Hợp tác xã hoạt động lĩnh vực nông nghiệp: Khó khăn tiếp cận vốn vay

LSO- Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, hiện nay, số lượng hợp tác xã (HTX) vay vốn ngân hàng còn ít, dư nợ cho vay đối với các HTX của các ngân hàng đến thời điểm hiện tại chiếm tỷ trọng rất nhỏ (0,15%) trên tổng dư nợ. Trong khi đó, nhu cầu vay vốn của các HTX, nhất là các HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp lại rất cao.

HTX Phượng Hoàng (thôn Quán Thanh, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng) thành lập từ tháng 6/2016, chuyên trồng cây ăn quả có múi, cây dược liệu và kinh doanh phân bón. Sau một thời gian hoạt động, các thành viên HTX đã bàn và thống nhất tiếp tục đầu tư, góp vốn mở rộng diện tích trồng cây ăn quả có múi tại khu vực xã Hoa Thám, huyện Bình Gia (trồng bưởi da xanh, bưởi Phúc Kiến và mít Thái theo tiêu chuẩn VietGAP), diện tích 100 ha. Đến nay, HTX mới trồng được khoảng 20 ha, nhưng chi phí lên tới gần 4 tỷ đồng. Theo tính toán, nếu triển khai trồng hết 100 ha thì nguồn vốn đầu tư sẽ trên 10 tỷ đồng. Nhu cầu vốn của HTX rất cấp thiết, HTX đã làm hồ sơ đề xuất vay vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Chi Lăng. Tuy vậy, ngân hàng đang thẩm tra nên HTX chưa vay được vốn.

Ông Dương Ngọc Đại, Giám đốc HTX Phượng Hoàng cho biết: HTX đã làm “sổ đỏ” được 45 ha trên diện tích 100 ha đất sử dụng để trồng cây. Việc có “sổ đỏ” sẽ giúp HTX có thể vay được vốn, nhưng với quy định áp giá cho vay đối với từng loại đất, thì 30 ha mới chỉ vay được khoảng 1 tỷ đồng, chưa đáp ứng được nhu cầu vốn.

Trồng rau an toàn tại HTX Rau an toàn Tân Liên, huyện Cao Lộc. Ảnh: ĐỖ HOẠT

Không chỉ HTX Phượng Hoàng, tìm hiểu được biết, áp theo quy định của các ngân hàng, hầu như các HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp đều rất khó tiếp cận nguồn vốn vay. Hiện gần như tất cả dư nợ cho vay đối với các HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp chủ yếu là của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh tỉnh, nhưng con số HTX được vay vốn cũng rất ít. Theo số liệu đưa ra tại hội nghị sơ kết hoạt động ngân hàng vào ngày 25/7 vừa qua, số lượng HTX quan hệ tín dụng với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh tỉnh đến thời điểm ngày 30/6/2018 chỉ có 8 HTX, với dư nợ là 23 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ đối với HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp là 19 tỷ đồng.

Hiện toàn tỉnh có 107 HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp, số HTX tiếp cận được nguồn vốn vay từ phía các ngân hàng mới chỉ chiếm hơn 10%. Lý giải về lý do “ngược” nhau này, bà Vi Thị Hoa, Trưởng Phòng Tổng hợp, Nhân sự và Kiểm soát nội bộ, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh cho biết: Các HTX, nhất là các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp phần lớn mới được thành lập, nguồn vốn tự có thấp, hoạt động quy mô nhỏ, xây dựng phương án kinh doanh chưa khả thi… trong khi, đây lại là những yêu cầu bắt buộc để phía các ngân hàng xem xét giải ngân vốn.

Ngoài ra, còn một số điểm hạn chế khác khiến HTX càng gặp khó trong việc tiếp cận vốn vay. Đó là các thông tin tài chính của HTX thiếu sự minh bạch, chưa phản ánh đầy đủ tình hình sản xuất kinh doanh, qua đó phía ngân hàng khó khăn trong quá trình thẩm định; tài sản thế chấp không đảm bảo đủ cho khoản vay; có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng lại chưa chuyển đổi mục đích sử dụng… điều này khiến ngân hàng khó định giá tài sản để tính giá trị cho quá trình giải ngân vốn vay.

Ông Hoàng Hữu Công, Giám đốc Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Chi nhánh Lạng Sơn chia sẻ: Ngoài những yêu cầu về tài sản đảm bảo, thực tế cho thấy năng lực quản trị kinh doanh của đội ngũ quản lý HTX còn hạn chế, vì thế, phương án kinh doanh chưa thuyết phục được các ngân hàng. Yêu cầu đặt ra hiện tại mà các HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp cần phải làm hiện nay là phải chứng minh được hiệu quả qua các dự án sản xuất, kinh doanh.

TRÍ DŨNG

PHƯƠNG DUNG