LSO-Mô hình can thiệp giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở huyện Hữu Lũng được triển khai từ quý 4/2011 tại 2 xã điểm là Thiện Kỵ và Minh Tiến. Theo kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, Thiện Kỵ và Minh Tiến có tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống khá cao trong huyện. Nếu ở Thiện Kỵ tỷ lệ tảo hôn là 9,9%, trong đó 1,17% là hôn nhân cận huyết thống thì ở Minh Tiến tỷ lệ này là 10,5% tảo hôn và 1,12% cận huyết thống. Chính vì vậy, ngay từ khi triển khai, mô hình can thiệp giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đã nhận được sự ủng hộ của cấp ủy, chính quyền, những người có uy tín và các tầng lớp nhân dân. Mô hình chính thức khởi động từ đầu năm 2012. Theo đó, Trung tâm Dân số Kế hoạch hóa gia đình huyện Hữu Lũng tổ chức tập huấn nội dung hoạt động của mô hình cho các cán bộ chuyên trách, bán chuyên trách và đội ngũ cộng tác viên của huyện,...
LSO-Mô hình can thiệp giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở huyện Hữu Lũng được triển khai từ quý 4/2011 tại 2 xã điểm là Thiện Kỵ và Minh Tiến. Theo kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, Thiện Kỵ và Minh Tiến có tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống khá cao trong huyện. Nếu ở Thiện Kỵ tỷ lệ tảo hôn là 9,9%, trong đó 1,17% là hôn nhân cận huyết thống thì ở Minh Tiến tỷ lệ này là 10,5% tảo hôn và 1,12% cận huyết thống. Chính vì vậy, ngay từ khi triển khai, mô hình can thiệp giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đã nhận được sự ủng hộ của cấp ủy, chính quyền, những người có uy tín và các tầng lớp nhân dân. Mô hình chính thức khởi động từ đầu năm 2012. Theo đó, Trung tâm Dân số Kế hoạch hóa gia đình huyện Hữu Lũng tổ chức tập huấn nội dung hoạt động của mô hình cho các cán bộ chuyên trách, bán chuyên trách và đội ngũ cộng tác viên của huyện, chú trọng vào đội ngũ cán bộ của 2 xã điểm, đồng thời có kế hoạch cụ thể triển khai xuống xã.
Hướng dẫn cán bộ chuyên trách tuyên truyền qua mô hình can thiệp
giảm tác hại tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống
Theo đó, tại mỗi xã đều thành lập 4 câu lạc bộ, chú trọng vào các đối tượng truyền thông như thanh niên, người cao tuổi, phụ nữ. Các câu lạc bộ này đều có quy chế hoạt động và nội dung sinh hoạt cụ thể theo chuyên đề; lịch sinh hoạt luân phiên giữa các quý để đảm bảo duy trì đều đặn. Để đảm bảo hiệu quả hoạt động của câu lạc bộ, mỗi kỳ sinh hoạt đều tổ chức vào buổi tối phù hợp với điều kiện thực tế địa phương, có sự tham gia của cấp ủy, chính quyền xã và dự kiểm tra, giám sát của cán bộ Trung tâm Dân số Kế hoạch hóa gia đình huyện. Bà Nguyễn Thị Thu, Giám đốc Trung tâm Dân số Kế hoạch hóa gia đình huyện Hữu Lũng cho biết, trước kia chưa có các câu lạc bộ hoạt động theo mô hình, huyện Hữu Lũng cũng đã chú trọng phối hợp tuyên truyền với các đoàn thể trong huyện như phụ nữ, thanh niên. Tuy nhiên, việc thành lập các mô hình có sự hỗ trợ về kinh phí và một số sản phẩm truyền thông là điều kiện thuận lợi để chiến lược “mưa dầm thấm lâu” nhằm chuyển đổi từ nhận thức sang hành vi của người dân hiệu quả nhiều hơn.
Sau một thời gian nỗ lực triển khai và đưa vào thực tế hoạt động mô hình ở các đơn vị điểm, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở Thiện Kỵ và Minh Tiến giảm đáng kể. Theo số liệu thống kê của Trung tâm Dân số Kế hoạch hóa gia đình huyện, năm 2012, xã Minh Tiến không có tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; xã Thiện Kỵ mặc dù còn 2 trường hợp tảo hôn dưới 18 tuổi nhưng cũng không có trường hợp kết hôn cận huyết thống. Đây được cho là những thành công bước đầu khá quan trọng trong chiến lược truyền thông thay đổi từ nhận thức đến hành vi của người dân về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Đánh giá bước đầu về hiệu quả của mô hình, bà Thu khẳng định, mô hình can thiệp giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn cơ bản nâng cao hiểu biết cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, giảm nguy cơ trẻ vị thành niên mang thai, trẻ bị dị tật, dị dạng; nâng cao chất lượng tư vấn, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho người trong độ tuổi sinh đẻ, góp phần đảm bảo đời sống vật chất, tinh thần cho người dân và có sức lan tỏa sang các khu vực lân cận…
Tuy nhiên, vẫn chưa thể khẳng định những kết quả trên đã thực sự bền vững. Thời gian tới, việc tuyên truyền sâu rộng về tác hại của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vẫn rất cần thiết. Nó không chỉ đòi hỏi trách nhiệm của ngành chức năng, mà cần sự vào cuộc của toàn xã hội trong việc chỉ hướng cho người dân có lối sống lành mạnh, đúng đắn, tiến tới loại bỏ tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
Thanh Hòa
Ý kiến ()