dựng, bổ sung quy chế làm việc phù hợp mô hình mới. Chức năng, quyền hạn, mối quan hệ công tác trong vai trò bí thư đồng thời là chủ tịch với cấp ủy, phó bí thư, phó chủ tịch, mặt trận, đoàn thể… cần được xác định rõ ràng. Ðặc biệt, người đứng đầu phải mạnh dạn giao việc cho cấp phó.

Tuy nhiên, để nhân rộng mô hình bí thư đồng thời là chủ tịch, đòi hỏi phải có thêm nhiều thời gian. Thực tế, việc chọn cán bộ chủ chốt đảm nhận tốt hai vai là điều không dễ dàng. Có đồng chí khi đảm nhận cả hai cương vị này thường tập trung nhiều hơn vào công việc cụ thể của chính quyền, do vậy không có nhiều thời gian dành cho công tác đảng, xây dựng đoàn thể, cũng như thâm nhập thực tế, giám sát kiểm tra cơ sở. Qua năm năm đảm nhận hai vai, Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND xã Lương Bình (huyện Bến Lức) Nguyễn Văn Dương nhận xét, người cán bộ ở hai cương vị phải thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tránh nảy sinh tính độc đoán, độc quyền. Một hạn chế khiến công tác triển khai rộng mô hình chưa thực hiện được là do đội ngũ cán bộ cấp phó chưa đồng đều, dẫn đến việc đồng chí bí thư đồng thời là chủ tịch chưa nhận được sự hỗ trợ tốt trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Thực tế thời gian qua cho thấy, nhiều đơn vị được tỉnh chọn làm thí điểm nhưng không thành công là do đội ngũ cán bộ không đồng đều. Bí thư Huyện ủy Châu Thành Bùi Văn Nhắm cho rằng, để mô hình này được triển khai rộng rãi, Tỉnh ủy Long An cần có sự đột phá trong công tác đào tạo cán bộ. Chất lượng cán bộ cơ sở được nâng cao thì thực hiện mô hình bí thư đồng thời là chủ tịch sẽ đạt kết quả. Thời gian tới, ba xã Bình Quới, Hòa Phú, Dương Xuân Hội tiếp tục thực hiện mô hình này. Ngoài ra, một số xã trên địa bàn huyện Châu Thành đang kiện toàn bộ máy, bảo đảm đủ điều kiện sẽ triển khai mô hình bí thư đồng thời là chủ tịch trong thời điểm phù hợp. Bí thư Tỉnh ủy Long An Mai Văn Chính khẳng định, qua sáu năm thực hiện thí điểm cho thấy, mô hình này phù hợp chủ trương cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy hiện nay; phù hợp yêu cầu và nội dung đổi mới phương thức lãnh đạo của Ðảng và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; củng cố, tăng cường mối quan hệ giữa Ðảng với nhân dân.