Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản, “san sẻ” nỗi lo với nông dân

Trước những yêu cầu của thực tiễn về việc kết nối cung cầu tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch Covid-19 còn diễn khá phức tạp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai Diễn đàn kết nối và tiêu thụ nông sản. Diễn đàn được kỳ vọng san sẻ nỗi lo với người nông dân, doanh nghiệp, HTX trong bối cảnh dịch bệnh.

Tạo mối quan hệ chặt chẽ nhiều chiều

Từ sáng kiến hay của Tổ công tác ở miền Nam (Tổ công tác 970) trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ, kết nối tiêu thụ nông sản trong bối cảnh các tỉnh, thành phía nam thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Chính phủ, như: xây dựng trang web, mạng xã hội: facebook, zalo và số điện thoại đường dây nóng… đến nay, đã hình thành được 1.300 đầu mối cung ứng; 58 kho tập kết hàng hóa nông sản, thực phẩm với số lượng tiêu thụ lên đến 1.000 tấn/ngày trong thời gian TP Hồ Chí Minh siết chặt giãn cách xã hội.

Nhiều đơn hàng lớn được kết nối, tiêu thụ thành công đã góp phần tích cực việc hỗ trợ cung ứng lương thực, thực phẩm thiết yếu cho các địa phương, tạo hiệu ứng cao trong xã hội; nhất là Chương trình nông sản combo 10kg/túi đã và đang có sức lan tỏa lớn, được nhiều tỉnh, thành áp dụng và nhân rộng mô hình như: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bình Dương, Tiền Giang…

Trước yêu cầu thực tiễn về hoạt động kết nối tiêu thụ nông sản và tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, nhiều chuỗi sản xuất, cung ứng, lưu thông, tiêu thụ nông sản tại các tỉnh, thành phố gặp khó khăn và bị đứt gãy, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông đã chỉ đạo thành lập “Diễn đàn thông tin Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản”.

Đây là hoạt động được triển khai kịp thời nhằm thông tin, giới thiệu, quảng bá và kết nối cung – cầu nông sản trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều chuỗi sản xuất, cung ứng, lưu thông, tiêu thụ nông sản tại các tỉnh, thành gặp khó khăn và bị đứt gãy.

Từ đó tạo mối “liên kết – hợp tác” chặt chẽ, nhiều chiều giữa cơ quan quản lý với doanh nghiệp và bà con nông dân trong việc khắc phục điểm nghẽn của một nền sản xuất “manh mún, nhỏ lẻ, tự phát”.

Hoạch định chính sách, tìm kiếm, đàm phán, kết nối thị trường tiêu thụ nông sản và phát huy tối đa vai trò dẫn dắt, định hướng của doanh nghiệp trong sản xuất nông nghiệp nhằm tạo ra các sản phẩm bảo đảm chất lượng, an toàn, trách nhiệm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của thị trường, của người tiêu dùng.

Phát biểu tại buổi ra mắt Diễn đàn, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan khẳng định, từ công sức, ý tưởng của Tổ công tác 970, Diễn đàn thông tin kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản sẽ cung cấp thông tin, kết nối người nông dân, hợp tác xã với thị trường, với doanh nghiệp, kết nối con cá, quả xoài với thị trường.

“Chúng tôi nhận được nhiều lời chúc mừng, cảm ơn của bà con nông dân, của các hợp tác xã. Đây không phải điều mới mẻ, nhưng là lần đầu tiên một tổ công tác của Bộ chuyên ngành làm điều này. Trong bối cảnh bình thường, không có dịch bệnh, thì nguyên lý kinh tế học là kết nối nguồn cung. Thị trường quyết định, chứ người sản xuất không quyết định”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Người nông dân hiểu rõ hơn về quy luật thị trường

Cũng theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, thông qua diễn đàn này, nhà vườn, nông dân sẽ hiểu hơn quy luật thị trường, tín hiệu thị trường để tìm cách đáp ứng. Các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng tìm thấy vai trò của mình trong định hướng sản xuất. Mọi điều đều phụ thuộc vào thị trường và cách ứng xử với thị trường.

