Khắc phục khó khăn, thực hiện tốt công tác tiêm chủng mở rộng

- Tiêm chủng mở rộng (TCMR) là yếu tố quan trọng trong chăm sóc sức khoẻ ban đầu. Thời gian qua, trước thực trạng thiếu vắc xin trên phạm vi cả nước, ngành y tế tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp thiết thực để khắc phục khó khăn, nâng cao hiệu quả công tác tiêm chủng trên địa bàn, tạo "lá chắn" bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

TCMR là chiến lược y tế công cộng nhằm đảm bảo mọi người trong cộng đồng đều có cơ hội tiếp cận và được tiêm các loại vắc xin phòng bệnh quan trọng, giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn chặn sự lây lan các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng. TCMR đặc biệt quan trọng đối với trẻ em, người già và những người có hệ thống miễn dịch yếu.

Năm 2023, cũng giống như các tỉnh, thành khác trên cả nước, Lạng Sơn thiếu vắc xin trong chương trình TCMR. Trầm trọng nhất là tháng 6/2023, khi vắc xin dự trữ đã hết, một số loại vắc xin trong chương trình TCMR chưa được cấp đủ theo nhu cầu của các huyện, thành phố dẫn tới việc tiêm chủng bị gián đoạn. Tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi được tiêm đủ 8 loại vắc xin trong chương trình TCMR chỉ đạt 79,8%. Trước thực trạng đó, ngành y tế đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, từng bước khắc phục tình trạng thiếu vắc xin để đảm bảo người dân được tiêm chủng đúng lịch, đủ liều.

Bác sĩ Dương Anh Dũng, Trưởng Khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh cho biết: Chúng tôi đã tham mưu với cấp trên rà soát nhu cầu vắc xin để đề xuất với trung ương phân bổ vắc xin kịp thời đảm bảo cho trẻ được tiêm đủ liều, đúng lịch, đảm bảo hiệu quả, chất lượng phòng bệnh. Cùng đó, trung tâm cũng tích cực phối hợp với các trung tâm y tế các huyện, thành phố chỉ đạo trạm y tế các xã, phường, thị trấn tiến hành rà soát, lập danh sách đối tượng trẻ đến lịch tiêm mà chưa được tiêm để khi được phân bổ vắc xin thì có thể tiêm bù, tiêm vét sớm nhất có thể. Bên cạnh đó là khuyến khích, động viên các cơ sở y tế tư nhân duy trì điểm tiêm dịch vụ để đáp ứng nhu cầu tiêm chủng của người dân.

Cụ thể, ngày 11/7/2023, Sở Y tế đã có tờ trình gửi UBND tỉnh về nhu cầu vắc xin trong Chương trình TCMR trên địa bàn. Theo đó, số liều vắc xin cần trong Chương trình TCMR để sử dụng trong năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024 là 279.415 liều. Từ tháng 7/2023 đến nay, CDC tỉnh đã tiếp nhận từ Viện vệ sinh Dịch tễ Trung ương trên 163.000 liều vắc xin TCMR. Trong đó, một số loại vắc xin có số lượng lớn như:  DPT-VGB-Hib (vắc xin 5 trong 1, phòng chống 5 loại bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi và viêm màng não do vi khuẩn Hib), DPT (tiêm nhắc lại của DPT-VGB-Hib), sởi... Sau khi tiếp nhận, vắc xin được phân bổ cho 11 huyện, thành phố theo đề xuất, nhu cầu thực tế. Nhờ đó, đã phần nào đáp ứng nhu cầu tiêm chủng của người dân trên địa bàn.

Cùng với việc xin phân bổ vắc xin, từ quý III/2023 đến nay, CDC tỉnh đã phối hợp với trung tâm y tế các huyện, thành phố tổ chức truyền thông giáo dục sức khỏe tại các cuộc họp, sinh hoạt cộng đồng được gần 7.000 cuộc và qua các hoạt động tư vấn, khám sức khỏe, thăm hộ gia đình được hơn 580.000 lượt người. Nội dung tuyên truyền chủ yếu là tư vấn, hướng dẫn người dân theo dõi lịch tiêm chủng, cho con em tiêm đầy đủ, đúng lịch và đủ liều. Qua tuyên truyền, người dân đã nâng cao ý thức trong việc đưa con đi tiêm đúng lịch, đủ liều.

