Italy và Malta tranh cãi về tiếp nhận người di cư, hàng trăm người lênh đênh trên biển

Hàng trăm người tị nạn đang lênh đênh trên một con tàu nhân đạo ngoài khơi vùng biển Địa Trung Hải sau khi Italy và Malta từ chối mở cảng tiếp nhận tàu cứu người di cư và đang bị xoáy vào một cuộc tranh cãi ngoại giao liên quan tới vấn đề này.

Ngày 10/6, tân Bộ trưởng Nội vụ kiêm lãnh đạo đảng cực hữu Liên đoàn tại Italy – ông Matteo Salvini đã chỉ thị đóng cửa các cảng của Italy, đồng thời từ chối tiếp nhận tàu cứu người di cư Aquarius chở theo khoảng hơn 600 người tị nạn. Thay vào đó, ông Salvini đã gửi một bức thư cảnh báo các nhà chức trách quốc đảo Malta về việc sẽ đóng cửa tất cả các cảng của Italy nếu như chính quyền Malta từ chối mở cửa tiếp cận con tàu cứu hộ Aquarius.

Thông điệp do ông Salvini phát đi ngày 10/6 kêu gọi Malta không thể “tiếp tục ngoảnh mặt làm ngơ nếu như còn tôn trọng các công ước quốc tế đặc biệt về bảo vệ cuộc sống con người”. “Đây cũng là lý do tại sao chúng tôi kêu gọi Valletta tiếp nhận tàu Aquarius để hỗ trợ người di cư trên con tàu này” – ông Salvini nêu rõ.

Tuy nhiên, Chính phủ Malta đã bác bỏ đề nghị trên của ông Salvini với lý do rằng, chiến dịch cứu hộ này được thực hiện tại vùng hải phận quốc tế ngoài khơi Libya và Malta không có nghĩa vụ pháp lý phải tiếp nhận những người di cư này. Thông điệp phúc đáp của chính phủ Malta cho biết, Thủ tướng Joseph Muscat đã đối thoại với người đồng cấp Italy Giuseppe Conte để khẳng định về mức độ tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ quốc tế của Malta.

Trong một tuyên bố đưa ra cùng ngày, SOS Mediterranee – một tổ chức nhân đạo châu Âu vận hành tàu Aquarius cho biết, con tàu cứu hộ nhân đạo này hiện đang chở theo 629 người tị nạn, gồm cả trẻ em không có người thân đi cùng và phụ nữ mang thai – chủ yếu đến từ khu vực châu Phi hạ Sahara và được tập hợp sau 6 chiến dịch giải cứu khác nhau ở khu vực ngoài khơi Libya.

SOS Mediterranee và tổ chức Bác sỹ không biên giới (MSF) đồng vận hành tàu Aquarius cho biết, con tàu cứu hộ này đang ở vị trí cách Italy 35 hải lý và cách quốc đảo Malta 27 hải lý. Trên trang cá nhân của MSF cho biết tàu Aquarius, ngày 10/6 đã được Trung tâm phối hợp cứu hộ hàng hải Italy chỉ thị đứng yên ở vị trí hiện tại.

Trong bối cảnh cuộc tranh cãi ngoại giao giữa Malta và Italy vẫn chưa ngã ngũ, phát ngôn viên của SOS Mediterranee – ông Mathilde Auvillain cũng vừa cho biết, con tàu Aquarius đã được chỉ thị hướng về phía Bắc sau khi thực hiện một loạt các chiến dịch cứu hộ trên biển và đang chờ “chỉ thị cuối cùng”.

Trong 5 năm qua, đã có hơn 600.000 người tị nạn đánh cược mạng sống để nhập cư vào Italy qua đường biển. Theo số liệu thống kê, hiện vẫn còn khoảng 500.000 người tị nạn trong số này đang sinh sống tại Italy.

Trong khi đó, số liệu do Liên hợp quốc vừa công bố cũng cho thấy, tính riêng trong năm nay đã có ít nhất 500 người tị nạn phải bỏ mạng khi đang cố gắng vượt qua Địa Trung Hải để tìm kiếm một sống mới. Trong khi số liệu thống kê của năm 2017 là 2.853 trường hợp./.