Khắc phục những hạn chế trong thực hiện Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu

Chủ nhật, 19/05/2013 | 09:34:00 [(GMT +7)] A A

Ngày 17/5, tại Hà Nội, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam (VINPA) đã tổ chức Hội thảo lấy ý kiến về việc sửa đổi, bổ xung Nghị định 84/2009/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu.

Quang cảnh buổi hội thảo (Ảnh: VT)

Hạn chế trong thực hiện Nghị định 84

Phát biểu tại hội thảo, Vụ trưởng Vụ quản lý thị trường trong nước, Bộ Công Thương Võ Văn Quyền cho biết: Nghị định 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 đã có những bước tiến đáng ghi nhận trong việc cụ thể hóa quan điểm điều hành, kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước.Tuy nhiên gần đây do kinh tế thế giới lâm vào khủng hoảng, giá xăng dầu liên tục có những biến động khó lường nên Nghị định 84 đã bộc lộ nhiều điểm hạn chế.

Trên cơ sở đó, sau khi có văn bản yêu cầu của Chính phủ, Bộ Công Thương đã rà soát, khảo sát và đang lấy ý kiến các địa phương, Bộ, ngành liên quan, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối và đã có báo cáo lên Chính phủ từ tháng 12/2012. Bộ Công Thương cũng được giao chủ trì, phối hợp với các Bộ liên ngành soạn thảo sửa đổi bổ sung Nghị định 84.

Các ý kiến đã chỉ ra những bất cập của Nghị định 84 như quy định về sở hữu hay thuê sử dụng từ 5 năm trở lên kho chứa 5.000m3 là chưa sát với tình hình thực tế; trách nhiệm của các thương nhân đầu mối, tổng đại lý và đại lý còn chưa được làm rõ. Đặc biệt, việc hình thành, quản lý và sử dụng Quỹ bình ổn giá còn nhiều bất cập, gây bức xúc trong dư luận. Việc chậm xác định chi phí kinh doanh xăng dầu từ khâu tạo nguồn đến khâu bán lẻ cũng làm ảnh hưởng đến việc xác định giá cơ sở và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp.

Một trong những vấn đề được một số đại diện doanh nghiệp xăng dầu tham dự hội thảo quan tâm là việc trích lập Quỹ bình ổn thông qua giá bán lẻ còn thiếu hợp lý, chưa làm rõ các nguyên tắc quản lý quỹ và việc sử dụng quỹ không đúng thời điểm để điều tiết giá dẫn đến tình trạng tăng giá xăng dầu tăng nhanh nhưng khi giảm thì “nhỏ giọt” khiến dư luận không đồng tình.

Nhiều đề xuất, kiến nghị

Xuất phát từ những quan điểm trên, ông Phạm Thế Huệ, Chủ tịch VINPA cho rằng: Sau 3 năm đưa vào thực thi, Nghị định 84/2009/NĐ-CP đã từng bước tạo ra một thị trường xăng dầu cạnh tranh. Hiện đã có 13 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh nhập khẩu xăng dầu, trong đó có 9 doanh nghiệp Nhà nước và 4 doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Ngoài ra, còn có khoảng 300 tổng đại lý, khoảng 4.500 đại lý và khoảng 10.000 cửa hàng xăng dầu, phần lớn là các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh.

Biến động trên thị trường xăng dầu có ảnh hưởng trực tiếp tới nền kinh tế.
(Ảnh: VT)

Trên cơ sở đó, VINPA cho rằng: Để nêu cao trách nhiệm của các thương nhân đầu mối trong việc đảm bảo nguồn, tránh dồn nguồn về một đầu mối nhập khẩu khi giá thế giới tăng cao, cần quy định rõ trong hạn mức tối thiểu được cấp hàng năm. Các thương nhân đầu mối phải nhập khẩu xăng dầu đúng theo chất lượng và tiến độ. Cùng với đó, thương nhân đầu mối phải có trách nhiệm công bố giá cơ sở và giá bán lẻ theo định kỳ.

Mặt khác, để có một kho xăng dầu 3.000 m2 cần phải có một diện tích lớn, trong khi đất của các tỉnh và thành phố ngày càng hạn hẹp, thời gian để thực hiện dự án còn dài và số tiền đầu tư lớn. Thêm vào đó, nếu để hàng vào kho rồi xuất ra sẽ làm cho tỷ lệ hao hụt tự nhiên tăng lên. Hiện tại sau 4 năm thực hiện Nghị định 84, ít có tổng đại lý nào đáp ứng được tiêu chí này, do đó VINPA đề xuất nên bỏ quy định này.

Về đối tượng thực hiện việc dự trữ lưu thông xăng dầu, theo VINPA, nên giữ nguyên là thương nhân đầu mối chứ không nên giao cho tổng đại lý kinh doanh vì việc đảm bảo nguồn phải do thương nhân đầu mối chịu trách nhiệm, tổng đại lý chỉ là một mắt xích của quá trình cung ứng và số tiền để thực hiện nghĩa vụ dự trữ lưu thông trong 7 ngày là quá lớn với tổng đại lý.

Về thuế nhập khẩu xăng dầu, VINPA đề xuất nên ổn định thuế nhập khẩu trong từng năm trên cơ sở dự báo giá bình quân thế giới, sản lượng nhập và khung thuế suất (chỉ nên thay đổi 1 năm/lần).

Theo CPV