Ngày xưa chúng ta bán cái mình có, bây giờ chúng ta bán cái thị trường cần. Các trung tâm tiêu thụ nông sản sẽ phát đi tín hiệu, từ đó kích thích người nông dân xây dựng mã vùng trồng, vùng nuôi, nắm chắc thị trường 100 triệu dân trong nước, rồi mở rộng ra nước ngoài.

“Thị trường chỉ đáp ứng được, khi chúng ta tối ưu tiện ích cho người tiêu dùng, tối ưu sản xuất. Người tiêu dùng ngồi ở nhà cũng có nông sản được đưa đến tận nơi. Thấy tiện ích, người ta sẽ đặt hàng. Mở tổng cầu sẽ mở được tổng cung. Chúng ta cần thẩm thấu câu chuyện đơn giản này, để ban chỉ đạo phát triển thị trường, xúc tiến thị trường đưa ra những quyết sách phù hợp” – Bộ trưởng Lê Minh Hoan khẳng định.

Theo Ban Chỉ đạo phát triển thị trường nông sản của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Diễn đàn kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản có các nhiệm vụ trọng tâm là: Thông tin xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu nông sản, vật tư nông nghiệp và sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn.

Thông tin thống kê, tổng hợp, dự báo, phục vụ quản lý sản xuất, xúc tiến thương mại và kết nối cung cầu nông sản.

Thông tin chuyển đổi số, đẩy mạnh áp dụng mã số vùng trồng, tổ chức liên kết chuỗi, truy xuất nguồn gốc, bảo đảm an toàn chất lượng nông sản; đào tạo, nâng sao năng lực tổ chức sản xuất và thúc đẩy kết nối cung cầu nông sản, sản phẩm du lịch nông thôn; Đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong các chuỗi hoạt động sản xuất – tiêu thụ nông sản.

Diễn đàn sẽ được tổ chức theo từng chủ đề ngành hàng nông sản theo từng mùa vụ được gắn với từng vùng miền và các sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn, như: Tổ chức các phiên Diễn đàn thông tin kết nối cung cầu nông sản, lương thực thực phẩm cho Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, các tỉnh Trung du miền núi phía bắc, đồng bằng sông Hồng, miền trung – Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, đồng bằng sông Cửu Long và các vùng bị giãn cách do dịch Covid 19.

Kết nối cung – cầu vật tư đầu vào, thúc đẩy sản xuất các vụ quan trọng còn lại trong năm: Tôm nuôi vụ 2, vụ 3, lúa vụ thu đông và đông xuân ở đồng bằng sông Cửu Long, vụ đông ở miền bắc… Tại các diễn đàn, các nhà quản lý, chuyên gia các lĩnh vực sẽ thảo luận, tư vấn về phương thức tổ chức sản xuất, kết nối tiêu thụ nông sản và việc kết nối, thúc đẩy phát triển sản xuất gắn với thị trường. Ngoài ra, Diễn đàn sẽ thông tin dự báo nông sản, đặc sản, sản phẩm OCOP, mạng lưới cung ứng, thu mua, các đầu mối như: hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại, doanh nghiệp…

Xây dựng dữ liệu quản lý vùng trồng: Thông tin nguồn cung nông sản theo từng vùng, tiểu vùng: Thủy sản, trái cây, rau màu, lúa gạo đặc sản, chăn nuôi, lâm sản, dược liệu…

Giới thiệu nông sản thế mạnh địa phương, thông tin thời vụ gieo trồng, thời điểm thu hoạch, sản lượng, chất lượng, giúp cơ quan quản lý Nhà nước trong chỉ đạo sản xuất, giúp địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã tổ chức sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Xây dựng bản đồ, thông tin quảng bá và tư vấn cho các địa phương, doanh nghiệp phát triển mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn, như: Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và quảng bá điểm du lịch cộng đồng.

Cập nhật các điểm du lịch, dịch vụ du lịch cộng đồng đạt chuẩn và các tuyến điểm du lịch lên bản đồ; Tư vấn chuẩn hóa điểm đến du lịch theo bộ tiêu chí chương trình OCOP và tham gia đánh giá, xếp hạng… Đây cũng là cơ sở để thực hiện việc chuyển đổi số nông nghiệp trong thời gian tới.