Bác sĩ Nông Thị Thỏa, Trưởng Trạm y tế thị trấn Na Dương, huyện Lộc Bình cho biết: Qua rà soát, trên địa bàn thị trấn có 105 trẻ trong độ tuổi tiêm chủng. Để phòng bệnh, trẻ cần phải được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch, do đó, cán bộ y tế của trạm thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở người dân đưa trẻ đi tiêm đúng lịch, đủ liều. Chúng tôi cũng rà soát số lượng trẻ em từ 2 đến 18 tháng tuổi chưa được tiêm chủng hoặc tiêm chưa đủ các mũi vắc xin để tiêm bù, tiêm vét khi có vắc xin. Đến nay, trên địa bàn thị trấn có 43 trẻ trong độ tuổi, trong đó có 38 trẻ được tiêm đủ các loại vắc xin theo quy định, đạt 88,3%.

Qua tuyên truyền, nhận thức của người dân về TCMR cũng được nâng cao, không chỉ lựa chọn tiêm chủng tại các cơ sở tiêm chủng công lập, một số người dân còn cân nhắc tới việc tiêm dịch vụ để có thể lựa chọn được nhiều loại vắc xin phòng bệnh cũng như đảm bảo con em được tiêm đầy đủ, đúng lịch. Để đáp ứng nhu cầu của người dân, một số cơ sở y tế tư nhân cũng mở dịch dụ tiêm chủng, hiện toàn tỉnh có 11 cơ sở tiêm chủng dịch vụ, trong đó có thể kể đến một số cơ sở y tế tư nhân trên địa bàn thành phố Lạng Sơn như: Phòng khám Đa khoa Minh Tuyết, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Ngọc Lan, Phòng khám Đa khoa Trung tâm Lạng Sơn...

Chị Nguyễn Hương Giang, xã Hữu Kiên, huyện Chi Lăng cho biết: Mặc dù nhà cách thành phố gần 60 km nhưng vợ chồng tôi quyết định đăng ký tiêm dịch vụ tại Phòng khám Đa khoa Minh Tuyết (thành phố Lạng Sơn) vì khi tiêm dịch vụ, tôi sẽ lựa chọn tiêm thêm một số loại vắc xin phòng bệnh cho con như tiêm phòng chống bệnh phế cầu, Rota… Đến nay, con tôi được gần 5 tháng và đã được tiêm các loại vắc xin như: lao, bạch hầu, uốn ván, viêm gan B, viêm màng não…

Với sự nỗ lực của ngành y tế, năm 2023, Lạng Sơn vẫn nằm trong top 10 tỉnh có tỷ lệ trẻ em được tiêm chủng đầy đủ 8 mũi cao nhất cả nước. Quý I/2024, toàn tỉnh có 82,4% trẻ dưới 1 tuổi được tiêm đầy đủ các loại vắc xin (tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2023); số trẻ em được tiêm vắc xin phòng bệnh viêm gan B trước 24 giờ sau sinh đạt 85,2%, quý I/2024 là 88,2% (tăng 4,7% so với cùng kỳ); số phụ nữ có thai tiêm đủ AT2+ là 8.297 người, đạt 90,3%, quý I/2024 là 74,5% (tăng 4,8% so với cùng kỳ năm 2023)...

Qua đây cho thấy, sự nỗ lực của ngành y tế đã góp phần thực hiện tốt công tác TCMR, nâng cao hiệu quả phòng các bệnh truyền nhiễm có thể gây thành dịch cho trẻ em và phụ nữ mang thai. Phát huy kết quả đạt được, trong năm 2024, ngành y tế tỉnh phấn đấu đạt mục tiêu tiêm chủng đầy đủ 8 loại vắc xin trong chương trình TCMR cho trẻ dưới 1 tuổi đạt trên 95%.